‘Een schip is de wereld in het klein’
WEST-KNOLLENDAM – “Ik ging scheiden, raakte mijn baan kwijt, drank, drugs… Gelukkig gaat het nu weer de goede kant met me op. Ik ben zelfs naar Bazel gevaren en heb zelfs zicht op een baan”, zegt een van de mannen die hun zijn leven weer op de juiste koers krijgt met hulp van stichting De Wilde Vaart. “Voor hem geen slaapplek meer onder de brug”, zegt Rick den Hollander, directeur nautische zaken tevreden.
Stichting De Wilde Vaart zoekt vrijwilligers
Zacht kabbelt het water in de Tapsloot rond het ex-charterschip aan de kade van de Kantoorweg in West-Knollendam. Varend hart van de stichting die zich inzet voor mensen die letterlijk aan lager wal zijn geraakt doordat ze minder geluk in hun leven hadden. Dat doen Rick den Hollander en Dirk de Mooij, directeur algemene zaken, samen met een groepje vrijwilligers. Juist om meer vrijwilligers te vinden zochten de mannen de publiciteit op.
Perspectief op werk
“We geven weer invulling aan een mensenleven met nautische dagactiviteiten met als doel re-integratie in het arbeidsproces. Dat doen we voor jongeren vanaf zestien jaar tot een leeftijd van circa vijftig jaar. Het is laagdrempelig in de praktijk leren met perspectief op werk”, vertelt Rick.
Los van het feit dat hijzelf twintig jaar heeft gewerkt in de chartervaart personenvervoer, heeft Rick een achtergrond als sociaal werker. Het duo ontmoette elkaar toen ze bij dnoDoen in Alkmaar werkten. Dirk was daar hulpverlener aan zwerfjongeren.
Betere toekomst
“In 2015 kregen we het idee voor De Wilde Vaart als nautisch alternatief om mensen met minder geluk een kans te bieden op een betere toekomst. Maart 2016 schreven we ons in bij de Kamer van Koophandel. We kochten met eigen middelen de Excelsior, een oud charterschip waarop we in 2017 onze eerste klant mochten begroeten. Dankzij de soepelheid van dnoDoen konden we gedetacheerd bij onze stichting werken en ons idee uitbouwen.” Inmiddels is er een kantoor en werkplaats voor de nodige onderhoudsklussen en instructies op steenworp afstand van de ligplaats.
Wereld in het klein
“Werken en leren op een binnenvaartschip heeft meerdere voordelen. Een schip is de wereld in het klein. Aan boord is er een duidelijke structuur. Ook belangrijk: er is werk in de branche. En… je haalt de mogelijkheid weg om terug te vallen in je oude patroon. Er liggen met twee weken onafgebroken het water op, letterlijk vele kilometers tussen je oude en nieuwe wereld. Want als je deze mensen niet op de juiste manier motiveert, liggen ze voordat je het weet weer op hun plek onder de brug”, licht Rick toe. Inmiddels hebben meerdere deelnemers zich na een uitzichtloze situatie naar een betaalde baan toegewerkt.
‘We zijn een tussenstation’
De stichting biedt geen dagopvang. Met nadruk stelt Rick: “We zijn een tussenstation.” Op een paar slaapplaatsen aan boord na voor degenen die in het traject zitten en het nodig hebben, gaan de deelnemers terug naar huis of instelling. “Wie bij ons kans op een beter leven zoekt, moet niet midden in de verslaving zitten. Leeftijd maakt op zich niet uit en een nautische achtergrond is ook niet nodig. We gaan uit van de mogelijkheden die mensen hebben. Zonder vooroordeel of ze in hokjes te stoppen. We hebben gemerkt dat je ze het beste helpt, als je gelijk een beroep doet op de eigen verantwoordelijkheid. Uiteraard zorgen wij ervoor dat ze niet verzuipen.”
Als bootsmaat weg van slaapplek onder de brug
Het doel is je binnen een jaar op te leiden tot matroos in de binnenvaart. In het begin van het traject wordt na een keuring het dienstboekje aangevraagd en kennis gemaakt met het werk op een binnenvaartschip of soms charterschip. Is er een klik met de schipper, wordt bij Edumar de praktijkopleiding matroos besteld en de deelnemer lichtmatroos. Na vaartijd én examen mag hij zich matroos noemen. En voor wie ervoor gaat, later misschien ooit wel stuurman of schipper. Zoveel mogelijk varen staat centraal. Waarbij je maar uit één map de theorie leert.
Structuur geven
Rick: “De rest leer je in de praktijk aan boord onderweg. Op de boot moet je zijn. Daar is je toekomst. Aan boord ben je ook hard nodig. Een volwaardig lid van de bemanning waar je scheepsgenoten op kunnen rekenen. Hier op de wal zit je vaak nog in de shit… Het doel is snel stappen maken waardoor je je leven weer structuur geeft en mee gaat tellen.“
Even dwalen zijn ogen af naar zijn eigen ervaringen in de zeilende chartervaart. “Het is een heel mooie manier om je te ontwikkelen en geld te verdienen. Je bent de hele dag buiten. Altijd diverse mensen en aanspraak om je heen. De ene keer vaar je met windkracht zes, dan andere keer dobber je maar wat rond wachtend op wind… Je maakt veel mooie dingen mee.”
Vrijwilligers gezocht
Inmiddels komen er kandidaten uit de hele regio en ook daarbuiten bij de Wilde Vaart hun leven nieuw elan geven. Van Langedijk tot Oostzaan, van Alkmaar tot de Zaanstreek. Rick en Dirk krijgen echter hun handen steeds voller en zoeken uitbreiding van het vrijwilligersteam. Een vrijwilliger heeft als taak de deelnemers te ondersteunen bij de dagelijkse klussen op en rond het schip en werkplaats. Gaat niet in discussie bij eventuele strubbelingen.
“Het kan ook gaan om klusjes als kandidaten met de auto wegbrengen naar hun schepen die in Rotterdam of zelfs in het buitenland liggen. Het is fijn als je praktisch ingesteld bent, geduld hebt en een beetje verstand van gereedschap hebt.”
‘Even geen zin’
En een beetje overredingskracht is meegenomen. Want de man die glunderend vertelde over zijn reis naar Bazel had die ochtend even geen zin om te werken aan het schip. “Dan verwacht ik dat de keuken straks blinkend schoon is”, zegt Rick. “Ik ga gelijk aan de slag”, zegt de man en verdwijnt rap in de buik van de Excelsior.
Wie interesse heeft of meer wil weten kan bellen met Rick den Hollander, 06 - 111 60 452 of een mailtje sturen naar info@dewildevaart.nl Zie ook www.dewildevaart.nl
