Herfstwandeling door doopsgezind Zaandijk

Uitgaan
Mogelijk verwijst het bedelende jongetje op de wandschildering in de tuinkamer van het Honig Breethuis naar de steun die de familie Breet aan armen en behoeftigen gaf. Wandschildering van Willem Uppink uit 1830.
Mogelijk verwijst het bedelende jongetje op de wandschildering in de tuinkamer van het Honig Breethuis naar de steun die de familie Breet aan armen en behoeftigen gaf. Wandschildering van Willem Uppink uit 1830. (Foto: Arjen Gaarenstroom)

ZAANDIJK - Liefhebbers van een herfstwandeling door Zaandijk zijn zondag 27 november welkom om mee te wandelen door ‘doopsgezind Zaandijk’.

De wandeling voert langs een deel van de Lagedijk dat lange tijd de Mennonietenbocht werd genoemd vanwege het groot aantal doopsgezinden dat hier woonde. Zij werden ook wel mennonieten, wederdopers of dopers genoemd. De naam mennonieten is afgeleid van Menno Simons (1496-1561), die zich in 1536 afkeerde van de katholieke kerk en opstond als leider van de wederdopers. De vroegste dopers leden onder zware vervolging, in 1579 kregen zij echter morele vrijheid. Vervolgens profiteerden ze mee van de economische bloei in de Gouden Eeuw. Hun nieuwe welvaart bracht ze in aanraking met de cultuur van hogere kringen. En hoewel deze families tot de kapitaalkrachtige elite behoorden, mochten zij wegens hun eenvoudige levenswijze hun rijkdom niet tonen of erover spreken. Zij werden geacht weldoeners te zijn.

Bekende Zaanse namen

Het aandeel van de doopsgezinden in de ontwikkeling van de Zaanstreek tot een van Europa’s eerste grote industriegebieden was groot. Honig, Verkade, Laan, Van Gelder, Duyvis, Kaars Sijpesteijn en Bruynzeel zijn bijna allemaal doopsgezinde families. Ook de vroegere bewoners van het Honig Breethuis, de witpapierfabrikanten Honig en Breet, waren doopsgezind.

Maatschappelijke betrokkenheid

De familie Breet was minstens drie generaties lang actief voor de kerk en het weeshuis van de doopsgezinde gemeente Koog en Zaandijk. Diverse voorwerpen in het Honig Breethuis verwijzen naar de maatschappelijke nevenfuncties van Jacob Cornelisz. Breet (1778-1847) die met zijn gezin vanaf 1826 in het huis woonde.

Ook op een van de behangselschilderingen, die Jacob Breet in 1830 door de landschapsschilder Willem Uppink liet aanbrengen in de tuinkamer, is mogelijk de doopsgezinde levenshouding van de Breetjes te zien. Op een zandweg staat een jongetje bij een ruiter, terwijl zijn moeder en zijn broertje of zusje langs de kant van de weg zitten. Bedelt hij? Het tafereel zou kunnen duiden op de steun die de familie gaf aan armen en behoeftigen.

Doopsgezinde verzamelaar Jacob Honig Jansz. Jr.

Voor het Honig Breethuis is de doopsgezinde geschiedkundige en verzamelaar Jacob Honig Jansz. Jr. belangrijk. Hij legde de Zaanlandse Oudheidkundige Verzameling aan, de basis voor onze collecties. De gids zal daarover meer vertellen tijdens tijdens de wandeling. Die duurt circa anderhalf uur. Start: 13.30 uur in het Honig Breethuis op Lagedijk 80 in Zaandijk. Kosten: volwassene € 10,00; museumkaart € 6,00; kind tot en met twaalf jaar gratis (incl. entree museum en een consumptie)

Reserveren en voor meer informatie: https://honigbreethuis.nl/product/wandeling-door-zaandijk-27-november-13-30-uur/