Bergense filmmaker Paul Hegeman debuteert als schrijver
BERGEN - Een bont levenspad. Dat kun je Bergenaar Paul Hegeman wel toedichten. Wellicht hebben al die ervaringen nu geleid tot zijn debuut als boekenschrijver. In al zijn werk kwam het aan op kijken, op luisteren, op zelf aan de slag gaan met de camera, doorgaans als eindredacteur en regisseur. Voeg daarbij zijn grote betrokkenheid bij het wel en wee van de samenleving (Hegeman plaatst zich kritisch tegenover het huidige neo-liberale karakter van onze samenleving) en zijn reizen als filmmaker naar Cuba, Mali en Congo.
DOOR ED BAUSCH
Altijd en overal schreef hij teksten, voor zichzelf. “Op een gegeven moment dacht ik: “hé, dit lijkt wel een roman.” Over twee weken komt ‘Waar schaduwen vallen’ uit.
‘Ik kan goed uit mezelf putten’
Via Utrecht kwam geboren Alkmaarder (1959) Paul Hegeman terecht in Bergen. Op zijn route lagen het gymnasium in Utrecht, voetballen bij de betaalde jeugd, afstuderen in Franse taal- en letterkunde en in filosofie. Van jongsafaan was hij al in de weer met de camera en volgde zijn vader in liefde voor films kijken. Hegeman stond een aantal jaren voor de klas en solliciteerde toen als filmprogrammeur bij de VARA-televisie. Dat leverde nog een Nipkov-schijf op. Hij werkte er ook aan ‘Kippevel’, interviews en concertregistraties met talrijke internationale popgrootheden. Later stapte hij over naar de VPRO, met legendarische programma’s als ‘Loladamusica’. In 1994 ging het jonge gezin Hegeman naar Bergen. “Dat leek ons een goede plek voor kinderen, om op te groeien. Maar mijn omgeving zei dat het slecht zou zijn voor mijn carrière, zo ver weg...” Geen twee jaar duurde het voordat hij begon met filmprogrammering in de half leegstaande Zwarte Schuur. Volgend jaar bestaat het landelijk bekende Cinebergen 25 jaar.
Ongrijpbaarheid van je lot
Hegeman is een ware francofiel. Toch situeert hij zijn boek in Finland. “Misschien omdat alles er door de afgelegenheid anders is, alles wijkt net iets af van de norm”. Hoewel hij volop participeert in de samenleving spreekt hem dat wel aan. “Het heeft ook te maken met ongrijpbaarheid van het lot. Hoe je ook je best doet in het leven, alles kan toch totaal anders uitkomen dan je het gehoopt of verwacht had.” De willekeurige beschikking van het lot, de kritische blik op in zijn ogen doorgeslagen liberalisme en vooral de vaak bizarre verhouding tussen herinnering en werkelijkheid: het zijn met elkaar de ingrediënten voor ‘Waar schaduwen vallen’. Autobiografisch is het boek zeker niet. Toch zijn er parallellen. Want net als de hoofdpersoon van zijn boek heeft Hegeman zelf een uitgeverij opgericht voor zijn boek. De hoofdpersoon doet dat om te proberen een einde te maken aan jaren van wanhoop, in Finland op zoek naar de sporen van een lang verloren liefde. Hegeman doet het als net-zestiger met een onstuitbare drang om nieuwe horizons te verkennen. “En het schrijven gaat alweer verder, maar zeker ook het filmen.”
Universum
Want tegelijkertijd maakt ‘Het Pärt Gevoel’ furore, de filmdocumentaire die hij helemaal zelf maakte over het leven van de Estlandse componist Arvo Pärt. Die wordt in steeds meer landen uitgebracht. Vaak, voor corona, was Hegeman ervoor op pad, om overal ter wereld inleidingen te geven over de film die in zijn woorden gaat over het universum, de leefwereld, van de grote componist. Het is dat begrip ‘universum’, dat terugkomt in zijn debuutroman. Het universum is de ook de wereld van Paul Hegeman, internationaal georiënteerd kunstenmaker te Bergen. Zo slecht verging het hem hier niet.... Dorpsgenote Marit Stofberg gaf het verhaal een fraaie vormgeving, waarmee het boek ‘een ode is aan de kracht van de verbeelding, die elk mens over zijn beperkingen heen kan tillen’, zo staat het op de achterkant verwoord. Binnenkort verkrijgbaar in de boekhandels of te bestellen via internet.
