Zoemend de lente in met Imker Juri
TUITJENHORN – De lente is officieel begonnen. Wie denkt aan langere dagen, een heerlijk zonnetje en prachtige natuur denkt aan ontluikende bloemen, fluitende vogels en het zachte gezoem van bijen die weer tot leven komen. Juri van Hoek is imker en wordt blij van de zoemende beestjes met natuurlijke schoonheid voor de biodiversiteit. Zijn bijen hebben een standplaats bij B&B De Stolpjes in Tuitjenhorn en produceren honing, maar komen ook goed van pas bij verschillende fruitbomen en bloemsoorten.
Door: Anne Smit
Naast zijn werk als zelfstandig ZZP’er, besloot Juri het pad van de imker te bewandelen, een passie die hij al jaren koestert. Dit idee kwam niet plotseling uit de lucht vallen; Van Hoek houdt zich al jaren bezig met bijen. Hij vond een klant waarvoor hij 25 bijenkasten kon beheren. Als imker controleer je tijdens het hoogseizoen elke drie weken de volken (één bijenvolk zit in één bijenkast red.). Bijenkasten kunnen op diverse plekken staan. Op het dak van een bedrijfspand, in een perenboom, bij een hotel of achterin de tuin.
Juri bekijkt de volken nauwkeurig. Het is van belang dat de bijen gezond zijn, genoeg te eten (honing) hebben en dat er een koningin in de kast zit. Verder leveren de bijen ook honing, wat bijen kunnen missen haalt de imker uit de kast. Ook zorgt hij voor zwerm verhindering door afleggers te maken. Hierbij splitst hij het volk. Zo voorkom je dat ze gaan zwermen. Elk volk telt één koningin(moer). De koningin kan tot wel 2.000 eitjes per dag leggen. Als ze dat een aantal weken doet, zit de kast op een gegeven moment helemaal vol met bijen en kan de zwermstemming ontstaan.
Geur
Als de koningin een eitje heeft gelegd ontstaan er na drie dagen kleine larven. De bijen halen water, stuifmeel en ook nectar waar uiteindelijk de honing van gemaakt wordt. Van het stuifmeel maken ze een papje om de larven te voeren. Vervolgens worden de cellen waar de larven in zitten afgedicht met stuifmeel dekseltje, na veertien dagen verpopt de larve naar een werkbij. Op een gegeven moment zit de kast zó vol met bijen, dan worden de zoemende insecten lui, ze gaan hangen rondom het vlieggat. En de sfeer in de kast slaat om. “Op dat moment ontstaat er een zwermstemming. Ze gaan samen met de koningin op zoek naar een ander ‘huis’ en de zwerm vertrekt.”
De koningin kan soms niet meteen mee met haar volk. Als zij aan de leg is, is zij te zwaar om te kunnen vliegen. De koningin stopt met leggen en wordt lichter. “Bijen zijn interessante insecten. De koningin scheidt feromonen uit - een specifiek geurtje - waardoor soortgenoten herkennen of zij bij het volk hoort. De gezwermde bijen vliegen door de lucht en zijn op zoek naar de koningin. Zij vinden haar terug doormiddel van deze geur”, vertelt Juri.
De tekst gaat door onder de afbeelding.
‘’Je komt met dit werk op de aller mooiste plekjes’’, vertelt Juri. - Foto: vincentdevriesfoto.nl
25 jaar lang heeft Juri de wens gehad om eigen bijen te willen houden. “Kon dat wel? Heb ik wel genoeg ruimte? Hoe zit dat met de buren? Vijf jaar geleden kreeg ik echter een bijenkast voor mijn verjaardag. Het enige wat miste was een volk”, lacht hij. Imkers onder elkaar kennen een ongeschreven regel: het eerste volk krijg je altijd van een collega-imker. Juri kwam in contact met een man op leeftijd uit Friesland. “Hij is al 50 jaar imker, we zijn inmiddels zelfs goede vrienden, hebben dagelijks bijenpraatjes, zelfs in de winter. Hij wordt dit jaar 80 jaar, maar is zo gedreven in het vak imker. Weet je dat de meeste imkers oud worden?” grapt hij.
Rust
In Tuitjenhorn heeft Van Hoek zeven eigen kasten staan. In totaal heeft hij inmiddels vijftien eigen volken en drie pleegvolken verspreid over drie locaties. Door een mede-imker werd hij getipt over een mogelijke locatie bij B&B De Stolpjes in Tuitjenhorn. “De eigenaar was enthousiast over de mooie houten kasten. Deze maak ik niet zelf, maar ik knap ze wel op. Alles staat er netjes bij.” In deze moderne tijd maken ook imkers gebruik van innovatieve bedrijfsmethodes. Met temperatuursensoren in de kasten weet Juri precies hoe het met het volk gaat. Ook houdt hij het vlieggat in de gaten. “Als je ziet dat de bijen stuifmeel halen, dan weet je zeker dat in de kast een koningin zit. Dat is goed nieuws. Ik werk op een manier waarbij ik de bijen en het broednest zo min mogelijk verstoor.”
Voor imkers en de bijen lijkt 2024 een goed jaar te worden. “Het jaar begint heel zacht, alles bloeit vroeg. De natuur loopt een maand voor. De bijen zijn nu al actief. Ik zou het weer van de afgelopen jaren wel als grillig willen omschrijven. Als het heel droog is dan bloeien bloemen wel, maar geven ze minder nectar. Regen in de zomer is voor de bijen dus nodig om genoeg nectar te kunnen halen.”
Binnenkort gaat Juri met een aantal volken richting Friesland. Zijn kasten plaatst hij midden in een koolzaadveld. Koolzaad zijn gele bloemetjes, waar onder andere ook olie van gemaakt wordt. Het aantal zaden voor de boer wordt met 75 procent vergroot. Na zes weken op het koolzaad neemt Juri zijn kasten mee naar een weiland met bijvoorbeeld een groenbemesters. De boeren gebruiken hiervoor bijvoorbeeld Phacelia. Dat is een eenjarige plant die gebruikt wordt als groenbemester. De bijen komen hier niet omdat het de boer helpt om de productie te verhogen, maar puur voor de bijen zelf. De bloem levert veel stuifmeel en nectar waar de bijen honing van maken en bloeit door tot de eerste nacht vorst.
Het vak
Juri is blij met zijn werk als imker. “Je komt op de aller mooiste plekjes. Ik zet ook volken bij op de zeeaster (bloemen in de Waddenzee red.) in Friesland. Hoe bijzonder is het dat bijen honing halen uit de zee?” glundert hij. In Tuitjenhorn raakt hij vaak in gesprek met mensen. “Bij de B&B komen gasten die mij bezig zien, zij stellen vragen en zo kom je in gesprek. Ik zou mensen willen meegeven dat wanneer je iets in je tuin wilt gaan doen, dat je moet kijken naar inheemse planten of bomen. Die voegen zoveel meer toe, ze zijn een bron van leven voor meerdere insecten en vogels”, besluit hij. Meer informatie over het imkervak van Juri vind je op: www.bijennatuurlijk.nl/
