‘Je leert als vrijwilliger de mensen lezen’

Cultuur
Sfeer, sfeer en nog eens sfeer in de oude kuiperij.
Sfeer, sfeer en nog eens sfeer in de oude kuiperij. Foto: Dirk Karten

ZAANSTREEK – “Het moet hier vroeger geritseld hebben van de muizen met al dat hout”, zegt Wybe Koopmans als we een nepmuis ‘ontdekken’ in de Kuiperij Tiemstra waar hij als vrijwilliger de bezoekers te woord staat.  De twee Belgische bezoekers in de Kuiperij luisteren aandachtig als Wybe zijn verhaal afsteekt over hoe ooit werd gewerkt in de timmerwerkplaats. Wybe is één van de 120 vrijwilligers die vol passie over de Zaanse historie vertellen aan bezoekers van het Zaans Museum, het Hembrug Museum, het Czaar Peterhuisje en de museumlocaties op de Zaanse Schans. Met het komend toeristenseizoen voor de boeg, is er weer ruimte voor nieuwe vrijwilligers.

Wybe Koopmans voelt zich vis in het water in het Zaans Museum op Zaanse Schans

Hoe mooi is het als je mag werken in/op één van de unieke Zaanse historische locaties? Wybe is het schoolvoorbeeld van een vrijwilliger die dat met heel veel liefde en passie doet. “Ik begon hier een jaar geleden en had het geluk dat Cor de Groot nog als kuiper in de Kuiperij had gewerkt. De Kuiperij stond toen nog in Oostzaan, en is na het pensioen van kuiper Tiemstra verplaatst naar de Zaanse Schans. Cor heeft mij het verhaal verteld en ingewerkt.”

Wybe is zowel vrijwilliger in de Kuiperij als het Wevershuis. “Hoe je het verhaal brengt, hangt af van hoe geïnteresseerd de bezoeker is. Je past je lengte daarop aan. Zo kreeg ik een timmerman uit Canada binnen die gelijk verkocht was toen hij al het gereedschap zag. Zijn vrouw zei ‘hij kan hier wel een dag blijven’. Je leert de mensen ‘lezen’. Hun ogen vertellen hoe enthousiast ze worden. Kinderen vinden het ook altijd prachtig. En hun ouders vaak nog mooier.”

Unieke werkplek

De Kuiperij, sinds 2011 geopend naast het Jisperhuisje, brengt de bezoeker zo’n eeuw terug in de tijd. Propvol ouderwets gereedschap. Zoals de unieke meterslang omgekeerde blokschaaf. De volle werkbanken, de houten tonnen, het is allemaal schitterend uitgelicht. Ook een eldorado voor fotografen. “Je moet hier echt eens komen als de zon gefilterd door de ruitjes schijnt. Dan kun je echt pas mooie foto’s maken”, zegt de 61-jaar jonge Wybe enthousiast. Hij benut dit vrijwilligerswerk als opstap in zijn opleiding tot nationale gids.

Plezier en voldoening

“Ik heb altijd in de zorg gewerkt en heb een carrièreswitch gemaakt. Dit werk geeft me meer plezier en voldoening. Schatrijk zal ik ook niet van een baan als gids worden, dat weet ik nu al. Maar dat is niet mijn doel. Het is gewoon ontzettend leuk om de historie levend te houden door middel van het vertellen van het verhaal.”

Goede sfeer

Hij roemt tevens de sfeer tussen de vrijwilligers. Vrijwilligerscoördinator Berenice van Kampen is daarvan de goedlachse ‘moeder’. “Vrijwilligers geven de bezoekers een onvergetelijke dag. Zij vertellen het verhaal. De verdieping van het bezoek aan de attractie.”

Teamverband 

Vrijwilligers worden in eerste instantie door haar begeleidt. De locatiebeheerder is de tweede persoon die helpt bij het inwerken.

“Eerst geef je aan hoeveel uur je beschikbaar bent. Je bent zeven dag per week welkom. Het aantal uren worden in overleg afgestemd evenals de locatie. Daar begin je om 10.30 uur en bent actief tot 16.00 uur. Voordat je aan de slag gaat krijg je eerst ter voorbereiding een naslagwerk waarin alles staat over de plek van je keuze. Ook fijn om te weten: je werkt altijd in teamverband. Er is een publieksmedewerker die de kassa regelt. Jij bent de gastheer of vrouw en vertelt het verhaal aan de bezoeker. Natuurlijk is het altijd mogelijk eerst een dagje vrijblijvend mee te lopen. Je kunt dan kijken of het iets voor je is”, zegt Berenice.

Aanmelden 

Ook als vrijwilliger aan de slag in een van de museumlocaties van het Zaans Museum? Mail dan Berenice: b.vankampen@zaansmuseum.nl of bel haar op 075 – 68100 00.

Tekst en uitleg aan een stel toeristen.