Analyse: hoe gemengd, nieuw en lokaal is het college van wethouders in Rijswijk?
De gemeenteraadsverkiezingen zijn alweer bijna zeven maanden achter de rug en de samenstelling van de colleges in Nederland is bekend. De Wethoudersvereniging heeft een analyse gemaakt van het wethoudersbestand van 341 gemeenten. Hieruit blijkt dat het aandeel vrouwelijke wethouders is toegenomen tot 29%. Maar hoe zit dat in Rijswijk?
Voorzitter van de Wethoudersvereniging, Marcelle Hendrikx (D66): “Ik ben blij dat het aandeel vrouwelijke wethouders uiteindelijk is toegenomen tot 29%. Aan het begin van de collegevormingen lag dit percentage nog een stuk lager, maar echt evenredig met het aandeel mannen is het nog niet. Politieke partijen en de Wethoudersvereniging zullen zich dus moeten blijven inzetten voor een diverser wethouderbestand.” Bevlogen: “Ik doe bovenal een oproep aan alle vrouwen, mensen met een migratieachtergrond of andere ondervertegenwoordigde mensen om mee te doen en actief te worden in de lokale politiek!”
Gemengd college
In Rijswijk is het aandeel vrouwelijke wethouders 20%. Larissa Bentvelzen (BVR) is de enige vrouw in het college, met in haar portefeuille Sociaal Domein, Jeugd, Participatie en Dierenwelzijn. Daarnaast is Bentvelzen 1e locoburgemeester. De overige vier wethouders van Rijswijk zijn mannen. Van de 341 onderzochte gemeenten, is 239 gemengd (man én vrouw). Een sterke meerderheid. Het gemengde college in Rijswijk is dus geen uitzondering.
‘Oude’ vs. nieuwe wethouders
Armand van de Laar (D66) is samen met Larissa Bentvelzen de enige wethouder die is ‘doorgegaan’ vanuit het vorige collega. Dat geldt landelijk gezien voor de meerderheid van alle 1339 wethouders die zijn meegenomen in de berekeningen. De overige drie wethouders van Rijswijk, Mark Wit (GroenLinks), Werner van Damme (VVD) en Gijs van Malsen (PvdA) zijn nieuw. Deze ontwikkeling in Rijswijk sluit dus erg aan bij wat er landelijk gebeurt.
Lokale partijen?
Larissa Bentvelzen is de enige wethouder afkomstig uit een lokale partij. Dat had anders kunnen zijn: tijdens de coalitievorming leek het er even op dat Danny van Dam (lokale partij Wij. Rijswijk) een van de nieuwe wethouders zou worden. Marc Weterings (lokale partij Rijswijks-Belang) is nooit aangewezen als kandidaat-wethouder, tot Weterings’ eigen onbegrip, omdat Rijswijks-Belang als derde grootste partij eindigde in de gemeenteraadsverkiezingen. In Nederland komen veruit de meeste wethouders uit lokale partijen. Dat is logisch, want in de meeste gemeenten is er minimaal één wethouder uit een lokale partij. In sommige colleges zitten dus meerdere lokale politici, maar in Rijswijk is dit niet het geval.
Landelijk gezien leveren CDA, VVD, PvdA en D66 na de lokale partijen de meeste wethouders. In Rijswijk zijn drie (VVD, PvdA en D66) van deze vier partijen vertegenwoordigd in het college. Daarnaast is er een wethouder van Groenlinks (Mark Wit).
Buiten Rijswijk wonen
Officieel moet een wethouder wonen in de gemeente waar hij of zij werkt. In Rijswijk doen alle wethouders dat nu ook, maar dat is niet altijd zo geweest. In 2020 woonde wethouder Armand van de Laar nog in Den Haag, net over de grens. Na veel discussie kreeg hij hier in mei 2020 nog een jaar ontheffing voor verleend.
Landelijk ligt zowel bij mannen als bij vrouwen het percentage wethouders dat buiten de gemeente woont rond de 12%. Dat is wat minder dan 4 jaar geleden. “Maar feitelijk zou het niet moeten uitmaken waar het bed van de wethouder staat, als zij overdag maar weten en aanspreekbaar zijn op wat er speelt in de gemeente”, bepleit de voorzitter van de vereniging.
