Op de pijp met... Frans Vierhout

Tekst: Esdor van Elten Foto: Ton van Zeijl

Geregeld haalt Frans Vierhout (74) de zespersoons, milieuvriendelijke golfkar uit de container om met ouderen en andere belangstellenden een ritje te maken door de Poelzone: de Poel-e-toer. “Genieten van de natuur en daarbij wat uitleg geven, ik vind het leuk.” Frans is weduwnaar van Ineke en heeft twee dochters en twee kleinzoons. Hij woont in Monster. 

Waar kom je vandaan? 

Ik ben in Den Haag geboren. Ik heb nog drie broers en twee zussen. Toen ik acht was verhuisden we naar Monster. Mijn vader had een bedrijf in metaalbewerking en wij woonden indertijd boven de werkplaats. Die moest echter wijken voor woningbouw en zo kwamen we dus in Monster terecht. Het bedrijf verhuisde naar een andere plek in Den Haag. Ik ben er dus geboren en heb mijn hele leven in Den Haag gewerkt, maar toch voel ik me meer Westlander dan Hagenaar. 

Jij koos ook voor de metaalbewerking... 

Ja. Na de Aloysiusschool ging ik naar de LTS en vervolgens de MTS. Allemaal in de richting metaal. Daarna ging ik werken, maar in de avonduren deed ik de HTS. Die heb ik uiteindelijk niet afgemaakt, want het was lastig te combineren; werk, gezin en studie. Maar ik heb het niet gemist. Nadat mijn vader stopte hebben mijn twee broers en ik het bedrijf voortgezet. Nu zit er een neef in, dus het is echt een familiebedrijf.

Wat maakten jullie? 

We deden al het voorkomende ijzerwerk voor kleine en middelgrote bedrijven. In de bouw met name, maar ook particulier. Denk aan stalen raamkozijnen. Die waren nodig in brandwerende puien en we hadden daar veel werk in, want de Welstandscommissie zat daar scherp op. Maar we maakten ook hekwerk, onderdelen, noem maar op. 

Tot hoe lang heb je doorgewerkt? 

Zo rond mijn 67e ben ik gestopt. Ik heb nooit een hekel aan mijn werk gehad. 

En toen? 

Ik kan me bezighouden. Ik heb altijd veel gesport. In mijn jonge jaren heb ik op het voetbalveld gelopen en zo midden veertig stapte ik over op skiën, schaatsen en fietsen. Dat laatste doe ik nog steeds. Mijn vrouw en ik waren ook van plan wat leuke dingen te gaan doen met elkaar, maar dat liep even anders. 

Wat gebeurde er? 

Mijn vrouw had al MS, maar kreeg daarna de diagnose kanker. Ik weet nog dat ik op de Weissensee was voor de alternatieve Elfstedentocht, toen het telefoontje kwam. Het duurde niet lang. Ze is in 2012 overleden. 

Toen moest je alleen verder... 

Dat is niet makkelijk, maar ik heb een grote vrienden- en kennissenkring, en ik kan mezelf goed redden. Het duurde wel even voor ik mijn draai weer gevonden had en weer wat andere dingen kon gaan doen. Zoals de Poel-e-toer. 

Hoe ben je daarbij terecht gekomen? 

Ik ben gevraagd door één van de initiatiefnemers: Ton ter Heijden. We kenden elkaar, want onze kinderen zaten op dezelfde school, waar mijn vrouw ook vrijwilligerswerk deed. Het leek me wel leuk om te doen. 

Wat houdt het in? 

Het initiatief is ontstaan in 2019 en kwam voort uit KBO-afdeling Kas & Kust (leden uit de kernen Monster, ’s-Gravenzande, Hoek van Holland) en een aantal vrijwilligers van de voormalige Westlandse Druif. Het Poelzoneproject was net in de afrondende fase en het leek hen leuk en goed om mensen, met name senioren en geïnteresseerden rond te rijden in dit unieke nieuwe natuurgebied. De accu-gedreven golfkar, we noemen ‘m liefkozend ‘Poelie’, kwam er met behulp van verschillende donateurs. We hebben een speciale ontheffing, zodat we op het fietspad mogen rijden. Zo maken we een rit vanaf de Westlandse Druif tot bijna bij de Plas van alle Winden, en weer terug. 

Vertel eens? 

Eén van de eerste objecten die we langs rijden is de Vlotwateringbrug, in de volksmond inmiddels de Vleermuizenbrug genoemd, vanwege de speciale vleermuizenverblijven die eronder zijn aangelegd. Als je goed kijkt zie je dat er in de muur openingen zijn aangebracht waardoor ze erin en eruit kunnen. Met een hoge luchtvochtigheid is het een perfecte plek voor vleermuizen. De brug is ook extra verstevigd en heeft nog wat andere bijzondere eigenschappen., Daardoor was het een dure brug, maar dan heb je ook wel wat. 

En als je de brug over bent? 

Dan kom je in het echte natuurgebied. De Poelzone loopt vanaf het Burggemaal helemaal naar Naaldwijk. Het heeft onder andere een belangrijke functie als waterberging. Zo is onder andere de vlotwatering een stuk breder geworden. Aan de kant zijn speciale paaiplaatsen aangelegd voor vissen. Sterker nog, het is het grootste gebied met paaivijvers in Nederland. Eén van de hoofddoelen is om de snoek hier weer terug te krijgen. Dat is nodig om de karperpopulatie in de hand te houden. Karpers zijn mooi, maar ze vernielen nogal wat waterplanten en woelen de bodem om. 

Er zit duidelijk een gedachte achter het gebied... 

Een belangrijke doelstelling is om het echt inheems te houden. Exoten willen we niet. Wat hier niet hoort wordt weggehaald. Dat maakt het gebied niet minder rijk hoor. Je komt hier van alles tegen. We hebben hier mooie paddenpoelen, waar onder andere de rugstreeppad voorkomt. Voor die diertjes is er weer een speciale brug gemaakt waarmee ze zonder gevaar over kunnen steken.

Wat was hier vroeger? 

Het was gewoon tuindersgebied. Voor de aanleg van de Poelzone moesten heel wat tuindershuizen wijken. Het mooie is dat zoveel mogelijk puin en stenen zijn hergebruikt, voor ophogingen en dergelijke. Onder het motto: ‘Dat hoef je dan niet af te voeren en dat scheelt weer uitstoot’.

Ik zie ook hier en daar een paal staan... 

Dat zijn de zogenaamde ‘beestenbomen’. Ze herinneren aan de gemetselde schoorstenen die hier vroeger stonden, maar ze hebben ook een functie: als je goed kijkt zie je dat ieder segment nestplaatsen biedt voor andere dieren: een insectenhotel, nestkasten voor kleine vogels en een grote nestkast voor een torenvalk. Zo representeert één zo’n paal de hele voedselketen. Er is er ook één met een nestring voor ooievaars. 

En voor mensen? 

Is er ook van alles: er is een speeltuin voor de kinderen, een waterspeeltuin en het ‘Natuurpodium’ bij de Rettichlaan. Dat is een podium waar verenigingen kleine optredens kunnen doen: een klein orkest, een zanggroepje, een kleine toneelvoorstelling... En natuurlijk kun je overal wandelen en zijn er bankjes waar je lekker kunt zitten en genieten van de natuur.

Geniet je er zelf ook een beetje van? 

Ik heb het vreselijk naar m’n zin. Als chauffeur ben je tegelijk ook gids en vertel je over alles wat er te zien is. Mensen zijn vaak heel geïnteresseerd, zeker als je wat uitleg geeft over de achtergronden. Het is echt een ontspannen ritje met z’n allen. 

Jij bent niet de enige chauffeur... 

Nee, we zijn met z’n zessen. We wisselen af. Sommigen hebben vaste dagen, maar ik ben weer heel flexibel. En die vaste dagen zijn ook weer niet zo vast, want het is allemaal natuurlijk afhankelijk van de aanmeldingen. Ik begreep van Ton dat we nog best wat chauffeurs kunnen gebruiken. Zo’n golfkar rijdt niet moeilijk, maar je moet wel je rijbewijs BE hebben. 

Waar boek ik zo’n toer? 

Via de website www.poelzoneFF.nl. Daar kun je reserveren voor de standaard-toer, maar er zijn ook andere mogelijkheden. 

Zoals? 

Zoals de “stille toer’, waarbij we als chauffeur geen uitleg geven, zodat je als passagier tot jezelf kan komen in de natuur of ter nagedachtenis. We hebben ook de POKINistentoer: Praten Over Kanker In de Natuur. Maar ook als je als bruidspaar een toer wilt maken, als bedrijf iets met teambuilding wilt doen of gewoon met vrienden een mobiele pubquiz wil doen, zijn er mogelijkheden. Hou er wel rekening mee dat alles weersafhankelijk is; bij slecht weer wordt in overleg een alternatieve datum gezocht. Maar echt, het is de moeite waard!