Op de pijp met... Joyce Koene

Algemeen
Afbeelding
(Foto: Ton Van Zeijl)

Even pauze. Even op de pijp. Bakkie doen, praatje maken. Met en over bijzondere Westlanders. Westlanders met een verhaal. Over Westlandse waarden, en over heden, verleden en toekomst. Deze keer praten we met: Joyce Koene.

Tekst: Esdor van Elten
Foto: Ton van Zeijl

Wat doe je als je alles wat je hebt opgebouwd kwijtraakt? Joyce Koene (62) overkwam het toen zij in 2015 haar pedicurepraktijk opgaf en alles wat ze had verkocht om naar Suriname te emigreren. Toen dat niet doorging moest ze helemaal opnieuw beginnen. “Ik val, maar sta weer op.” Joyce is single en woont in Naaldwijk. Ze heeft drie kinderen en vijf kleinkinderen.

Waar kom je vandaan? 

Ik ben geboren in de Duinstraat in Monster. Als jongste van zes kinderen. Een vol huis, want groot was het niet. Ik sliep met mijn vier zussen op één kamer, mijn broers in een andere en mijn ouders beneden op een bedbank. Op mijn negende verhuisden we naar een wat groter huis en werd het langzamerhand allemaal wat beter. Mijn vader was een tuinder in het klein. Er was niet veel geld. Hij was te trots om kinderbijslag aan te vragen. Dus liepen we in zelfgemaakte kleren of in krijgertjes van de buren, maar ik heb me daar nooit minder door gevoeld. We waren een liefdevol, gezellig en muzikaal gezin.

Speelde jij ook? 

Ik heb pianoles gehad, van de nonnen op de Heilig Hartschool. Maar noten lezen heb ik nooit goed onder de knie gekregen en ik speel liever op gevoel. Toen de Heilig Hartschool sloot kwam ik op de Aloysiusschool; jongens en meisjes bij elkaar. Dat was wennen. Ik heb mijn lagere schooltijd niet als een fijne tijd ervaren. Daarna ging ik naar de huishoudschool in de Druivenstraat. Toen ik vijftien was, overleed mijn moeder.

Dat is niet niks... 

Dat had natuurlijk veel impact. Emotioneel, maar ook praktisch. In de periode daarna kwam er veel van het huishouden op mij terecht. Daarnaast werkte ik ook bij C&A en Foxy Fashion in Den Haag. Op mijn 19e ging ik het huis uit. Heb jaren in De Lier gewoond en verhuisde in 2002 naar Naaldwijk. Vervolgens ben ik een opleiding tot pedicure gaan volgen.

Waarom dat? 

Het had mijn interesse. Ik heb wel iets met voeten, en sta ook met beide benen stevig op de grond van Moeder Aarde. Bovendien kun je echt iets betekenen voor mensen. In 2005 rondde ik mijn opleiding af, inclusief een diabetesaantekening. In de tien jaar daarna bouwde ik vanuit niks een drukbezochte praktijk op. Het liep goed. In die jaren kreeg ik ook een nieuwe relatie met een Surinaamse man. Ik ben wel zeven keer naar Suriname geweest en zo ontstond het verlangen om daarheen te verhuizen om daar een praktijk op te zetten.

Wat is er zo mooi aan Suriname? 

Het is zo’n prachtig land. Ik ben op heel veel verschillende plekken geweest. Paramaribo natuurlijk, maar ook veel in het binnenland. De natuur is prachtig. Maar ook de geaardheid van de mensen spreekt me aan. Die is zo anders dan hier. Minder gestructureerd, minder afgebakend. Als je hier wilt afspreken worden de agenda’s getrokken; komt het wel uit? Daar kom je gewoon langs en eet je mee. De relatie ging uit, maar mijn verlangen om daarheen te gaan bleef.

Dat heeft best een hoop voeten in de aarde... 

Praat me er niet van. Je moet zo ontzettend veel regelen. Alleen al het papierwerk, de eindeloze formulierenberg, dat is een karwei op zich. Op een gegeven moment kon ik eindelijk naar het consulaat voor een apostillestempel. De goedkeuring dat je erheen mag. Ik kreeg een referentienummer: 2014. “Binnen drie maanden steek je over”, werd gezegd. Vervolgens moet je dan wachten en op de site kijken of je aan de beurt bent. In de tussentijd ben je natuurlijk bezig met de andere praktische zaken. Ik stuurde bagage vooruit, deed de praktijk over, verkocht mijn spullen en mijn auto. En ja, na verloop van tijd stond ik op de site! Maar toen ik belde werd gezegd dat het “een foutje was, sorry”. Ik moest maar wachten. Die drie maanden werd een jaar. Intussen had ik natuurlijk geen huis, dus ik zwierf rond: bij vrienden, in vakantiehuisjes... Wel wat geld verdiend maar niet genoeg. Mijn potje raakte op. En op een gegeven moment verdween ik helemaal uit de molen: “begin maar opnieuw” werd me gezegd. Het is me nooit duidelijk geworden wat er nou is misgegaan.

En dan sta je met lege handen... 

Ik had niets meer. Alles was weg en ik viel in een diep gat. Door de stress viel ik flink af. Dat ik mijn praktijk kwijt was vond ik nog het ergste. Ik zocht en vond werk: schoonmaker bij de GOM. Kwam ik met mijn schoonmaakkarretje bij dezelfde mensen als waar ik als pedicure was gekomen. Niks ten nadele van schoonmakers, maar je voelt mensen kijken. Er werd daar en elders verbaasd gereageerd: “hé meid, wat doe jij nog hier?” Ik kon mezelf niks verwijten, maar dacht toch: ‘wat zullen de mensen denken? Straks denken ze dat ik het allemaal maar verzonnen heb?’ Het schoonmaakwerk duurde maar een jaar. Vervolgens klopte ik aan bij de gemeente voor bijstand. In eerste instantie ketste mijn aanvraag af. Pas na een gesprek met Sjaak van der Tak op zijn rondje in Wateringen kreeg ik die bijstand. Toen dat eenmaal was geregeld kon ik echt gaan nadenken over opnieuw beginnen.

Waar begin je? 

Je kunt pas beginnen als je alles verwerkt hebt. Ik kreeg daar gelukkig hulp bij van een hele goede therapeute uit Monster. Het was wel een heftige tijd, want als je zo met deze dingen bezig bent komen er ook andere zaken boven, bijvoorbeeld uit je jeugd. Maar zo vond ik langzamerhand wel weer de kracht op iets op te gaan bouwen.

Waar komt die kracht vandaan? 

Doorzettingsvermogen zit in het kern van mijn wezen. Ik val, maar sta ook weer op. Ik ben optimistisch van aard en heb veel vrolijkheid in me. Ik wil mensen helpen, heb empathie. Dat alles hielp mij enorm.

Hoe zie je dan de toekomst? 

Ik wil graag weer een pedicurepraktijk opbouwen. In 2020 ben ik daar mee begonnen. Met goedkeuring van de gemeente. Dat is ook nog een heel gedoe hoor. Wat je verdient wordt natuurlijk weer van de bijstand afgetrokken. Maar ik zag het helemaal zitten om weer aan de slag te gaan en wilde zo snel mogelijk weer op eigen benen staan.

En toen kwam corona... 

Ja, het was bepaald niet de ideale tijd om opnieuw te starten. In maart ging natuurlijk alles op slot. Je probeert wel klanten te vinden, maar die kunnen dan niet komen, dus dat schiet niet op. En ook in de periode erna waren er veel restricties. En veel mensen wachten toch af tot alles een beetje voorbij is. Dat was voor het werk niet fijn. Tegelijkertijd ervaar ik de coronatijd ook weer als een bijzondere tijd.

Hoezo bijzonder? 

Dat heeft met bewustwording te maken. Bijvoorbeeld het bewust zijn van de natuur. Toen ik tijdens die eerste lockdown mijn raam openzette was de hemel zo blauw, de lucht zó helder. Want alles lag plat. Als ik door de stad liep zag ik de dieren tot rust komen. We worden geconfronteerd met andere waarden dan werk alleen. We worden wakker. En nee, dat heeft niets zweverigs, ik sta met beide benen op de grond. Maar ik denk wel dat we een andere tijd ingaan. Hoe het ooit was komt niet meer terug. Maar dat hoeft zeker niet iets slechts te zijn.

Maar ondertussen wil je wel aan de slag... 

Ik wil er héél graag weer tegenaan. Niet alleen voor mezelf. Ook voor mijn cliënten. Pedicure is niet een luxe, al val ik momenteel blijkbaar onder de schoonheidsberoepen. Voor veel mensen, met aandoeningen als diabetes bijvoorbeeld, is mijn werk van vitaal belang. Die kunnen niet eeuwig wachten. Maar natuurlijk wil ik ook gewoon graag de bijstand uit. Werken. Voor mezelf zorgen.

Heb je inmiddels weer een praktijkruimte? 

Ja. In de Wagenaarstraat 22 in Naaldwijk. Een fijne rustige plek. Maar ik kom eventueel ook op locatie bij mensen thuis of in het verzorgingstehuis.

Wat heb je geleerd van alles wat je hebt meegemaakt? 

Dat het belangrijk is om dicht bij jezelf te blijven. Dat je in de eerste plaats naar jezelf en je eigen gevoel moet luisteren, en niet zozeer naar anderen.

Op de pijp met is naar een idee van Peter en Ton van Zeijl.

Afbeelding
Afbeelding