Onverwachte schoonheid

Met haar werk geeft Marjoke de Heer in haar dijkhuis in Amsterdam borden, schalen, kommen en vazen die samen een uniek landschap op tafel vormen.. “‘Mijn keramiek is net familie: elk stuk heeft een eigen karakter en toch horen ze bij elkaar.’

De plakkenpletter

Marjoke leidt ons de wenteltrap af naar haar atelier. De benedenverdieping is net Willy Wonka’s chocoladefabriek, maar dan met een krijtachtig wit interieur. Er staan machines waarmee ze de klei kneedt en vormt, zoals elektrische draaischijven en de plakkenpletter – het woord van het jaar. Op tafels liggen hompen (‘broden’, om in vaktermen te blijven) klei klaar voor gebruik, op de vloer staan afgedichte emmers met verschillende glazuren en in bomvolle stellingkasten staat vers geglazuurd keramiek te wachten op de laatste stookronde. Blikvangers zijn ook de gereedschapjes in allerlei vormen en maten, al dan niet zelfgemaakt.

In de vingers

Om het vormen van de klei in de vingers te krijgen, zat Marjoke een jaar lang achter de draaischijf dag in, dag uit hetzelfde te doen. ‘Cilinders maken, net zolang tot ik de klei gelijkmatig kon optrekken. Als je dat eenmaal kunt, verleer je het nooit – net als fietsen. Als ik kommetjes aan het draaien ben, is het bijna meditatie. Mijn handen weten wat ze moeten doen. Dan zet ik Pink Floyd op en zoom uit. Maar daarna heb ik zin om weer iets te doen waar ik mijn aandacht bij nodig heb.’ En als dat ergens bij nodig is, dan is het wel glazuren. Je kunt glazuur maken op basis van scheikundige formules, maar daar heeft Marjoke niets mee. ‘Dat raakt me niet. Mij gaat het om waarneming. Glazuur bestaat uit drie elementen: het bloed, het bot en het vlees. Dat heb ik geleerd van Ina Bakker, mijn leermeester en een begrip in haar tijd. Bloed staat voor smeltmiddelen, bot voor hardheid en vlees voor de mate van glans en tactiliteit – hoe boterachtig het aanvoelt. Het is het op een na oudste beroep ter wereld, haha. Waar je ook komt, er zijn steevast mensen met keramiek bezig.’ Toch blijft het voor haar nog altijd spannend als de ovendeur opengaat. ‘Je weet nooit precies hoe het eruit komt.

Meer inspiratie nodig? Kijk op de Facebookpagina van Rodi Wonen!