Waarlandse Sint 45 jaar in het vak
WAARLAND - Hij had zich 2020 toch heel anders voorgesteld, de Waarlandse Sinterklaas. Voor het eerst in zijn 45-jarige (!) carrière is er nu geen intocht in het dorp en doet hij geen huis- en bedrijfsbezoeken met zijn gevolg. Ook al is Sint - oftewel Mart Schrijver (73) uit Waarland - door zijn Pieten wel wat roet gewend, dat corona nu roet in het eten gooit, is toch wel een domper. Gelukkig kan hij digitaal nog heel wat kinderen toespreken.
Sinterklaas begon als Zwarte Piet, met zijn kameraad Dick Keppel uit Langedijk als de Goedheiligman. “Maar in de rol van Piet heb ik me nooit lekker gevoeld, dat vond ik niks”, zegt Mart. Toen de mogelijkheid zich voordeed om op 28-jarige leeftijd het Sinterklaaspak aan te trekken, greep hij die kans dan ook met beide handen aan. “De eerste keer was ik enorm zenuwachtig, ik heb wat staan oefenen voor de spiegel. Ik dacht dat het niks zou worden, maar het gekke is: als je eenmaal de kleren aan hebt, dan verander je. Dus toen ik kant-en-klaar in het pak zat, had ik nergens meer last van. Het ging vanzelf.”
Mart ging vele jaren op pad - in gehuurde kleding - met zijn vaste Piet, Jan Bakker. “Jan als chauffeur, ik languit op de voorstoel”, zegt Mart. Later schaften ze zelf alle spullen aan. “Kostendekkend was het niet, we hebben er in het begin zelfs geld op toegelegd, maar dat hadden we ervoor over, we vonden het gewoon mooi. We hebben nooit geadverteerd, alle opdrachten kwamen aanwaaien.” Toen Jan na jaren zijn pietenmuts aan de wilgen hing, volgde Anneloes Balder hem op als Sints rechterhand, met wie hij jarenlang op tournee ging.
Intocht Waarland
Sinds 1975 is Mart in december een vast gezicht op de basisschool in Waarland. Een paar jaar later kon hij ook zijn tabberd aantrekken voor de intocht in het dorp. “De Zakengroep Waarland had lang een eigen Sint”, vertelt Mart. “Op school kreeg ik daardoor vragen van kinderen, omdat ze vonden dat ik er anders uitzag dan bij de intocht. Dat omzeilde ik dan door te zeggen dat ik ziek was bij de intocht en er daardoor wat anders uitzag, maar op een gegeven moment moest ik zoveel recht praten, dat was geen doen. Door tussenkomst van een van de leerkrachten mocht ik later ook de intocht doen.”
45 jaar rode boeken
Eigenlijk is Mart al langer dan 45 jaar in functie, maar zijn beginjaren telt hij niet mee. “Vanaf 1975 kan ik het bewijzen met mijn grote boeken, die ik allemaal heb bewaard. Mijn eerste was een kasboek, gekocht in de kantoorhandel. Dat heb ik met plakvilt bekleed en er een gouden kruis op geplakt.” Toen hij door de jaren heen vaak bij dezelfde families over de vloer kwam en dan jonge ouders trof die zélf nog voorkwamen in zijn oude boeken, diepte hij zijn collectie weer op. “Als ik het van tevoren wist, zocht ik die namen op en dan confronteerde ik ze ermee. Want ja, Sint weet alles.”
Eigen kinderen op schoot
Bij de intocht in Waarland arriveerden Mart en zijn gevolg meestal per boot bij de kade van Camping De Luwe Stek. “Dat was nog wel eens afzien hoor, in de kou op die boot”, zegt Mart. Dat hij vorig jaar met gierende sirenes aankwamen in een brandweerauto, was dan ook weer eens iets heel anders. Het ene jaar werd vanaf de camping met een paardentram koers gezet richting café de Posthoorn, het andere jaar richting Dorpshuis. En vele jaren zaten Mart zijn eigen kinderen in de zaal. “Op school was dat natuurlijk hetzelfde liedje, maar zolang ze geloofden, hebben ze het nooit geweten. Dat ik in Sinterklaastijd vaak de deur uit moest, heeft ze nooit achterdochtig gemaakt. Waren ze ergens waar Sint was, dan was papa er toevallig net niet bij. Ik heb mijn zoons ook gewoon bij me groepen; dan vroeg ik waar hun vader was. ‘Naar AZ’, zeiden ze dan. Ze hebben me ook nooit ergens op betrapt. Daar heb ik ook nooit druk om gemaakt: mijn speciale Sinterklaasschoenen stonden in een doos in een kast, die er alleen uitkwam als ik Sinterklaas was. Ik verkleedde me bij mijn ouders in Oudkarspel, dus ze zagen er niks van. En belde er iemand over een huisbezoek, dan lette ik op mijn woorden. ‘Inclusief ZP’, zei ik dan bijvoorbeeld.”
Snor los
Trots is Mart op zijn baard en snor: handgeknoopt en van echt haar. Tegenwoordig niet meer te betalen, weet hij. “Ik wilde er altijd goed uitzien, dus elke keer als ik iets zag wat mooier was - mijter, tabberd, staf, ring of baard - kocht ik het. Ik heb er dus wel flink in geïnvesteerd. Mijn snor bijvoorbeeld is op mijn gezicht op maat geknipt. Elk jaar na de zomer gaan mijn baard en snor naar Kapsalon Boon in Haarlem, waar ze worden gewassen en gekruld. Dan krijg ik ze weer picobello terug. Ik ben er allemachtig zuinig op.”
Hoewel Mart zijn gezichtshaar met speciale lijm vastzet, liet de snor wel eens los. “Eén keer bij de intocht in Waarland, waar het nogal mistig was. Het vocht sloeg in mijn snor en eenmaal in het Dorpshuis begon hij te zakken. Ik probeerde ‘m nog aan te drukken, maar ik kneep ‘m als een ouwe dief, want het hoofd van de school, die alles aan elkaar praatte, bleef maar doorgaan, ook al probeerde ik een paar keer zijn aandacht te trekken. Uiteindelijk kon ik net op tijd weg en m’n snor nog net opvangen.”
Sinterklaasjournaal als vaste kost
Voor Mart zijn het Sinterklaasjournaal en de landelijke intocht jaarlijks vaste kost. “Dat móet ik kijken, want ik moet natuurlijk weten wat er gebeurt. Er komen altijd wel vragen over van de kinderen.” Dat er dit jaar geen grote Sinterklaasfestiviteiten zijn vind Mart heel jammer, al staat hij er helemaal achter. “Ik liep er al vanaf het begin van de coronatijd mee rond”, zegt hij. “In goed overleg is daarna besloten om geen intocht te doen in Waarland en geen bijeenkomst in Eenigenburg, waar ik ook al jaren kom. Huisbezoeken en bezoeken aan personeelsverenigingen zijn eveneens afgeblazen. Alles moet toch ruim van te voren worden geregeld en we wisten natuurlijk niet hoe het zich zou ontwikkelen met corona. Het is niet anders.”
Toch hangen tabberd en mijter niet doelloos in de kast dit jaar: Sinterklaas gaat digitaal. Via De Waarlandse Sint online op Facebook konden mensen een videobericht bestellen waarin Sinterklaas hun gezin of collega’s toespreekt en daar is gretig gebruik van gemaakt. Mart denkt voorlopig nog niet aan stoppen. “Als het mij gegeven is, wil ik nog heel lang doorgaan. Eerst de 50 jaar maar volmaken.”
