Ode aan het VMBO

‘Heeft u een kind gefeliciteerd met zijn vmbo-advies?’

Algemeen
Het vmbo is veelzijdig, de grootste vorm van onderwijs in Nederland. Er zijn prachtige keuzes te maken in verschillende richtingen.
Het vmbo is veelzijdig, de grootste vorm van onderwijs in Nederland. Er zijn prachtige keuzes te maken in verschillende richtingen. (Foto: archief)

ZAANSTREEK - Talitha Kuchler werkte de afgelopen jaren als docent zorg en welzijn op het vmbo in de Zaanstreek. Zij schreef daarover het boek Ode aan het VMBO dat recent is uitgekomen. Ze breekt daarin een lans voor de leerlingen uit het vmbo die naar haar mening te vaak worden getypeerd als ‘praktijkmensen’. In onderstaand persoonlijk statement doet ze een oproep aan ‘de maatschappij’ om de heersende mening te herzien over de leerlingen uit het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. 

Docent Talitha Kuchler doet oproep aan ‘de maatschappij’

“Volgens journalisten moet je een doelgroep kiezen als je iets te melden hebt. De maatschappij zou je niet kunnen aanspreken. Dat is te groot en te veel van het goede. Misschien denk ik te simpel, maar in combinatie met mijn doel en mijn eigenwijze karakter wil ik deze tekst toch opdragen aan de hele maatschappij. Volgens mij is de maatschappij een samenleving waar groepen mensen relaties aangaan. Alles gebeurt in elkaars omgeving en wij bevinden ons daar, daarom is mijn boodschap voor iedereen.”

Spannende tijd

“Wij kennen allemaal wel een kind in onze omgeving die deze zomer de spanning voelt om na de vakantie de grote stap naar het voortgezet onderwijs te zetten. Voor deze kinderen breekt er een nieuwe, spannende tijd aan. Gefeliciteerd allemaal met jullie advies. Goed gedaan. Ik wens jullie allemaal een goede en mooie schooltijd op je nieuwe plek. Ongeveer zestig procent van de nieuwe leerlingen gaat naar het vmbo. Ik wil deze kinderen wat extra aandacht geven. Daar heb ik u bij nodig, want als maatschappij zijn wij nog steeds niet in staat om het negatieve imago van het vmbo een halt toe te roepen.”

“Deze kinderen hebben al meerdere jaren een worsteling achter de rug. Wist u dat? Keer op keer bij toetsen en de cito-score hadden zij een lagere score dan de rest. Zij zaten niet vaak in een plusklasje en kregen vaak betaalde bijlessen buiten de school met het doel om een hoavo-advies binnen te hengelen. Bij de tussentijdse uitslag in groep zeven kregen ze van veel mensen in hun directe omgeving te horen: je hebt nog een jaar, doe je uiterste best dan gaat het lukken, want havo is toch echt een betere start dan vmbo.” 

“In hun directe omgeving werd er lovend gesproken over kinderen die een hoger advies kregen. Familieleden, kennissen en mensen in de maatschappij maken soms onbewust pijnlijke opmerkingen. Moet jij naar het vmbo? Ik snap er niets van, je broer gaat naar het vwo. Als je vmbo doet, krijg je straks een slecht betaalde baan. Er wordt vaak gesuggereerd dat leraren op de basisschool niet het beste uit leerlingen halen. Al deze voorbeelden geven kinderen het gevoel dat ze een achterstand hebben op hun elfde jaar.”

Zelfbeeld

“In onze maatschappij worden kinderen ingedeeld in lage en hoge niveaus. Hoe denkt u dat deze kinderen zich voelen? En wat doet het met hun zelfbeeld? Wij beïnvloeden de persoonlijkheid van deze jonge kinderen op een negatieve manier. Zij voelen zich de mindere in de maatschappij. Leraren op basisscholen vertellen mij dat er een behoorlijke druk van ouders is om een hoger advies te willen voor hun kind. Veel ouders denken stilletjes, als mijn kind het maar niet is die naar het vmbo moet. Als dit gevoel herkenbaar is, hoeft u zich niet schuldig te voelen. De samenleving heeft dit gecreëerd. Ja, wij dus met z’n allen. En het beste voor je kind willen is een prachtig uitgangspunt. Daarom schrijf ik dit artikel. Wilt u mij helpen?”

Positief beïnvloeden

“Wees eens eerlijk; heeft u wel eens een kind in uw omgeving gefeliciteerd met zijn vmbo-advies? Hun motivatie en werkhouding na de zomer kunt u daar positief mee beïnvloeden. Bijna twee derde van de leerlingen gaat naar het vmbo. Waarom moet deze doelgroep op zo’n jonge leeftijd het gevoel krijgen dat het jammer is dat ze zijn gestart op het vmbo? Het vmbo is veelzijdig, de grootste vorm van onderwijs in Nederland. Er zijn prachtige keuzes te maken in verschillende richtingen. Het is inspirerend en vernieuwend onderwijs en een goede opstap voor de toekomst. Door hard werken, doorzettingsvermogen en doelen te stellen zullen deze leerlingen komen waar ze willen zijn in de toekomst.”

“Zullen wij deze zomervakantie gebruiken om deze leerlingen een boost geven? Praat met ze over het vmbo en hun ideeën. Luister naar wat ze hebben meegemaakt toen ze het definitieve advies kregen. Vertel ze dat de maatschappij nog niet goed met ze omgaat, maar dat dat niet aan hen ligt. Zeg dat jij trots op hem of haar bent. Zullen wij eindelijk een keer gemeend tegen deze kinderen zeggen: ‘GEFELICITEERD met je VMBO advies! Wij wensen je een prachtige tijd en geniet van alles.’ Dank u wel.”

Talitha Kuchler werkte de afgelopen jaren als docent zorg en welzijn op het VMBO in de Zaanstreek.