Hoe ziet de sollicitatieprocedure voor de nieuwe burgemeester van Rijswijk eruit?

Ongeveer anderhalf jaar na de eerste zoektocht sinds het vertrek van de vorige burgemeester, werd woensdag 1 juni het nieuwe concept officieel overhandigd aan Jaap Smit, Commissaris van de Koning. In dit twaalf pagina’s tellende document staan niet alleen de ‘functie-eisen’ voor de nieuwe burgemeester van Rijswijk, maar wordt ook in vogelvlucht benoemd wat Rijswijk tot zo’n mooie gemeente maakt.

Wat mooi is aan Rijswijk

Rijswijk wordt aangeduid als drukbevolkt gebied – met bijna 4000 inwoners per vierkante kilometer -, maar ook als groenste stad van Nederland. De Plaspoelpolder, RijswijkBuiten, Bogaard Stadscentrum, de Landgoederenzone en Oud Rijswijk worden als highlights genoemd: vooral omdat al die plekken zo anders zijn van elkaar, en dus voor variatie zorgen, is Rijswijk zo’n mooie gemeente.

Uitdagingen voor nieuwe burgemeester

Ook de uitdagingen waar Rijswijk de komende jaren voor staat worden in het document benoemd; Rijswijk is in bestuurlijk opzicht nog geen ‘gespreid bedje’. Vooral niet omdat Rijswijk de komende jaren enorm zal groeien, de portemonnee steeds meer onder druk staat, en er moet worden geïnvesteerd in achterstallig onderhoud van huizen, gebouwen, wegen, bruggen, enzovoorts.

Eensgezindheid

De vertrouwenscommissie die de profielschets heeft gemaakt, bestaat uit vijf raadsleden. Voorzitter is Ed Braam van Beter voor Rijswijk – maar de fracties doen er in deze kwestie niet toe, benadrukte Coen Sleddering (VVD): “We praten niet als fracties. De raad wil als collectief optreden om een goede burgemeester te zoeken.”

Rijswijk stond niet altijd bekend als een piece of cake

Jaap Smit, Commissaris van de Koning, nam het concept in ontvangst. Hij gaf de raad een compliment, omdat ze de koppen bij elkaar hebben gestoken om een vertrouwenscommissie te vormen. “Rijswijk stond niet altijd bekend als een piece of cake. Het stemt mij tot grote vreugde dat jullie hiermee met elkaar aan het werk zijn gegaan.”

De vorige keer liep de zoektocht naar een nieuwe burgemeester uit op een teleurstelling, toen een van de twee geselecteerde kandidaten zich uit het proces terugtrok. Besloten werd toen om de zoektocht na de gemeenteraadsverkiezingen opnieuw te starten. Dat moment is nu dus aangebroken.

“Wat is er veranderd aan de profielschets?”, vroeg de Commissaris van de Koning aan de raadsleden. En: “Waarom zouden mensen willen solliciteren op Rijswijk?”

Verbinden

Irene Jansen Dirkx (Wij.Rijswijk), die het concept profielschets aan Smit had overhandigd, benoemde dat de nieuwe burgemeester vooral moet kunnen verbinden. Zij lichtte toe: “Er is hier een groep inwoners die hier al heel zijn leven woont. Dat deel straalt geschiedenis uit. De burgemeester van Rijswijk moet dat erkennen en daar respect voor hebben. Verder: er komen heel veel nieuwe Rijswijkers bij; kijk naar Rijswijk-Buiten, bijvoorbeeld. Ook die mensen zal de burgemeester welkom moeten heten en laten voelen. En verbinden, tussen het oude en het nieuwe.”

Netwerken

Selma van Maarseveen (GroenLinks) benoemde ook het dorpse karakter, en het feit dat de nieuwe burgemeester zich bewust moet zijn van Rijswijks positie binnen de regio. Ze verwees naar Asterix en Obelix: “We willen niet door het leven gaan als het Gallische dorpje dat muren optrekt en als enige daar staat binnen een vijandig, Haags Rijk.” Daarom moet de burgemeester goed kunnen netwerken. Voor veel problemen, zoals openbaar vervoer en krapte op de arbeidsmarkt, is een goede regionale samenwerking ook hard nodig, aldus Maarseveen.

De zoektocht naar een nieuwe burgemeester zal zo’n zeven à acht maanden duren, schat de Commissaris van de Koning in. “In de tussentijd bouwen we op jou, Bas”, verwees hij daarna naar waarnemend burgemeester Bas Verkerk. - Fotocredit Gemeente Rijswijk

Hoe wordt de nieuwe burgemeester gekozen?

1. De Commissaris van de Koning gaat met de profielschets aan de slag: er wordt een advertentie geplaatst.
2. Iedereen die burgemeester van Rijswijk wil worden, krijgt drie weken de tijd om te reageren met een brief aan de koning - via de Commissaris.
3. De Commissaris van de Koning selecteert geïnteresseerden voor een eerste kennismakingsgesprek.  “Ik nodig ook mensen uit die me nieuwsgierig maken door een brief”, gaf hij 1 juni aan.
4. Na deze kennismakingsgesprekken kiest hij een paar kandidaten die hem geschikt lijken. Die bespreekt hij met de vijf raadsleden van de vertrouwenscommissie. De raadsleden kiezen twee mogelijke burgemeesters.
5. Tijdens een besloten raadsvergadering - vanwege de privacy van de sollicitanten -, legt de vertrouwenscommissie verantwoording af over hun keuze voor de twee mogelijke burgemeesters. 
6. Hierna volgt een openbare raadsvergadering, die iedereen kan volgen dus, en wordt de kandidaat die de eerste voorkeur heeft bekendgemaakt. Nummer 2 blijft in principe geheim.

Rijswijk heeft nu al sinds oktober 2020 geen ‘echte’ burgemeester meer; Bas Verkerk is slechts waarnemend. Hoe lang zal het ongeveer duren voor de nieuwe burgemeester er is? Daarover gaf Smit de volgende indicatie: “De levertijd van een burgemeester is ongeveer zeven à acht maanden. De procedure vraagt gewoon veel tijd. In de tussentijd bouwen we nog op jou, Bas.”