Het Gregoriaans van In Honorem Dei op nationale lijst immaterieel erfgoed

Nieuws
Het herenkoor repeteert in de basiliek.
Het herenkoor repeteert in de basiliek. (Foto: Lex Wepster.)

De eigenzinnigheid én de kwaliteit van het Schiedamse herenkoor In Honorem Dei worden beloond met een bijzondere vesperviering in de Liduina Basiliek. De uitmuntende Gregoriaanse zang van het koor wordt bijgeschreven op de lijst van Immaterieel Erfgoed Nederland.

Door Kor Kegel

De rector van de basiliek, vicaris-generaal mgr. Lex van Deelen, krijgt op de vesperviering het certificaat van bijschrijving officieel aangeboden. De erkenning van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) is bepaald iets om te vieren - zeker als je nagaat dat het koor binnen de kerk heeft moeten knokken om het Gregoriaans op de agenda te houden.
De voorzitter van de toetsingscommissie, dr. Hendrik Henrichs, zal de bijschrijving bevestigen. Deze commissie van deskundigen functioneert onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De bevestiging vindt plaats op zondag 26 mei om 15.00 uur. Na het avondgebed van deze liturgische viering zijn genodigden welkom in het parochiegebouw De Wilgenburg achter de basiliek.
Destijds was pastoor mgr. Paul Vismans groot voorstander van de Latijnse meerstemmige zang met het monofone Gregoriaans. De pastoor, die het persoonlijk voor elkaar kreeg dat de paus Johannes Paulus II in 1990 de Singelkerk verhief tot basiliek, vond het koor In Honorem Dei van grote betekenis in die transitie - onlosmakelijk ermee verbonden. Na het emeritaat van pastoor Vismans in 2011 ging er een andere wind waaien en kreeg In Honorem Dei geregeld het verzoek om de eeuwenoude kerkmuziek te vervangen door een modern repertoire. De meeste koorleden zagen helemaal niets in de lijzige Nederlandse meezingliedjes. Ze hielden voet bij stuk en tot hun heimelijke plezier werden ze telkens weer door devote kerkgangers innig bedankt voor hun stijlvaste presentatie van het Gregoriaans.
Er is in die jaren menig woord over gewisseld, maar zulke conflicten blijven in de kerk vaak binnen de muren. Met veel moeite wist In Honorem Dei te bereiken dat het nog twee zondagen mocht zingen van de vier à vijf zondagen in de maand. Toen in 2020 het koor 140 jaar bestond, besteedde pastoor noch rector er enige aandacht aan.
Het in het nauw gedreven koor zag ervan af naar buiten te treden, maar zette wel de opmerkelijke stap om zich tot het KIEN in Arnhem te wenden. Daar bestond groot begrip voor de situatie. Die landelijke steun maakte het voor enkele bestuursleden van de parochie van de Heilige Liduina en Onze Lieve Vrouw Rozenkrans lastiger om het koor tot modernisering te bewegen.
Tegenwoordig heeft het herenkoor het tij weer mee. Sinds vicaris-generaal Lex van Deelen aan het hoofd staat van de parochie, krijgt In Honorem Dei de volle waardering. De rector van de basiliek draagt het Gregoriaans een warm hart toe en zingt zelf ook.
Het resulteert erin dat de Liduina Basiliek zich erop kan voorstaan een koor van betekenis in huis te hebben. Met de opname op de nationale lijst van immaterieel erfgoed zal het koor meer bezoekers van buiten Schiedam naar de basiliek trekken. Bovendien is er een aandachtspunt bijgekomen bij het streven naar een canon van Schiedam, waarin teksten, beelden, kunstwerken en gebeurtenissen een referentiekader vormen voor een gedeelde lokale cultuur. In Honorem Dei - vertaald uit het Latijn betekent het ‘ter ere van God’ - verdient daar een plaats in.