Oproep documenten Schiedamse dwangarbeiders

Op 10 november 2024 is het precies 80 jaar geleden dat er tijdens de razzia duizenden Schiedamse mannen uit hun huizen zijn gehaald om gedwongen in Duitsland te werken.

Het Gemeentearchief Schiedam wil erachter komen wat het specifieke verhaal van deze Schiedammers is. Hoe zijn ze opgehaald en vervoerd? Waar kwamen ze terecht en wat voor soort werk deden ze? Ook de terugtocht en de aankomst thuis gaan we in kaart brengen. Om de totale situatie te kennen, willen we ook de thuissituatie van de achterblijvers achterhalen. Was de toestand in de Hongerwinter voor hen slechter dan voor de andere Schiedammers?
Er zijn ook mannen ontsnapt aan de razzia. Welke strategie lag hieraan ten grondslag? Of was het vooral geluk? Er zijn verhalen van mannen die op weg naar Duitsland of tijdens hun verblijf in Duitsland zijn gevlucht. Zijn er ook zulke verhalen van Schiedammers?

Persoonlijke documenten

“We zijn vooral op zoek naar persoonlijke documenten zoals dagboeken, brieven, Duitse passen of papieren. Deze emotionele bezittingen hoeft u niet af te staan, deze scannen we snel en zorgvuldig, zodat u ze zo snel mogelijk weer terugkrijgt. Bent u de zoon of dochter of de broer of zus van iemand die in 1944 in de Arbeidseinsatz moest werken? Dan zijn we ook benieuwd naar uw verhaal over de Hongerwinter.”
“Op het moment dat de mannen op 10 november 1944 uit hun huizen werden gehaald, leek de bevrijding nabij. Velen dachten maar een paar weken weg te zijn. Niemand was erop voorbereid dat voor de meesten het zwaarste deel van de oorlog nog moest komen. Voor de weggevoerde mannen betekende dit een periode van zware arbeid, weinig voedsel en slapen in tochtige barakken. Voor de achterblijvers begon een periode met weinig eten en brandstof, zonder een man of volwassen zoon voor hulp en steun.”

Contact

U kunt contact opnemen met onderzoeker Caroline Nieuwendijk via c.nieuwendijk@schiedam.nl of 010-219 1943.