In memoriam Jan van Ewijk: patiëntenbelangen

Algemeen
Jan van Ewijk reikt in 1991 een rapport uit aan wethouder Bart de Leede over de slechte toegankelijkheid van gebouwen voor gehandicapten.
Jan van Ewijk reikt in 1991 een rapport uit aan wethouder Bart de Leede over de slechte toegankelijkheid van gebouwen voor gehandicapten. (Foto: archief Nieuwe Stadsblad)

Als je Jan van Ewijk zegt, zeg je patiëntenbelangen. Vooral in de jaren tachtig en negentig zette hij zich in voor de belangen van patiënten, aanvankelijk alle patiënten in Schiedam, maar gaandeweg ook voor die in Vlaardingen en Maassluis. Hij timmerde hard aan de weg om tot een regionaal platform te komen.

Door Kor Kegel

Eerder deze maand is ir. Johannes Jacobus van Ewijk op 91-jarige leeftijd komen te overlijden. Na zijn actieve leven kon je hem nog vaak in de stad tegenkomen, met wandelstok. Hij was een aimabele man, kritisch volger ook van de lokale ontwikkelingen om hem heen. Bovenal wierp hij zich op als voorvechter van meer inspraak in de gezondheidszorg, een sector die vijftig jaar geleden bepaald nog niet patiëntvriendelijk kon worden genoemd, omdat je gewoon moest doen wat de dokter voorschreef. Veel specialisten vonden overleg maar lastig. Jan van Ewijk nam het initiatief tot de oprichting van de Patiëntenbelangenvereniging Schiedam (PBVS).

Hij had eerder in de commissie voor het Gemeenteziekenhuis gezeten, toen dat echt nog een gemeentelijk ziekenhuis was waarop de gemeenteraad toezicht moest uitoefenen. De oprichting van de PBVS was aanvankelijk tegen het zere been van de drie ouderenbonden in Schiedam. Ze vonden dat de patiëntenclub geen achterban had en geen overleg voerde met de ouderenbonden en de gehandicaptenorganisaties. De PBVS kreeg echter steun van wethouder Riet Taverne-van Campen, die in de PBVS een overkoepelend orgaan zag die bij uitstek ook de belangen van ouderen en gehandicapten kon behartigen – van alle patiënten. Dat de PBVS inderdaad van toegevoegde waarde was, bleek bijvoorbeeld in 1983, toen Jan van Ewijk er een punt van maakte dat sommige huisartsen in Schiedam met een zekere voorkeur hun patiënten doorverwezen naar verder weg staande ziekenhuizen dan het Schielandziekenhuis in Schiedam.

Omdat de gezondheidszorg steeds meer regionaal werd georganiseerd, wilde Jan van Ewijk daarop inspelen met een platform van lokale patiëntenorganisaties. Opnieuw moest hij weerstand doorbreken. Lokaal kun je je hard maken voor rolstoeltoegankelijk beleid en kortere wachttijden, maar regionaal kon je het hebben over betere spreiding van zorgvoorzieningen en proberen de beddenreductie in de ziekenhuizen te beperken, zei hij.

Jan van Ewijk was van groot belang voor de emancipatie van de patiënt.