Gemeenten in beroep tegen uitspraak over liberaliseren Vestiabezit

door Evelyne Lammerding

De noodlijdende woningcorporatie Vestia ziet in het afstoten van sociale huurwoningen (maximumhuur 720 euro) een oplossing voor de financiële catastrofe die zeven jaar geleden ontstond na het derivatendebacle.

De corporatie heeft Delft, Den Haag, Zoetermeer en Rotterdam als kerngebied aangewezen met plek voor sociale huurwoningen. In totaal tienduizend sociale huurwoningen van Vestia in Westland, Pijnacker-Nootdorp, Zuidplas, Brielle, Barendrecht en Bergeijk (Brabant) staan op de nominatie om uit de sociale huursector te worden gehaald. Sociale huurwoningen die vrijkomen, wil zij de status van middenhuurwoningen geven. Zo wil Vestia de financiën weer op orde krijgen.

In Westland zijn in 2016 al 269 sociale huurwoningen van Vestia van de huurmarkt gehaald. Daarna zou de corporatie nog eens 555 sociale huurwoningen aan de Westlandse huurmarkt willen onttrekken, liet de gemeente weten.

Zorgen

Wethouder Ben van der Stee (LPF, Volkshuisvesting) maakte zich in maart vorig jaar al zorgen. Die namen alleen maar toe en leidden tot een gezamenlijke rechtszaak van de zes gemeenten tegen de aanpak van Vestia. Maar de rechter bepaalde in november dat Vestia haar woningen aan de huurmarkt mag onttrekken. Zeer teleurgesteld was Van der Stee over die rechtelijke uitspraak. Na overleg hebben de zes gemeenten inmiddels besloten gezamenlijk in hoger beroep te gaan.

Ook zijn de zes wethouders in de laatste herfst samen naar de Tweede Kamer gegaan om het probleem bij de kamerleden aan te kaarten. Dat heeft geleid tot drie moties. Die zijn vorige week ingediend.

Een eerste motie verzoekt de regering te voorkomen dat de woningen verdwijnen van het sociale segment. Daarvoor zou de regering in overleg moeten treden met de zes gemeenten en de corporaties. Een tweede motie pleit ervoor Vestia meer middelen te geven om op die manier de financiën te redden. In een derde motie wordt de regering verzocht samen met gemeenten en corporaties te bewerkstelligen dat sociale huurhuizen van Vestia niet worden verkocht aan beleggers maar aan andere corporaties. Deze motie is ingediend naar aanleiding van de conclusie van de bestuurlijk regisseur. Er moet nog over de moties worden gestemd.

Bestuurlijk regisseur

De overheid heeft vorig jaar Hamit Karakus aangewezen als bestuurlijk regisseur die oplossingen voor de problemen in de zes gemeenten moest aandragen. Zijn advies dat hij in de zomer uitbracht, was dat de lokale woningcorporaties het Vestia-bezit zouden overnemen.

In Westland lopen de gesprekken tussen Vestia, Arcade en Wonen Wateringen nog steeds. Hoe de actuele stand van zaken is aan de onderhandelingstafel waaraan de bestuurlijk regisseur en de corporaties zitten, is onbekend. De Westlandse corporaties en de bestuurlijk regisseur willen niet reageren.

Omzetting

Om de Westlandse sociale woningvoorraad op peil te houden, werd ook gekeken naar de omzetting van koopwoningen in de Westlandse Zoom naar sociale huurwoningen. Wethouder Van der Stee liet eind vorig jaar weten nog steeds sociale woningen in te passen als de betrokken partijen dit ruimtelijk en financieel mogelijk kunnen maken. “We benutten natuurlijk alle mogelijkheden om de sociale woningvoorraad uit te breiden…’ liet hij in een schriftelijke reactie weten. “Maar dat ondertussen een substantieel deel van het al bestaande sociale aanbod weglekt moeten we echt voorkomen.’’

In de woonvisie uit 2015 voor Westland is vastgesteld dat Westland er in 2030 vijftienhonderd nieuwe sociale huurwoningen bij zou hebben. Jaarlijks zouden daarom honderd nieuwe sociale huurwoningen worden bijgebouwd. Dat aantal geldt nog steeds. “Tellen wij hier het aantal sociale huurwoningen bij op dat jaarlijks wordt onttrokken door verkoop en liberalisatie dan moeten er zelfs 160 nieuwe sociale huurwoningen per jaar bijkomen,’’ aldus Van der Stee.