Historisch Jaarboek Schiedam is zo actueel als de krant van vandaag

Door Kor Kegel

Het is een vreemde gewaarwording om deze wetenswaardigheden te lezen in een historisch jaarboek. Je verwacht zulke saillante details in de actuele misdaadverslaggeving. Het was wel bekend dat de tientallen malafide autohandelaren in de Spaanse Polder je gek aankeken als je daar je banden wilde laten verwisselen, maar dat het zo erg was dat de aan drugs gerelateerde criminaliteit hier moord en doodslag voorbereidde, dat vernemen we slechts doordat Peter de Lange aan het wandelen ging met oud-burgemeester Cor Lamers, die daar en passant een boekje over open doet.

Het is een prettig voortkabbelend gesprek – laat dat maar aan Peter de Lange over. Het geeft een inkijkje in hoe deze burgemeester de stad Schiedam beleefde. Niet eerder opgetekend uit diens mond: “Verver heeft nooit verder gekeken dan haar neus lang is.”

In het interview laat Cor Lamers zich namelijk voor het eerst uit over Wilma Verver-Aartsen, die vóór hem burgemeester van Schiedam was – alleen Joan Leemhuis-Stout zat er als waarnemend burgemeester tussen. In het interview zegt Cor Lamers zich te verbazen hoe negatief zijn voorgangster over Schiedam kon doen (vies stadje, onderontwikkelde Schiedammers). Terwijl het een prachtige stad is. Cor Lamers komt helemaal uit de verf als de burgemeester die de stad Schiedam haar zelfvertrouwen teruggaf. Het is een keurig relaas, niet eerder is hij zo uitgebreid geïnterviewd – maar het is de vraag of het net zo openhartig had kunnen zijn als toen hij nog in functie was.

Deskundigheid

Het Historisch Jaarboek Schiedam staat vol met artikelen die… de moeite van het lezen waard zijn? – nee, die je gráág gaat lezen omdat de auteurs er veel moeite voor gedaan hebben, met voelbaar plezier en ieder vanuit een eigen ervaring en deskundigheid. 

Het is alweer de achtste editie. Toen de Dr. K. Heeringa Stichting het in 2016 voor het eerst uitbracht, werd als doelstelling omschreven: het bevorderen van professioneel historisch onderzoek met betrekking tot Schiedam – wel in een bredere context. Het verklaart de nauwe samenwerking met het gemeentearchief van Schiedam. Het verklaart ook de medewerking van enkele auteurs. Henk Slechte, Hans van der Sloot, Ingrid van der Vlis, Froukje Holtrop – ze behoorden evenals Peter de Lange tot de vaste medewerkers van Musis, het beste culturele tijdschrift dat Schiedam ooit heeft gehad – het bestond van november 1994 tot juli 2014. Het is vooral de verdienste van hoofdredacteur Hans van der Sloot en gemeentearchivaris Laurens Priester dat zij dit team aan het schrijven konden houden. Daarmee is de basis gelegd voor elk jaar weer een buitengewoon belangwekkende verzameling diepgravende verhalen over - ook actuele - Schiedamse kwesties.

Sommige artikelen verdienen een nadere beschouwing. Hier kan slechts worden volstaan met een summiere inhoudsopgave. Ondanks het verlies van grote scheepswerven bleef Schiedam een maritieme metropool, bijgenaamd Offshore Valley van Nederland. Directeur Diederik von Bönninghausen vertelt over de nieuwe wegen die het Nationaal Jenevermuseum Schiedam inslaat. We lezen hoe Schiedam ooit het oliemannetje van de Nederlandse filmindustrie beloofde te worden. En mooi wordt beschreven hoe de Japanse kunstenaar Yayoi Kusama een wereldster werd, nadat ze in 1967 zorgde voor een rel in het Stedelijk Museum Schiedam.

Andere onderwerpen: de slavenhandel, Theo Gootjes, de razzia, het Stadserf. Het Historisch Jaarboek Schiedam verscheen in een oplage van 1200 exemplaren en is voor € 25 te koop bij de boekhandel en aan de balie van het gemeentearchief aan het Stadserf.