‘Ik ben dienaar van schaakgodin Caïssa’

Algemeen
Frank maakt je door zijn inspiratievermogen zo nieuwsgierig naar de schaakstukken dat je liever naar het schaakbord grijpt dan de laatste versie van Call of Duty op je Xbox.
Frank maakt je door zijn inspiratievermogen zo nieuwsgierig naar de schaakstukken dat je liever naar het schaakbord grijpt dan de laatste versie van Call of Duty op je Xbox. Foto: Bart Homburg

ZAANSTREEK - Met het sluiten van de scholen, zag ook ‘Meester Frank’ Tijdeman (59) zijn inkomstenbron als schaaktrainer opdrogen tot nul euro. Als zzp’er gaf hij les op diverse Zaanse scholen. Projecten lagen stil. Net als de naschoolse schaaklessen. Even zat hij met z’n handen in het haar. Want gebruikmaken een sociaal vangnet zat er niet in. Lang duurde deze periode niet. Frank bracht in praktijk wat hij zijn leerlingen meegeeft: verlies moet je leren incasseren. Zoek naar creatieve oplossingen om te winnen. En dus begon hij met online schaakles geven én de online schaak tiendaagse. Hij daagde daarbij burgemeester Jan Hamming uit dat, als hij in tien dagen tijd een draagvlak kon creëren voor het schaken, de gemeente betonnen schaaktafels in Zaanstad neer zou zetten. Want: ‘Zaanstad moet schaakstad worden!’

Wie Frank ooit heeft ontmoet, weet: deze man loopt over van enthousiasme en jeugdig elan. Frank ‘verkoopt’ het schaken niet, Frank maakt je door zijn inspiratievermogen zo nieuwsgierig naar die aparte schaakstukken, dat je liever naar het schaakbord grijpt dan de laatste versie van Call of Duty op je Xbox.

Zaanstad schaakstad

“Het is grappig, schaken blijft zelfs overeind in deze tijd van digitale games. Het doet ook veel meer met je. Schaken verbroedert. Er is geen lastig publiek. Er worden geen gele of orde kaarten uitgegeven. Sterker: je analyseert na afloop met je tegenstand het spel”, zegt de bevlogen schaaktrainer.

Jong of ouder: Frank brengt ze in vervoering voor het spel met de pionnen, paarden, torens, lopers, koning en koningin. “Nadat het werk op de scholen wegviel, merkte ik wel hoe arbeidsintensief het was. Online lesgeven wilde ik altijd al, maar het hing er een beetje bij. Nu bouw ik deze manier van lesgeven uit en verfijn. Met mijn 75-jarige leerling Albert Oole als proefkonijn. En wat bleek? Online leren schaken werkt ook perfect voor senioren. Hij haalde in korte tijd zes diploma’s. Ik coach hem via de chat of we bellen. Schaken haalt ook ouderen uit hun (corona)isolement. Zelfs (klein)kinderen kunnen met hun opa of oma samen schaken.”

Beschermgodin

In zijn missie om de in Zaanstad betonnen schaaktafels te krijgen, bezocht Frank de aflopen tijd menig locatie. Zijn doel is mensen samen te brengen (als dat straks weer mag) en te laten schaken. Hij raakte zelf op zijn negende levensjaar in de ban van de koning van de denkspellen. “Je kunt beter stellen: ik ben dienaar van Caïssa, de beschermgodin van het schaakspel”, lacht hij.

Geest boven materie

Als leerling van het Zaans Lyceum viel het docenten op dat Frank een stuk rustiger werd als hij achter het spelbord met de 64 velden zat.

“Ook al verloor ik eerst alles, het spel laat me tot op de dag van vandaag niet los. Concentratie is één van de mooie punten van het schaken. Het gaat om geest boven materie. Zo krijg ik bij het geven van mijn lessen op scholen vaak van docenten te horen ‘Frank, wat zijn ze nu rustig.’ Je moet ook blijven focussen. Soms kan de koningin dienaar zijn van de pion, die daardoor schaakmat kan geven als je even niet oplet.”

Online recordpoging

Zijn nieuwe recordpoging: 1500 mensen samen online schaakles te geven om de latente schaakbehoefte wakker te schudden. Hoe en wanneer is nog niet bekend. Wat Frank al wel wil doen is online schaakles geven. Daarbij is ook 1 op 1 coaching mogelijk voor wie de slimme trucs om te winnen wil leren zonder extra oren die meeluisteren.

“Vanaf deze week bied ik onlinelessen aan. Kijk daarvoor maar op www.schaakpret.nl”, besluit de Zaanse schaaktrainer.

Voorbeeld van een buiten schaaktafel.