Oost en west ontmoeten elkaar in voorstelling Friends to be

Algemeen
Afbeelding
Oost ontmoet west en voor de foto terug op de plek waar het allemaal in 2016 begon, het Veldpark.… Nour Mardini (links) is gevierd acteur en muzikant in Syrië. Hij speelde in allerlei soapseries en maakt ook kindervoorstellingen. (Foto: Dirk Karten)

ZAANDAM - "Wat een lichte, slappe thee hebben jullie. Bij ons is het sterk, donker en lekker zoet", zegt Nour Mardini. Het zegt het met milde spot want het interview gaat over zijn voorstelling op 1 februari in de Noorderkerk waarbij de verschillen tussen oost en west centraal staan. De uit Syrië afkomstige regisseur, muzikant en acteur stelt in zijn theatervoorstelling Friends to be herkenbare vooroordelen ter discussie.

Twee vrienden, een Arabier en westerling, stellen elkaar op snelle, humoristische wijze vragen die net op het randje zijn. De Westering vraagt zich af: 'waarom draagt jouw vrouw een hoofddoek?' die op zijn beurt niet snapt 'waarom mag jouw dochter seks voor het huwelijk hebben?'

'Waarom mag jouw dochter seks voor het huwelijk hebben?'

Het interview vindt plaats in de Noorderkerk in Zaandam. Het is niet alleen de locatie waar op zaterdag 1 februari de voorstelling plaatsvindt. Nour werd daar warm welkom geheten toen hij in 2016 in het vluchtelingen tentenkamp in het Burgemeester in 't Veldpark verbleef. Samen met dominee Sjaak Visser werden ook herinneringen opgehaald. Niet altijd even prettige. Want toen Nour in het 'White House', zoals de vluchtelingen het tentenkamp noemden, verbleef was het oorlogsgeweld bij Nour nog vers. En het verdriet diep.

Opeens alles weg

"Opeens was alles weg. Geen vrienden meer. Geen familie. In mijn voorstelling vertel ik alles wat mij is overkomen", zegt Nour als de inhoud van de voorstelling ter sprake komt. En dat is heftig. Want zijn huis in Douma werd vol getroffen door een raket toen hij net van huis was. Zijn vriend werd daarbij gedood.

Traantje laten

"Ik denk dat ik wel een traantje zal laten als dit ter sprake komt in de voorstelling", zegt hij en je leest het verdriet in zijn ogen. In zijn land blijven werd geen optie. Al had hij daar alles. "Familie, een mooi huis, auto, geld op de bank. Maar als er 'Douma' in je paspoort staat, word je in de gevangenis gegooid. Het was de eerste stad die in opstand kwam tegen Assad", zegt Nour die officieel advocaat is. Dit vak uitoefenen in Syrië was geen optie. "Ik heb één zaak gedaan en liep gelijk tegen corruptie aan." En dus werd het een baan als (stem)acteur en muzikant. Om tenslotte voor de oorlog te moeten vluchten. Via diverse opvangcentra vond Nour zijn plekje in het landelijke Obdam.

Alles was lastig

"Inmiddels kennen ze me daar nu. Maar het begin was moeilijk. Alles was lastig. De taal, cultuur, gewoontes. Ik begreep de Nederlandse samenleving niet. Zoals waarom je eerst tien jaar gaat samenwonen en dan pas gaat trouwen. Dat is in Syrië ondenkbaar", legt hij uit.

Nour zelf is uitgehuwelijkt. Zijn moeder zocht een goede vrouw uit en vroeg aan de moeder 'mag mijn zoon komen kennismaken?' Nour moest eerst naar de vader en werd streng ondervraagd. Had hij een huis? Werk? Geld? Voor Nour de gewoonste zaak van de wereld want 'ik had toch geen verstand van vrouwen.'

Waarom twijfelen aan moeder?

Hij werd weliswaar erg gelukkig met zijn Noura, maar had hij ook nee kunnen zeggen? Hij kijkt de journalist aan alsof hij water zag branden. "Waarom zou ik dit doen? Mijn moeder zei 'dit is een goede vrouw voor je, waarom zou ik daaraan twijfelen?' Discussie gesloten… Althans, in Syrië. In ons land ondenkbaar. Maar wel mooi contrast voor onderwerpen van de voorstelling waarin twee acteurs de verschillen tussen hun culturen bespreekbaar willen maken.

'Waarom vraag' centraal

Nour staat samen met Gerard Venverloo op de planken. Zijn vrouw Ingrid Docter hielp Nour bij het integreertraject. Gerard stelde, als immer nieuwgierige Hollander, steeds de 'waarom vraag' in zijn contact met Nour. 'Waarom moet ik mijn schoenen in jouw huis uitdoen?' Waarop Nour op z'n beurt weer vroeg 'waarom groeten Nederlanders die elkaar niet kennen elkaar op straat? En 'waarom houden jullie honden in huis en leven ze niet op straat?' Zo werd de basis gelegd voor een drie kwartier durende voorstelling met een lach en een traan (en weer terug).

De acteurs stellen elkaar vragen waarvan ze niet zeker weten of die wel gesteld mogen worden. Wat moet er gedeeld worden om elkaar te verstaan? Om te leren. En hoeveel water doe je dan bij de wijn? ' Allerlei onderwerpen passeren de revue, onderwerpen waar we zelfs niet altijd met onze eigen vrienden over durven te spreken.

Religie verbindt

Voor Sjaak Visser is Friend to be een mooi moment om elkaar op te roepen om samen te gaan zoeken in plaats van te veroordelen. "De Noorderkerk heeft voor vluchtelingen een zeer belangrijke rol gespeeld. Hoe mooi is het dan om nu dit gebouw te gebruiken voor een voorstelling, die ik zie als de volgende fase om elkaar te begrijpen en ontmoeten? Religie verbindt, haalt drempels weg. Of je nu uit het westen of oosten komt. Ik hoop dat deze voorstelling meewerkt aan wederzijds begrip. Antwoord te vinden waarom we dingen doen zoals we ze doen. Het is tevens een mooi moment om contacten te leggen. Met elkaar in gesprek te gaan over cultuurverschillen én overeenkomsten. Daarom is er na de voorstelling ook ruimte om elkaar te ontmoeten onder het genot van een hapje en een drankje."

Friends to is op zaterdag 1 februari te zien in de Noorderkerk, Heijermansstraat 127 in Zaandam. Aanvang 20.00 uur. De toegang is gratis, wel is er de mogelijkheid tot een vrijwillige bijdrage.

Afbeelding