Albert Sonnevelt: ‘Het is in deze tijd lastig om écht trouw te blijven aan jezelf’

Algemeen
"Mijn mantra is: 'Ik ben bang, dus ik doe het toch."
"Mijn mantra is: 'Ik ben bang, dus ik doe het toch." (Foto: Link Fotografie)

Een sprankelend sociaal leven, strak lichaam én een succesvolle carrière: we leven in een maatschappij met veel druk. Doen we deze dingen omdat we het echt zelf willen, of omdat het van ons wordt verlangd? Volgens Albert Sonnevelt is het antwoord op deze vraag duidelijk: een keuze maken vanuit je hart is tegenwoordig een uitdaging. Albert is ondernemer, auteur en stress- en burn-outspecialist. Wekelijks is hij te horen in De Psychologie van Succes Podcast, waarin hij samen met ondernemer Tonny Loorbach de meest herkenbare levensvragen en dilemma’s op prikkelende én nuchtere wijze bespreekt. Met wekelijks tussen de 12.000 en 30.000 luisteraars bereikt Albert hiermee zijn grootste levensdoel: inspireren en geïnspireerd worden. “De kunst is om de spontaniteit die je in je kindertijd had, weer terug te vinden.”

Door Rosalie Buding

Albert: “De angst voor afwijzing zit in ieder mens. Dit uit zich op veel verschillende manieren: podiumangst, angst voor afwijzing of bindingsangst. We laten ons makkelijk beïnvloeden, want goh: je zou er maar eens níet bij horen. Vijfentwintig jaar geleden was er nog geen social media. Dat maakte het leven een stuk rustiger. Doordat je tegenwoordig zo veel mogelijkheden hebt om jezelf te vergelijken, is het veel lastiger om een keuze te maken.”

Als coach werkt Albert met veel jonge zakenmensen. “Die gaan weer terug naar een oude Nokia. De smartphone leidt te veel af van het leven dat ze graag willen leiden. Zij kunnen wel een bewuste keuze maken, maar jonge adolescenten vinden het te spannend om iets te missen. Dit noemen we Fear of missing out (FOMO, red.), wat het lastig maakt om trouw te blijven aan jezelf. Daar gaan keuzes uiteindelijk over.”

albert sonnevelt tonny loorbach psychologie van succes podcast Rosalie Buding psychologie
“Als iets in mijn optiek niet echt of puur is, dan wil ik het ook niet meer volgen.” Beeld: aangeleverd

Hoe leer je een keuze te maken die dicht bij je hart ligt?

“Luister goed naar je lijf. Dat vertelt je dat je diep vanbinnen niet gelukkig bent. Hoofdpijn, snel geïrriteerd, dingen vergeten, een kort lontje: het zijn allemaal signalen dat je veel stress hebt. Dit betekent dat je uit alignment bent. Je hebt je te veel laten leiden door externe prikkels. Probeer deze signalen te herkennen en erkennen. Je moet hier verantwoordelijkheid voor nemen, kunt niemand de schuld geven. Dit is ontzettend moeilijk, want jouw lijf vraagt om dopamine en andere neurotransmitters. Deze stoffen komen vrij zodra je weer een like krijgt. Probeer deze verslaving maar eens te weerstaan. Kom in actie en begin door je telefoon niet naast je bed te leggen.” Lachend: “En kom niet aan met rotsmoes als: ‘Ik heb een wekker nodig’, want je kunt ook een wekker bij de Hema kopen.”

Het lijkt wel een soort derde arm geworden. Van het nieuws volgen tot onze Twitter-tijdlijn checken: we doen álles met de smartphone. Terwijl het eerst was bedacht als een handig hulpmiddel om meer grip te krijgen op afspraken. 

“Klopt. Ik ben van nature ontzettend nieuwsgierig, lees en kijk graag documentaires. Maar als iets in mijn optiek niet echt of puur is, dat wil ik het ook niet meer volgen. Om die reden zit ik niet op social media en heb ik geen tv. Ik weet hoe verleidelijk het is. Sommige mensen verklaren me voor gek, maar ik mis niks. Er komt veel bagger over mij heen waar ik geen aandacht aan wil besteden. Ik sluit me af voor kanalen waar ik niks mee heb en kies wat ik wil kijken, en wat niet. Als ik informatie wil hebben, zoek ik het zelf op.” 

Het gaat er dus om dat je in je kracht komt te staan. Je moet jezelf leren kennen in het leven.

“Ja, absoluut. Hier zijn veel manieren voor. Daarom vergelijken we onszelf. Met influencers, popsterren, topsporters en ondernemers. De twee belangrijkste vragen in je leven zijn: ‘Wie ben ik en wat wil ik?’ Daar kom je al levend achter. Om die reden wil je graag dicht bij mensen zijn die al iets verder zijn in hun zoektocht dan jij. Daar hoop je dan van te leren en die zoek je op. Via de televisie, het internet of in de kroeg.” 

albert sonnevelt tonny loorbach psychologie van succes podcast Rosalie Buding
In De Psychologie van Succes Podcast worden de meest herkenbare levensvragen en dilemma’s besproken. Beeld: Emma Sonnevelt

Waarom vinden we het lastig om te kiezen voor wat we écht willen en in plaats daarvan het comfortabele pad blijven volgen?

“Bij kort geluk zit een instant beloning. Je hoeft er weinig voor te doen. Een voorbeeld: je ligt in bed en wilde in de ochtend gaan sporten. Maar je ligt zo lekker, dus je gaat niet. Op dat moment voelt het comfortabel. Maar als je uit bed komt, voel je je een slapjanus. Dan ervaar je de lange pijn. Bij een moeilijk gesprek is het heerlijk om te zeggen: ‘Het komt me niet uit.’ Maar uiteindelijk kom je erachter dat je niet de dingen bereikt die je wil bereiken. Daar hoort confrontatie bij. Dit heeft te maken met onze diepere waardes. Wat jou goed doet, vraagt om een bepaalde vorm van discipline. Op de lange termijn levert het je echt iets op.”

Het lijkt erop dat we van jongs af aan niet geleerd hebben om keuzes vanuit ons hart te maken. Zouden we daar niet meer bewustwording over moeten krijgen, bijvoorbeeld op school? 

“Dat is het spel van het leven. Toen je klein was wist je heel goed wat je wilde: een ijsje eten, bij iemand blijven spelen en opblijven. Maar dat kwam voor je omgeving niet altijd even goed uit. Vanaf een jaar of vier à vijf word je in een keurslijf geperst. Je moet mee in de mal van de maatschappij en de daarbij horende regels, wetten en afspraken. Wij weten allemaal: die zijn zeer kindonvriendelijk. Daardoor raak je iets van je spontaniteit en kindzijn kwijt. Je wordt beloond als je je aanpast aan de maatschappij en gestraft als je dat niet doet. Denk aan strafwerk en overblijven, of je wordt naar je kamer gestuurd.”

“Op een gegeven moment durf je niet meer voor jezelf te kiezen. ‘Word nou maar accountant, want als kunstenaar verdien je niks.’ Op je dertigste heb je dit wel gezien. Dan kom je tot het besef: ‘Ik heb me in een mal laten persen, ben mijn kindzijn verloren.’ Daar zit je dan in je villa, met Tesla voor de deur en een grote tv. Nog steeds niet gelukkig. Dan krijg je een crisis, want die helpt je om de vragen ‘Wie ben ik en wat wil ik?’ te beantwoorden. Sommigen zijn jaren bezig om het oorspronkelijke van zichzelf terug te vinden. Dit uit zich bijvoorbeeld in een burn-out of midlifecrisis. Daarna volgen de echtscheidingen, baanopzeggingen en ‘Ik Vertrek-programma’s’. Zo’n crisis nodigt je uit om een andere keuze te maken, die veel dieper bij je jezelf ligt.”

Hoe zorgen we ervoor dat beperkende overtuigingen ons niet tegenhouden?

“Beperkende overtuigingen beginnen met een soort oertrauma in onze jeugd. Tegenwoordig hebben we op de kleuterschool al bijna Citotoetsen. Een vriendinnetje haalt een 8 en jij een 6. Dan kun je zomaar de conclusie trekken: ‘Ik ben niet goed genoeg’, en ga je jezelf hiernaar gedragen. Dat je het altijd alleen moet doen, omdat je ouders nooit thuis zijn. Of je bent een kind van gescheiden ouders en kunt niet kiezen. De conclusie is een beperkende overtuiging. 

‘Het leven steunt je altijd, welke richting je ook kiest’

Deze helpt je op een bepaalde manier ook. Als je denkt: ‘Ik ben niet goed genoeg’, dan houd je jezelf kleiner. Je blijft onder de radar en probeert minder risico te lopen, kleurt braaf binnen de lijntjes. Dit geeft een veilig leven, maar is dat het leven dat je graag wilt leiden? Veel mensen kabbelen maar een beetje door. Ze zijn heel ongelukkig in hun baan, maar denken: ‘Ik heb een huis, gezin en hypotheek.’ Ik noem dat geen leven. Mensen gaan zich dan verdoven. Seks, drugs, alcohol, excessief sporten en werken of roken. Vanuit de gedachte: ‘Zolang ik me verdoof, kan ik de overtuiging eronder houden.’ Hierdoor trek je aan het kortste eind. De kunst is om beperkende overtuigingen als patroon te herkennen.”

Is het misschien ook angst voor het onbekende, omdat we zó gewend zijn aan ons veilige leven? Vanuit het idee: ‘Als dit niet lukt, dan heb ik niks meer.’ 

“Zeker. Er zit altijd een vorm van angst onder. Mijn mantra is: ‘Ik ben bang, dus ik doe het toch.’ Ik laat me niet leiden door stemmetjes in mijn hoofd, want die brengen me nergens. Nu ik op deze planeet ben, wil ik er het maximale uithalen. Het laatste wat ik wil is dat ik aan eind van mijn leven spijt heb van de dingen die ik níet heb gedaan. Daarvoor moet ik mijn angsten aankijken. Op heel veel momenten heb ik me oncomfortabel gevoeld, maar ik doe het toch.”

Wat bracht het je dan, op dat moment?

“Heel veel leven. Ik was onlangs op wandelvakantie in de Franse Alpen. We begonnen aan een hike en beklommen een berg van 2500 meter hoog. Als je over zo’n smal richeltje loopt denk je: ‘Oh, waar ben ik aan begonnen.’ Tegelijkertijd is het toch gelukt om het pad terug te vinden, letterlijk met vallen en opstaan. Dat is euforie. Die ervaring heb ik tienduizend keer liever dan dat ik op de camping had gezeten met een biertje in mijn hand.”


“Focus niet op het eindresultaat. Dit is een recept voor teleurstelling.” Beeld: aangeleverd

Wat als je een keuze maakt en het loopt niet zoals je verwachtte. Hoe ga je om met de teleurstelling?

“Doe zoveel mogelijk de dingen die je leuk vindt, maar focus niet op het eindresultaat. Dit is een recept voor teleurstelling. Het leven steunt je altijd, welke richting je ook kiest. Als je merkt dat iets niet bij je past, kun je heel teleurgesteld zijn. Blijf er niet in hangen. Het enige wat je dan kunt zeggen is: ‘Dit was een doodlopende weg die niet bij mij past. Ik sla een volgende weg in, en wie weet kom ik daar wél het groene verkeerslicht tegen.’ Om werkelijk te ontdekken wie je bent, moet je op pad gaan. Iedere dag opnieuw, en nieuwe ervaringen opdoen. Heb er vrede mee als iets niet gaat zoals je verwachtte.”

Dankbaarheid voor wat er wel is, hoe krijgen we dat?

“Dit is een bewuste keuze. We mogen ten eerste minder oordelen over onszelf. Over ons gedrag, uiterlijk en de omstandigheden. Die oordelen helpen je niet, je wordt er geen leuker mens van. Het zorgt voor afscheiding. Hierdoor kom je geïsoleerd te staan. Dit is één van de ergste dingen die je kan overkomen. Angst zorgt ook voor afscheiding. Waar je het meest dankbaar voor kunt zijn is verbinding. Met mensen, natuur, dieren, muziek en inspiratie. Als je jezelf weer in verbinding brengt, kun je niet anders dan dankbaar zijn.

Lachend: “Ik kan wel tien, twintig, dértig dingen noemen waar ik dankbaar voor ben. Wij vinden alles zo vanzelfsprekend. Zo heb ik een vriendin met een tumor in haar oogzenuw. Zij werd blind aan een oog. Op het moment dat ik dat hoorde, dacht ik: ‘Wow, ik heb twee gezonde ogen.’ Daar ben ik super dankbaar voor. Ook tijdens mijn wandelvakantie had ik vaak het besef: ik loop hier in alle vrijheid, kan doen wat ik wil. Ik heb gereisd door derdewereldlanden. Ik werd wakker, draaide de kraan open hier kwam zuiver drinkwater uit. We take it for granted, maar het is helemaal niet vanzelfsprekend. Niet voor het grootste deel van de wereldbevolking. We leven in één van de meest welvarende landen. En maar zeuren” (lacht).

Hoe kunnen we meer zingeving vinden in het leven?

“Zingeving zit in verlangen. We hebben nu eenmaal de behoefte om onszelf de vraag te stellen: ‘Waarom ben ik op deze aarde?’ Daarom zijn er ook zo veel vormen van religie en nieuwetijdsbewegingen. Je stelt die vraag nu eenmaal toch. ‘Wat drijft me echt, wat is mijn passie?’ Daar kom je achter door te ontdekken wat jou plezier geeft. Er is altijd – iedere dag opnieuw – iets wat jou nét wat enthousiaster maakt. ‘Waar wil ik mijn dag mee starten?’ Ik werd net iets enthousiaster van mediteren dan in bed blijven liggen. Na het mediteren denk ik: ‘Waar word ik nu enthousiast van?’ Zo pak ik steeds weer kleine dingen die een kralenketting vormen van ervaringen door de dag heen. Deze ervaringen ondersteunen in mijn zingeving.”

“Het gaat erom wat het mij gééft. Meditatie geeft me stilte en connectie. Dat vult mijn zingeving. Waar wil ik me mee voeden, en wat betekent voeding voor mij? Als ik geen voedsel neem, wat voor invloed heeft dat op mijn geestelijk voedsel? Hier denk ik liever over na, dan dat ik gedachteloos een boterham met kaas in mijn mond stop. Alles waar ik nieuwsgierig naar ben, dat onderzoek ik ook. Mijn leven draait om inspiratie, raken en geraakt worden. Dat is waar ik elke dag weer zo veel vreugde van krijg.”

Door Rosalie Buding

Meest gelezen


Lees nu de laatste editie van de digitale krant

Agenda