Oranje op tv: van analyses tot satire, wat was er allemaal op de buis?

Oranje
Henk Spaan presenteerde het programma Studio Spaan.
Henk Spaan presenteerde het programma Studio Spaan. (Foto: Still van Youtube)

Nederland heeft 17 miljoen bondscoaches, we analyseren en discussiëren er behoorlijk op los. Wie stellen we op in het basiselftal, wie wisselen we in de rust. Achteraf weten we het allemaal beter. De echte kenners ook, of zijn het net als wij ook maar een beetje voorspellers? Sinds er voetbal bestaat, zijn er ook programma’s die over de meest favoriete sport van Nederland gaan. We nemen even een duikje in de historie; van analyses tot satire, wat was er allemaal op de Nederlandse buis?

Eigenlijk kunnen we de programma’s rondom voetbal en het Nederlands elftal het onderverdelen in twee verschillende categorieën:

 * Satire- en entertainmentprogramma’s

* Analytische programma’s

Pisa, Verona en De regenjas

De grondleggers van de voetbalprogramma’s zijn toch wel Harry Vermeegen en Henk Spaan. In de jaren tachtig werd het duo bekend van de humoristische en satirische programma’s Voetbal ‘80, Pisa en het vervolg ervan, Verona. Pisa duurde slechts 10 minuten ,maar trok al snel 4,5 miljoen kijkers. Later kwamen er zeer populaire onderdelen bij als Popie Jopie en De Gewone Man. Na drie seizoenen Verona gingen Spaan en Vermeegen verder als Die 2. Onder die naam maakten ze eerst een komische tv-serie. Daarna volgde Die 2 Speciaal, waarbij ze twee seizoenen lang de wereld rondreisden om Nederland te promoten. In de tussentijd maakten Spaan en Vermeegen ook tv-programma’s rond sportevenementen als het EK en WK Voetbal (o.a. met een molentje voor Diego Maradona) en de Olympische Spelen van 1992 in Barcelona.

Vermeegen maakte vanaf 1997 het populaire programma De Regenjas, waarmee hij meer kijkers trok dan het tv-programma Hard gras van Spaan. Daarnaast was Vermeegen eind jaren 90 ook een aantal maanden voetbalcommentator bij RTL 5. Hij versloeg de wedstrijden van het Nederlands elftal. Henk zat intussen ook niet stil. Hij hield zich bezig met Studio Spaan, een sportprogramma dat van 2000 tot 2003 werd uitgezonden door de VARA. Cabaretiers Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten verzorgden imitaties van bekende personen uit de voetbalwereld, zoals Willem van Hanegem, Harry van Raaij en Ronald Koeman.

Nederlands elftal voetbaltalkshows

Het hoogtepunt van populaire voetbaltalkshows was toch wel in de zomer van 2010. Het programma Voetbal International van RTL, later Voetbal Inside, trok in het eerste seizoen uiteindelijk een klein miljoen kijkers per uitzending. Dit kwam omdat het Nederlands Elftal de finale speelde. Maar laten we het daar maar niet meer over hebben, de kans van Arjen Robben alleen voor de keeper van Spanje, Ilker Casillas, staat nog steeds op het netvlies. 

Andere programma’s die goed scoorden tijdens een EK of WK zijn Oranje Today, Oranje Journaal, VI Oranje blijft thuis VI Oranje (2010, 2012, 2014).

In het derde seizoen ging VI Oranje de eerste weken de concurrentie aan met Studio Brasil van de NOS. Er waren daarnaast ook vroege uitzendingen op RTL 7. De eerste weken lagen de kijkcijfers ver onder het miljoen, maar een aantal weken later werd het programma verplaatst naar primetime op RTL 4 en stegen de kijkcijfers tot boven of net tegen het miljoen. De kijkcijfers daalden weer nadat het Nederlands Elftal de halve finale verloor. 

VI heeft altijd een voetbalktalkshow tijens een EK of WK. Of Nederland nou deelneemt of niet.
De bekende regenjas van Harry Vermeegen.
De Oranjecamping was een van de items tijdens een WK talkshow over het Nederlands elftal.
Johan Derksen een van de vaste gasten bij Voetbal Inside. Je haat hem, of je houdt van hem. Derksen lukt veel reacties uit met zijn uitgesproken mening.