Hoe Kate Jenkins vrolijkheid brengt in Museum Rijswijk

Cultuur
Kate Jenkins houdt een toespraak tijdens de opening van de expositie op 27 november in Museum Rijswijk. Achter haar directeur Arnoud van Aalst, uiterst rechts conservator Diana Wind.
Kate Jenkins houdt een toespraak tijdens de opening van de expositie op 27 november in Museum Rijswijk. Achter haar directeur Arnoud van Aalst, uiterst rechts conservator Diana Wind. (Foto: Rodi.nl)

Appeltaartpunten met lippenstift, jarretels en stilettohakken; ze zijn een beetje ‘tarty’, oftewel snollerig. Het is een van de vele honderden gehaakte kunstwerken van de Engelse kunstenares Kate Jenkins. Ze haakt kleurrijk voedsel met persoonlijkheden, waarbij ze bekendstaat om haar woordspelingen. Haar doel: vrolijkheid brengen. Zondag 27 november werd haar expositie in Museum Rijswijk geopend.

Door Debbie van Eijk

In 2021 won Jenkins de Publieksprijs van de Papier Biënnale. Het idee voor de huidige tentoonstelling in het museum ontstond in het voorjaar van 2022, toen ze Museum Rijswijk voor het eerst fysiek bezocht; door corona was dat tijdens de Papier Biënnale zelf niet mogelijk geweest. De tentoonstelling, Café Kate, is speciaal voor Museum Rijswijk ontworpen. Jenkins schetste hem op papier. Hij bestaat uit twee installaties: een bakkerswinkel, die al langer bestaat en te zien is geweest in Barcelona, Hong Kong en Groot Brittannië, en de nieuwe ijssalon Kate’s Cones.


Van kledingontwerper naar kunstenares

De Italiaanse schepijsjes van Jenkins hebben veel soorten persoonlijkheden. Zo hebben de bolletjes de vorm van een hond, een beer, een poes en nog veel meer. Maar het begon voor Jenkins allemaal met het haken van een Engels ‘fried breakfast’. Vóór die tijd ontwierp ze gebreide kleding voor wereldwijd gerenommeerde merken als Donna Karen en Ralph Lauren. Toen ze ongeveer tien jaar geleden voor het eerst een tentoonstelling haakte met typisch Britse gerechten, bleek dat een groot succes. Tijdens het eerste weekend waarop ze haar kunst exposeerde, was alles meteen verkocht. Dat gaf haar de moed over te stappen op een carrière als kunstenares.


De kunst van Kate Jenkins bevat veel humor, door zowel de grappige gehaakte figuren als taalgrapjes. - Rodi.nl

In Museum Rijswijk is vanaf 27 november het resultaat te zien van haar werk in de afgelopen tien jaar. Al haar kunstwerken gaan over eten. Een blikje met sardientjes is voor haarzelf het favoriete object. Een diepere gedachte schuilt hier ook achter, zo vertelt conservator Diana Wind tijdens haar openingsspeech op zondag 27 november: “Geblikt eten was het begin van pop-art. In die tijd werd consumeren verwelkomd en omarmd.” 

Een lach is onbetaalbaar

De keerzijde van (te veel) consumeren is in onze huidige tijd inmiddels maar al te goed bekend. “Kate Jenkins leert ons opnieuw voedsel te waarderen,” stelt Wind. In de gehaakte kunst gaat veel tijd zitten; soms kost het wel een week tijd om een stukje van een sandwich te haken. Elk stuk eten krijgt een naam en bevat humor. “Een lach is onbetaalbaar”, is het motto van Jenkins.


De bakkerij, met ontelbaar veel gehaakte kunstwerkjes, brengt de bezoeker niet alleen in een magische wereld, maar ook in een prettige verwarring: het lijkt net echt. Vóór de bakkerij kunnen bezoekers zelf hun favoriete voedselpersoonlijkheid kleuren. - Rodi.nl


Wie de expositie in Museum Rijswijk betreedt, komt even in een heel andere wereld. Het terras voor de bakkerij met de vloer in Delfts Blauwe stijl is een kunstwerk op zich, waar je zelf in kunt stappen. Hier kunnen kinderen én volwassenen hun favoriete voedselfiguur vormgeven met kleurpotloden. De bakkerij zelf is adembenemend om te zien, en dat geldt ook voor de nieuwe ijssalon. Dat komt niet alleen door het ‘visuele geweld’, zoals museumdirecteur Arnoud van Aalst de kleurrijkheid van de tentoonstelling bij de opening omschrijft. Alles is gehaakt, en toch lijkt het op het eerste gezicht echt voedsel. Het schepijs, de sandwiches, de krakelingen, de broden, gebakjes, de ijshoorntjes. Dat werkt bevreemdend, op een verkwikkende manier. Je wordt even uit de alledaagse realiteit gehaald. Voor kinderen vanaf een jaar of 8 is de expositie ook een absolute aanrader door al die vrolijke gezichtjes en fantasierijke invalshoeken.


Jenkins deed speciaal onderzoek naar typisch Nederlands voedsel. - Rodi.nl

In Café Kate staat ook Nederlands eten centraal. Jenkins deed hiervoor speciaal onderzoek. Zo maakte ze een bord boerenkoolstamppot met een lange teckel als rookworst. Ook de boterham met hagelslag ontbreekt niet. Maar wat ze het lekkerst vond: de stroopwafel. Zaterdag 26 november was de kunstenares op de markt in Oud Rijswijk. Drie keer raden wat ze daar kocht.

De expositie Café Kate is van 27 november 2022 tot en met 12 maart 2023 te bezoeken in Museum Rijswijk. De entree voor volwassenen is €10,-, voor 65+ers is dat €7,50 per persoon. Studenten betalen €5,-. Voor kinderen onder de 18 jaar is de toegang gratis, net als voor Museumkaarthouders, bezoekers met een Rembrandtpas of een ICOM card.