De lessen van burgemeester Archibald Th. Bogaardt uit het Rijswijk van toen

Historie
Met zijn bouwwoede voorkwam burgemeester Bogaardt (rechts) dat Rijswijk werd geannexeerd door Den Haag.
Met zijn bouwwoede voorkwam burgemeester Bogaardt (rechts) dat Rijswijk werd geannexeerd door Den Haag. (Foto: Facebook)

Rijswijk is op zoek naar een nieuwe burgemeester, die naar verwachting eind 2022 aantreedt. Hij of zij neemt het ambt aan in een periode waarin Rijswijk enorm groeit. Net als in de tijd van de langstzittende burgemeester van de vorige eeuw: Archibald Th. Bogaardt. Aan de hand van een oud AD-artikel onderzoeken we de vraag: wat kan de nieuwe burgemeester van hem leren?

Veel ontwikkelingen waar Rijswijk anno 2022 mee te maken heeft, vinden hun wortels in de tijd van burgemeester Archibald Bogaardt: bijvoorbeeld die in de Bogaard (zoals het in de volksmond wordt aangeduid) en het Huis van de stad Rijswijk. 

Bogaardt werd ook wel ‘de Bouwburgemeester’ genoemd

En ook in de jaren ‘50 en ‘60 groeide Rijswijk gigantisch, mede dankzij Bogaardt, die ook wel ‘de Bouwburgemeester’ werd genoemd. Hij was geliefd om zijn werk en markante persoonlijkheid. Hoe markant die was, blijkt wel uit een oud AD-artikel van 28 december 1968. 

Tegenwoordig zou een burgemeester met zijn acties trending zijn op social media. Zo reisde hij naar Italië af om marmer uit te zoeken voor het stadhuis aan de Generaal Spoorlaan, dat toen net nieuw was. 

Op de vuist met jongelui

Ook ging de burgemeester op de vuist met een paar jongelui die struiken vernielden. Verder zou deze burgemeester in de huidige tijd op Facebook waarschijnlijk veel foto’s posten van rozenstruiken. Daar was hij namelijk dol op. Door hem werden er eerder bloeiende rozenstruiken geplant dan huizen en wegen gebouwd. Het doet denken aan het natuurinclusief bouwen waar de gemeente zich anno 2022 sterk voor maakt: alle nieuwbouw moet ruimte bevatten voor natuur.

Te dure woningen?

Net als nu was er ook in die tijd discussie over “alleen maar te dure woningen en flats”, maar: “Werkelijkheid is dat goedkope en dure woningen door elkaar staan”, zo vermeldt het meer dan vijftig jaar oude AD-artikel. 

Alleen schone industrieën in Plaspoelpolder

Schone industrieën waren eind jaren ‘60 ook al een belangrijk onderwerp. Bogaardt richtte het industrieschap Plaspoelder op - het gebied dat ruim vijftig jaar later flink op de schop gaat - en daar wilde hij alleen maar schone industrieën, zo betuigt de burgemeester in het artikel. Hij adviseerde niet-schone industrieën om ergens anders in de Randstad een plek te zoeken. Onder Bogaardt maakte Rijswijk een enorme groeispurt door: “In ruim tien jaar veranderde Rijswijk van een forensengemeente in een stad waar twintigduizend Rijswijkers niet alleen wonen maar ook werken”, schrijft AD-journalist Jan Huygens. Tegenwoordig wonen er ca. 57.000 mensen in deze stad, en komen daar de komende jaren nog eens bijna 20.000 bij. 


Het oude AD-artikel uit het archief van Rijswijkse A. Zwanenburg, van wie de burgemeester verre, aangetrouwde familie was. - Algemeen Dagblad

Intergemeentelijk overlegorgaan

Dat samenwerken met de regio belangrijk is, horen we de laatste tijd vaak vanuit de gemeente. 

Samenwerking regio toen ook al belangrijk

Met andere gemeenten beslist Rijswijk over de infrastructuur (zoals de mogelijke tram over de Geestbrugweg naar de Haagse Binckhorst, of de gigantische pijpleiding WarmtelinQ met restwarmte uit de Rotterdamse haven), over de opvang van Oekraïense vluchtelingen, en nog meer. Maar nieuw is dat niet. In 1968 was er al een ‘intergemeentelijk overlegorgaan’, zo vertelt Bogaardt in het artikel: “We praten over de verdeling van huizen, over het vervoer en over alle problemen die we samen kunnen oplossen.” De burgemeester beet erbij in zijn forse sigaar.

Het stadhuis was zijn grote trots

Het stadhuis, dat toen net gebouwd was en momenteel omgevormd wordt tot het Huis van de stad Rijswijk, was Bogaardts grote trots. Net als winkelcentrum ‘In de Boogaardt’. “Iedereen verklaarde mij voor gek toen ik het plan opperde. Het zou te groot zijn en te duur. Toen het er eenmaal stond, was iedereen zo trots als een aap”, aldus de burgemeester.

De les

De les die deze geschiedenis ons leert? De nieuwe burgemeester van Rijswijk moet een duidelijke visie hebben en nu en dan wat eigenzinnig zijn. Dan loodst hij of zij Rijswijk wel door de ontwikkelingen van deze tijd heen.