Bewustzijn op Orange the World-dag: ‘Het is een taboe, maar praat toch’

Door Debbie van Eijk

Op de vlag staat het symbool van deze dag - een oranje hand die het stopteken geeft - en de tekst ‘Stop geweld tegen vrouwen’. Dat een speciale dag om hierbij stil te staan nog nodig is, weet Tineke van de Grampel maar al te goed. Behalve voorzitter van de Soroptimistclub Voorburg-Rijswijk e.o., een beweging die zich inzet voor rechten en vrijheden van vrouwen en meisjes, is Van de Grampel ook rechter bij de Rechtbank Rotterdam. In haar werk komt ze regelmatig in contact met geweldsdelicten tegen vrouwen, zoals femicide (het doden van vrouwen omdat ze vrouw zijn, red.).

Geweld achter de voordeur komt voor in alle kringen en is van alle tijden

“Nederland is een fantastisch land,” stelt Van de Grampel voorop. “Maar femicide is nog steeds een groot probleem. En dat komt niet alleen voor in ‘foute kringen’, zoals veel mensen denken. Nee, geweld achter de voordeur komt voor in alle kringen en is van alle tijden.”
In de aanpak van deze vorm van huiselijk geweld is preventie het belangrijkst. “Zodra de politie in beeld komt, ben je eigenlijk al te laat,” geeft wethouder Werner van Damme aan. “Dat is het einde van de keten.”

Zwijgende meerderheid

Het probleem moet in de kiem worden gesmoord, vindt de rechter: “In de opvoeding van jongens.” Of ze het gezegde ‘Protect your daughters, raise your sons’ kent? “Ja, dat is een heel goede uitspraak,” vindt Van de Grampel. “Een jongen moet leren dat hij bij geweld moet ingrijpen, en zich realiseren wat hij doet. Wanneer een vrouw geïntimideerd wordt, in welke vorm dan ook, moet hij niet meepraten met de rest. Het is een taboe, maar praat toch. Wees niet de zwijgende meerderheid. Het gaat allemaal om awareness.”

Op 25 november wappert er een vlag voor het stadhuis in het kader van Orange the World: ‘Stop geweld tegen vrouwen’. - Rodi.nl/DvE

De cijfers liegen er niet om: 50% van de vrouwen heeft weleens te maken gehad met seksueel overschrijdend gedrag. Een nog groter percentage, 71%, met intimiderend gedrag, zoals nafluiten en achtervolgd worden op straat. Sybright van Atten: “Er zijn vrouwen die ‘s avonds over straat gaan met hun sleutelbos in hun hand, klaar om zich te verdedigen als ze worden lastiggevallen. En dat hoeven we niet meer te accepteren.”

‘s Avonds over straat met een sleutelbos in je hand

“De grootste groep mannen is oké,” relativeert Van de Grampel. “Maar ieder geval van geweld tegen vrouwen is er een te veel.” En helaas worden de cijfers er, ondanks de wokecultuur, niet beter op.

Vrouw als eigendom

Hoe hangen nafluiten op straat en moord op vrouwen samen? Van Atten: “Het vindt plaats vanuit dezelfde, verkeerde beleving: dat de vrouw een eigendom is, dat je er alles tegen mag zeggen en mee mag doen.” Van de Grampel: “Wij willen dat het niet meer tegen de mishandelde vrouw is: ‘Je had weg moeten gaan bij die man’, maar tegen die man: ‘Waarom deed je dat?’ Er is hierin geen ‘wij’ tegen ‘zij’. We moeten het bespreekbaar maken, daar begint het bij.”
Van Atten: “Een vrouw is geen bezit. Een vrouw is niet minder.”

Op elke school een les

Wethouder Van Damme: “In veel gemeenten is de aanpak van huiselijk geweld in opkomst. Als gemeente proberen we vooral ook de oorzaken aan te pakken. Door middel van armoedebestrijding, jeugdbeleid.” Hiervoor gaat de gemeente naar verwachting vanaf mei 2023 samenwerken met de Soroptimistclub én de Rijswijkse Schouwburg.
Over een jaar wordt de vlag weer gehesen. Wat hoopt de Soroptimistclub dan te hebben bereikt? Van de Grampel: “Op elke school moet er standaard een specifieke les worden gegeven over geweld tegen meisjes en vrouwen. Het moet besproken worden. Vooral met jongens van ongeveer 15 jaar. Rond die leeftijd letten jongeren meer op hun ‘peers’ dan hun ouders.”