Jos over de Narcotics Anonymous: ‘Het is moeilijk, maar het kan echt’

ALKMAAR – Jos (56) wil het woord ‘clean’ liever niet gebruiken, want het doet er volgens hem niet toe hoe lang je niet meer gebruikt, áls je maar niet meer gebruikt. “Voor sommigen is het al een hele prestatie als ze een uur niet hebben gebruikt en ze bij de meetings zijn gekomen,” zegt Jos. Als zeer bevlogen lid van de Narcotics Anonymous (NA) deelt hij zijn verhaal en wil hij vooral laten zien dat zelfhulgroepen écht werken. “Je bent niet alleen en je krijgt het gevoel dat je er weer toe doet.” Vanwege de anonimiteit van de groep en zijn leden is Jos een gefingeerde naam. Zijn echte naam is bij de redactie bekend.
Door Roxanne Borgman
Op achtjarige leeftijd maakte Jos voor het eerst kennis met alcohol. “Dat was toen heel normaal. Veel ouders deden dat. Als we dan voor de televisie zaten, dan kreeg je een glas met Shandy. En toen ik tien was, werd het een Sneeuwwitje.” Jos dronk al snel niet meer alleen thuis, maar ook met vrienden in een schuurtje of in de kroeg. “Ik kwam ook al heel jong in de gokhal, want ja, m’n vader werkte daar. En zo begon eigenlijk al vanaf mijn kindertijd het verslavingsverhaal, want voor dat gokken, daar ging ik op m’n zestiende voor in behandeling bij de Brijder.” Zijn verslavingsgevoeligheid ligt volgens Jos niet alleen aan de omstandigheden waarin hij opgroeide. “Op mijn veertigste kwam ik erachter dat ik ADHD heb. Dat speelde natuurlijk ook mee. Ik zocht namelijk altijd wel de grenzen op van wat wel en niet kon.”
‘Ik raakte van het padje af’
Hoewel hij lange tijd geprobeerd heeft om drugs met geen één vinger aan te raken, is hij rond dezelfde periode van zijn behandeling gaan blowen. “En toen kwamen de speed en cocaïne,” verzucht Jos. “Al mijn relaties uit die tijd waren allemaal gebaseerd op drugsgebruik. Zelfs tijdens mijn werk, ik zat destijds op de vrachtwagen, heb ik flink doorgebruikt.” Rond 2004 raakte Jos “van het padje af”, zoals hij dat zelf zegt. “Al mijn geld ging naar de drugs. Ik raakte mijn relatie kwijt, mijn huis. Ik had echt de mazzel dat ik nog een vrachtwagen had waar ik in kon slapen, maar dat ik daar nog ik heb kunnen rijden is echt bizar en gevaarlijk, want ik heb echt doorgesnoven achter het stuur gezeten.”
Laatste keer
Toen een goede vriend waar hij mee was opgegroeid overleed, ging er bij Jos een kwartje vallen. “Cor overleed in een inrichting. Daar zat hij voor drank en drugs. Hij was schizofreen en dan gaan drank en drugs echt niet samen. Na zijn dood dacht ik: ‘Jos, waar ben je nou mee bezig, man?’” Vlak na Cor stierf er nog een vriend waarmee Jos regelmatig drugs gebruikte. “Hij was zo neergeploft in de kamer, waar zijn vriendin en kinderen bij waren.” Dat was het moment waarop Jos inzag dat hij nu echt hulp moest gaan zoeken.
‘Er knapte wat bij me’
“Ik kreeg een workshop over de kinderen en wat je je kinderen aandoet door te gebruiken. Ik dacht dat ik het allemaal wel goed deed omdat ik financieel voor ze zorgde. Ze kregen alles wat ze nodig hadden. Maar het gaat natuurlijk niet oké, want je leeft voor de drugs en niet voor je kinderen. Toen knapte er echt wat bij me. Ik heb twee dagen zitten janken.”
Lust en leven
Het probleem bij de huidige verslavingszorg is volgens Jos de nazorg. “De meeste mensen gaan na de detox meteen weer naar de slijter. Of je hebt één keer in de week een gesprek.” Als je leven dag in dag uit wordt beheerst door een verslaving, dan is er meer nodig, vindt Jos. “Bij de Brijder verwijzen ze je wel naar zelfhulpgroepen, en ik heb ze allemaal gezien, maar wat voor mij echt hielp en nog steeds helpt, is de NA, de Narcotics Anonymous, omdat je hier werkt aan de combinatie van drank, drugs en medicijnen.” Wat Jos ook bevalt aan de groep is dat het programma niet doordrongen is van God. “In veel van die programma’s gaat het om geloof en dus om God. En daar kon ik niet tegen. Bij de NA hebben ze het over een ‘hogere macht’, maar wie dat is mag je zelf invullen. Dat mag God zijn als je gelovig bent, maar het kan ook je moeder zijn, of je kinderen. Het gaat erom dat er een ‘macht’ is die groter is dan ik die ervoor zorgt dat ik niet meer gebruik. En voor mij was die hogere macht de zelfhulpgroep. Het zijn je vrienden, daar haal ik heel veel kracht uit. Het is echt mijn lust en leven geworden.”
‘Nu geef ik voorlichting’
Voor Jos hielp het ook dat er elke dag een meeting was en dat hij daar dagbesteding kreeg. Hij was inmiddels afgekeurd en had geen werk meer. “Het eerste wat je moet doen, is een sponsor hebben, een soort buddy. Die kan jou helpen als je tegen problemen aanloopt, maar daarnaast moet je ook echt bezig blijven. Zo ging ik bij de meetings koffie zetten en mensen ontvangen bij de deur, sleutelhangers uitdelen met een cleandatum. Nu geef ik voorlichtingen, organiseer ik zelfs internationale conventies en ben ik contactpersoon voor de NA-hulplijn in Alkmaar. Ook ben ik sponsor van mensen en zit ik af en toe voor bij de meetings.”
Zoek hulp
“Een verslaving is als een aap op je schouder die alleen maar elke keer naar de middelen wil grijpen,” zegt Jos. “Om een voorbeeld te noemen: in september kreeg ik de diagnose kanker. Toen ik de deur uitstapte bij de arts dacht mijn verslaafde hoofd: ‘Fuck it. Wat maakt het ook uit? Ik ga weer gebruiken’. Maar door de NA weet ik hoe ik met dit soort gedachten om moet gaan. Uiteindelijk ben ik geen whisky en coke gaan halen, maar een visje bij de visboer in Bergen.”
‘Bel me en ik haal je op’
Jos wil iedereen die worstelt met een verslaving op het hart drukken dat er echt licht is aan het einde van de tunnel. “Kom langs, luister, blijf komen. Je bent niet alleen en je krijgt het gevoel dat je er weer toe doet. Desnoods,” benadrukt Jos nog, “haal ik je op en neem ik je mee. Bel me als je hulp nodig hebt.”
Hulp nodig?
De Narcotics Anonymous is een gratis en niet-commerciële gemeenschap voor iedereen die worstelt met drugs, alcohol en medicijnen. De groep bestaat uit herstellende verslaafden die elkaar helpen clean te blijven door geregeld samen te komen. Het verlangen om te stoppen met gebruiken is de enige voorwaarde om lid te zijn. Je kunt er ook heen als je onder invloed bent, als je maar hulp wilt. De groep is anoniem. Je staat alleen bekend met je voornaam. Zo hoef je niet bang te zijn voor nadelige gevolgen in de sociale omgeving.
Er zijn tevens speciale bijeenkomsten voor vrouwen en in het Farsi. De bijeenkomsten zijn elke donderdag- en vrijdagavond van 20:00 - 21:15 uur en zondagavond van 19:30 - 20:45 aan de Pettemerstraat 41 in Alkmaar. Ook zijn er regelmatig online meetingen. Steuntje in de rug nodig? Bel dan 06 22 34 10 50 of 06 11 20 04 23. Meer informatie via www.na-holland.nl.
Meer informatie via www.na-holland.nl.