Wethouder Gijs van Malsen: ‘Het gaat uiteindelijk om gelijke kansen voor iedereen in de samenleving’

Financieel
Wethouder Gijs van Malsen geeft in Te Werve Oost voorlichting over hoge energiekosten. Links zijn collega, wethouder Mark Wit (Energietransitie).
Wethouder Gijs van Malsen geeft in Te Werve Oost voorlichting over hoge energiekosten. Links zijn collega, wethouder Mark Wit (Energietransitie). (Foto: Marcel van der Looij)

Zijn moeder was kapster en zijn vader meubelmaker. Door hun harde werk kreeg wethouder Gijs van Malsen (PvdA) goede kansen om een bestaan op te bouwen. Hij is zich ervan bewust dat dat lang niet voor iedereen in de samenleving geldt. Als wethouder in Rijswijk wil hij het tij graag keren. 

Energie

Als wethouder (o.a. Armoedebestrijding) heeft Van Malsen zich het afgelopen halfjaar veel beziggehouden met alle mogelijke vormen van armoede onder Rijswijkers, zoals energiearmoede. Die nam in 2022 onder veel groepen toe, constateert hij. “Ik ben bang dat we nog wel even in deze situatie zitten. De uitdaging is nu vooral om ons niet blind te staren op de korte termijn – het doorkomen van deze winter -, maar zorgen dat we ons ook op de lange termijn blijven inzetten. Op de bestrijding van energiearmoede, én armoede in het algemeen.”

Maatregelen

De eenmalige energietoeslag kwam vanuit de Rijksoverheid. De gemeente nam ook zelf maatregelen, zoals Energieambassadeurs en energiescans bij VvE’s. Hierover vertelt de wethouder: “Tijdens een bezoek met mijn collega, wethouder Mark Wit (GroenLinks, o.a. Energietransitie) aan Te Werve Oost, bleek dat bewoners heel positief waren over het bezoek van de energieambassadeurs, met praktische tips en oplossingen zoals voorzetfolie, tochtstrips, radiatorfolie. Omdat er zo goed op wordt gereageerd, gaan we zelfs nog wat verder. We wilden eerst 400 huishoudens helpen, dat worden er nu 1200. En dat geldt ook voor de energiescans: we zouden die eerst doen bij tien VvE’s, maar dat worden er achttien. We hopen dat de energiescans woningeigenaren over de drempel helpen om hun woning beter te isoleren.”


Energietoeslag

De eenmalige energietoeslag voor inkomens tot 130% van het wettelijk sociaal minimum, kan nog tot en met 31 december 2022 worden aangevraagd. Inmiddels heeft naar schatting 90% van de Rijswijkse huishoudens die hier recht op hebben, dit gedaan.


Waar het uiteindelijk om gaat, volgens Van Malsen: “Iedereen in de samenleving gelijke kansen bieden. In dit energiearmoedevraagstuk zie je dat er steeds meer mensen in nood komen en dat wordt steeds zichtbaarder. Er zijn zoveel soorten armoede: naast energiearmoede ook menstruatie-armoede, vakantie-armoede en mobiliteitsarmoede. Het zou fantastisch zijn als we die verschillen kleiner kunnen maken. Het gaat om bestaanszekerheid garanderen. Niet om alleen maar reageren op de symptomen.”

Taboe

Helaas kloppen lang niet alle mensen met financiële problemen aan bij de gemeente. Voor een deel zit dat toch nog wel in wat schaamte, vermoedt de wethouder. “Met het Financieel Servicepunt in wijkcentrum Stervoorde hopen we het makkelijker te maken. Verder doen we als gemeente sinds dit jaar aan vroegsignalering. Van energieleveranciers en woningcorporaties krijgen we een seintje zodra mensen betalingsachterstanden hebben. Dat pakken we op, om mensen hulp te bieden.”


Hulp bij weinig geld

De gemeente helpt huishoudens met energiearmoede op verschillende manieren:
- Tot eind 2022 cadeaubonnen (t.w.v. €80,-) aan huurders voor de aanschaf van kleine energiezuinige producten;
- Inloopspreekuren Financieel Servicepunt in wijkcentrum Stervoorde;
- Energieambassadeurs die langs deuren gaan met tips om energie te besparen;
- Witgoedregeling vanaf februari 2023: vergoeding van energiezuinige wasmachines en koel(vries)apparatuur voor lage inkomens;
- Energiescans bij VvE’s, waarbij kosten en baten van isoleren in beeld worden gebracht;
- Gratis voorzetraamfolie, voor 35% minder energieverlies bij enkelglasramen.


Toekomst

Wat kunnen we in de toekomst nog aan maatregelen verwachten? “In 2023 zullen we de energietoeslag opnieuw uitkeren, in het voorjaar en najaar. Daarnaast zijn we aan het onderzoeken of het mogelijk is om de eenmalige energietoeslag uit te breiden naar inkomens tot 150% van het wettelijk sociaal minimum (nu is dat 130%, red.). Maar het zal nog minstens tot 2024 duren voor dat zover is.

Verder hoop ik dat er meer bekendheid komt over bijzondere bijstand. Dat is ook voor mensen die niet in de bijstand zitten. Daarnaast heb ik het plan gevat om een klankbordgroep ‘Bestaanszekerheid’ op te richten. Het idee is om inwoners uit te nodigen die zelf te maken hebben met deze problemen en die gebruikmaken van deze regelingen. We willen die mensen bereiken die nu overal net buiten vallen.”