Prent die je niet kent: Leo van Heijningen en Westland kunst

Door Maarten van der Schaft

Het slechte bericht is dat deze kunstzaal van neofiguratieve kunst helaas gaat sluiten. Als vertegenwoordiger van de Haagse School schilderijen had het een wezenlijke betekenis voor de Westlandse kunst. Menig werk van bekende kunstenaars en/of van Westlandse afbeeldingen van zowel de Haagse School als van hedendaagse schilders vond op deze manier zijn weg naar verzamelaars. Het betreft hier de galerie van Leo en Lenie van Heijningen aan het Noordeinde in Den Haag die het na 30 jaar intensief opereren wat rustiger aan gaan doen.

Een uitbreiding van het museumgebouw wordt thans voorbereid

De betekenis van Van Heijningen (1955) krijgt glans, nu het Westlands Museum met tot de verbeelding sprekende tentoonstellingen van schilder van de ‘Zweth’ Leendert Scheltema in 2021, de Nieuwe Waterweg in 2022 en thans van de ‘Westlander schuiten’ schilder Ben Viegers, de focus vestigt op haar rol als Kunstmuseum van Westland. Een uitbreiding van het museumgebouw wordt thans voorbereid met steun van gemeente Westland, fondsen en de private sector.

Het is een belangrijke fase in een ontwikkeling die zo’n twintig jaar gaande is. Een periode waarin via Van Heijningen namen van Haagse school schilders bekend werden in de regio. Kees Andrea, die vele kassen van met name Loosduinen schilderde vanuit zijn woning met uitzicht op de Leyweg; Ber Mengels die oog had voor het agro-industriële proces en watertorens en Herman Berserik die treurde om het afbreken van de vooroorlogse schoorstenen. ’Is er al weer een schoorsteen afgebroken’, zei hij thuis, terug uit Westland, aan het avondeten.

Schoorstenen met ook St. Jan de Doper kerk door Herman Berserik.

Loosduinse tuinders op omslag boek ‘Schilders van het Westland’, door Kees Andrea.

In 2010 werkte Van Heijningen mee aan de totstandkoming van het boek ‘Schilders van het Westland’. En een Westland tentoonstelling volgde. Met zijn studie kunstgeschiedenis in Leiden en opleiding tekenen/grafiek aan de Haagse Kunstacademie kende hij het schildersvak en de techniek. Kunstenaars uit zijn toko als Gerrit Neven, Hans Versfelt, de ’s-Gravenzandse Tiny van der Sar, Johanna Quispel, Jan van Spronsen en vele anderen schilderden het moderne Westland. Hetzelfde gold voor de Nieuwe Waterweg schilderijen die via de galerie tot stand kwamen rond 2013. 

Vincent van Gogh

Vincent van Gogh, een 18e-eeuwse romanticus als Schelfhout, oude en nieuwe volgers van de Haagse School en hedendaagse schilders maakten, wat een journalist van de voormalige Haagsche Courant Kees Versteeg eens noemde, Westland tot het Barbizon van Den Haag. In hun spoor volgden vele schilders naar het eertijds pittoreske Westland. Ze lieten hun kunstzinnige erfenis na in musea en bij particulieren, in binnen-en buitenland. Het versterkte de Westlandse identiteit en zeker de statuur.

Westlandse verzamelaarsklasse

Het was een proces dat gedijt bij kunsthistorische kennis en ervaring waarin de galerie een vitale rol speelde. Een Westlandse verzamelaarsklasse wordt hierdoor langzaamaan opgebouwd. Het Westlands Museum heeft thans een belangrijke taak met educatie van de jeugd en onderzoek. Gelukkig blijft Van Heijningen bereikbaar met zijn website. Het Westland is Leo en zijn in Hodenpijl getogen echtgenote Lenie erkentelijk voor hun stimulerende bijdrage aan de Westland kunst.

Bron: website www.kunstzaalvanheijningen.nl. Heeft u ook een prent, schilderij of bijzondere foto of verhaal van onze streek Westland, zoek dan contact via de mail met Piet van der Valk, pamvdvalk@gmail.com.