Westland baalt van imagoschade, maar blijft met meerderheid tegen spreidingswet

Door Debbie van Eijk

Het aannemen van de motie van vanavond betekent dat het Westlands college van B en W de opdracht heeft bij de Tweede Kamer en regering onder de aandacht te brengen dat “de invulling van de nieuwe wetgeving niet inpasbaar is binnen de gemeente Westland”. Wethouder Carlieke van Staalduinen sprak aan het einde van de bewogen vergadering over “gevoelens van de raad kenbaar maken”.

Dave van Koppen van LPF Westland legde aan het begin van de bespreking van de motie uit dat de fracties achter de motie “zijn gekozen door de Westlandse bevolking en die mag erop rekenen dat wij hun belang zo goed mogelijk vertegenwoordigen”.

Te dichtbevolkt

Remmert Keizer van Gemeentebelang Westland vulde aan dat de invulling van de spreidingswet - 702 asielzoekers die gehuisvest moeten worden in Westland, red. - niet inpasbaar is voor de gemeente. Hij vergelijkt het aantal inwoners per vierkante kilometer in Westland (1500) met het landelijke gemiddelde (circa 430), om te illustreren dat het hier al dichtbevolkt is.

Benjamin Hofland (D66 Westland) opende de discussie door hierop in te haken. Hij hamerde vooral op het feit dat het om vluchtelingen gaat, mensen die huis en haard hebben verlaten om een veilige plek te vinden. Westland zou haar verantwoordelijkheid hierin moeten pakken. Daar viel toch over te praten?

Dwangmatig karakter

“We gaan er helemaal niet over praten”, reageerde Keizer. De spreidingswet vond hij “op het bordje geflikkerd van de provincie. Die mag het allemaal gaan uitzoeken met de gemeenten”, aldus Keizer, die vooral het ‘dwangmatige karakter’ van de spreidingswet vanuit de Eerste Kamer hekelde.

Hierop betrok Hofland het onderwerp arbeidsmigranten bij de discussie. Als de instroom daadwerkelijk moet worden ingeperkt, zou ook de instroom van arbeidsmigranten moeten worden ingeperkt, “maar dat zou niet mijn voorkeur hebben”, zo sprak Hofland. Keizer wees de vergelijking tussen asielzoekers en arbeidsmigranten in deze discussie af.

Naïef

Peter Duijsens (Westland Verstandig) noemde het “leuk en natuurlijk ook humaan” dat Hofland de vluchtelingen een plek wil bieden, maar wees op de problemen die er al zijn met het huisvesten van arbeidsmigranten, Oekraïners en starters: “Dan is het toch naïef om te bedenken: laten we maar 40 à 50 asielzoekers met een grote bus naar Westland laten komen?”

Hofland reageerde hierop: “Waarom trekt hij hier de lijn? Juist bij hen die gevlucht zijn voor oorlog en een vredige plek zoeken? Het is niet makkelijk, maar politiek is niet voor bange mensen. Het is voor dappere mensen.”

Anders dan gewoonlijk leefde het publiek op de tribune tijdens de raadsvergadering erg mee: de burgemeester, die voorzitter van de vergadering was, wees hen erop dat het niet de bedoeling was dat ze hun gevoelens van afkeuring uitten: “Als u het ergens mee eens bent kunt u glimlachen, als u het er niet mee eens bent kunt u misschien wat bozer kijken”, zo suste hij de boel.

Imagoschade

Tijdens de raadsvergadering kwam meerdere keren naar voren dat Westland imagoschade heeft geleden door het standpunt in landelijke media tegen de spreidingswet. Dat bleek uit sommige betogen, die juist – als een soort verweer – de mooie kanten van het Westland uiteenzetten.

We houden van ons Westland en zijn bereid wanneer buitenstaanders iets van ons vinden, hiervoor de strijd aan te gaan

Zo vertelde Guus Bakker (VVD Westland) over het belang van Westland, dat als Greenport een grote bijdrage levert aan de rest van Nederland; economisch gezien, maar ook in de voedselvoorziening. Maar hij wees ook op de conflicterende wetgeving en het gebrek aan ruimte waar Westland mee te maken heeft, waardoor de huisvesting van 702 vluchtelingen moeilijk wordt. “We houden van ons Westland en zijn bereid wanneer buitenstaanders iets van ons vinden, hiervoor de strijd aan te gaan”, zei hij verder. Er is geen grond en geen draagvlak, vatte hij samen: vluchtelingen tijdelijk opvangen om andere gemeenten te helpen kan wel.

Benjamin Hofland beschuldigde fracties achter de motie ervan dat er problemen zijn in Westland met huisvesting omdat er “hier lokaal juist een puinhoop van is gemaakt. Er is geen daadkracht in het realiseren van huisvesting. Al twee jaar gebeurt er niks.”

Westland is geen weigergemeente

Jasper van der Voort (Forum voor Democratie Westland) benoemde wat er door de media is geschreven over Westland. “Mensen hebben totaal geen idee wat een prachtige gemeente Westland is. Westland is geen weigergemeente, maar komt op voor de belangen van haar inwoners.”

Gelukszoekers

Westland Verstandig noemde de Tweede Kamerverkiezingen afgelopen najaar, waarbij PVV de grote winnaar was: dat komt volgens fractievoorzitter Duijsens vooral omdat er “terecht vraagtekens worden geplaatst bij het merendeel van de vluchtelingen die naar Nederland komen. Meestal alleenstaande mannen die hier een beter bestaan proberen te vinden, en daarna vaak gezinshereniging. Dit veroorzaakte terecht een groot wantrouwen en een gebrek aan draagvlak in Nederland, bij heel veel mensen, maar ook in Westland. En zolang daar niets aan gebeurt, zal dat wantrouwen altijd blijven. En dat zal altijd tot dit soort bewegingen leiden.”

Juist dergelijke stellingen zorgen voor onrust

Hofland ging hierop in: de stelling dat het vaak om gelukszoekers gaat die naar Nederland komen, kon Duijsens niet ondersteunen met feiten. “Juist dergelijke stellingen zorgen voor onrust”, sprak de D66-fractievoorzitter. “En die jaagt u aan.”

Nico de Gier viel hem bij: hij vond Duijsens’ redenatie dat het feit dat veel mensen op de PVV hebben gestemd bewijst dat veel asielzoekers naar Nederland komen om het beter te krijgen, “de redenatie van de kleuterschool”.

U kletst uit uw nek - sorry voor het woord

Nico de Gier wees er bij Duijsens ook op dat zijn partij vaak tegen plannen is voor flexwoningen als er veel weerstand is uit de buurt. Duijsens gaf daarop als verweer dat het bij veel bezwaarprocedures te lang zou duren voor er starterswoningen kunnen worden gerealiseerd.

Nico de Gier: “Maar dan had je toch beter akkoord kunnen gaan zes jaar geleden, dan waren de woningen er al geweest?”

Duijsens: “U kletst uit uw nek – sorry voor het woord. Dat is de oplossing niet van urgente problemen in Westland”.

CDA Westland

Hierna maakten meerdere fractievoorzitters om de beurt een statement. Jenny Vermeer (CDA Westland) zei: “We helpen mensen die het minder hebben dan wij, we helpen mensen die in nood verkeren. Maar dat betekent niet dat wij een berekend aantal van 702 asielzoekers makkelijk of licht opvatten.”

We kunnen als gemeente niet zeggen: ‘Bekijk het maar’

“We kunnen als gemeente echter niet zeggen: ‘Bekijk het maar’. Dus laten we kijken naar oplossingen. Zo staan er al twee jaar 40 woonunits leeg, die waren aangeschaft voor de huisvesting van Oekraïners. Laten we het snel met elkaar eens worden en kleinschalige projecten realiseren waar onze Westlandse jongeren kunnen wonen tot ze een betaalbare woning kunnen huren of kopen. We hebben in Nederland wetten, daar moeten en willen we ons als CDA Westland aan houden. Dus nu roepen in een motie dat we dat niet willen brengt ons niets. Laten we zien wat er van ons verwacht wordt en daar het gesprek over voeren.”

Trots op Westland

Ook Vermeer kaartte de imagoschade van Westland aan: “Westland is er de afgelopen tijd niet in aanzien op vooruit gegaan. CDA Westland is trots op Westland, waar hard gewerkt wordt, waar omgezien wordt naar elkaar. En de glastuinbouwsector, waar duizenden mensen werkzaam en afhankelijk van zijn en waar op de meest duurzame manier ter wereld groente, fruit, bloemen en planten worden geproduceerd. Ik zou graag zien dat we dáár het landelijke nieuws mee halen en Westland weer op een positieve manier kunnen laten zien.”

Sukkeltje van Nederland

Hofland van D66 Westland gebruikte in zijn statement heldere taal: “Een zichzelf respecterende gemeente, die annuleert deze avond zo spoedig mogelijk. De imagoschade voor gemeente Westland is al geleden. We hebben onszelf landelijk te kakken gezet en we zijn gewoon het sukkeltje van Nederland.”

Er is toch nog wel een stukje hectare te vinden?

Hiermee doelde hij op de moeite van de gemeente met het huisvesten van arbeidsmigranten, en nu het weigeren om vluchtelingen op te vangen. “702 mensen waarvan 60 minderjarigen, dat kan en moet kunnen. Deze maanden wordt er voor 30 hectare aan gronden gekocht. Er is toch nog wel een stukje hectare te vinden? Een motie als deze is pijnlijk voor mij als sociaal-liberaal. Ik schaam mij ervoor”, zo besloot Hofland.

Vertraging

Ook Duncan Plomp van GroenLinks baalt van de motie: “De indieners van de motie hebben ervoor gezorgd dat wij als gemeente niet meer serieus te nemen zijn als gesprekspartner. De realiteit is dat hier meer arbeidsmigranten werken dan dat we daadwerkelijk huisvesten. En een deel van de initiatieven waar de motie over spreekt, lopen vertraging op. De moeite met het huisvesten van eigen inwoners, met name jongeren en starters, is een feit. Maar dan wil ik toch kijken naar de twee grootste coalitiepartijen (Westland Verstandig en GemeenteBelang Westland, red.): de ene schoot elk plan voor verplaatsbare woningen al bij voorbaat af en de ander probeert bij elk nieuwbouwplan het aantal sociale en goedkope huurwoningen omlaag te krijgen. Waarom kunnen we onze Westlandse jongeren en starters niet huisvesten? Daar ligt meer het probleem. Het enige steekhoudende argument in de motie is het aantal Oekraïners dat wij al opvangen. Maar daarin zie ik juist het bewijs dat wij wel aan de taakstelling zouden kunnen voldoen.”

ChristenUnie-SGP stelde: “Het is zaak dat deze wet wordt uitgevoerd.”

Motie aangenomen

De motie werd uiteindelijk met 27 stemmen voor en 11 stemmen tegen aangenomen, waarop wethouder Carlieke van Staalduinen namens het college van B en W sprak.

De wethouder vertelde wat er nu gaat gebeuren: “Morgen (1 februari, red.) gaat het traject beginnen.” Westland zal te horen krijgen dat het volgend jaar 702 asielzoekers moet huisvesten. Officieel heeft de gemeente de brief hier nog niet over ontvangen. “Eerst wordt het in het college besproken. Vervolgens gaan we dat via de regietafel regionaal bespreken, en vervolgens naar de provincie (Zuid-Holland, red.).”

Rust

Het college wil dat graag rustig kunnen doen en alle ontwikkelingen van de wet maar ook van de overleggen afwachten, en zal dus niet meteen een standpunt naar buiten brengen, zei Van Staalduinen. “Dus van ons zult u vanavond niet een vóór of tegen horen, maar wij willen in alle rust de standpunten meenemen.” De motie, zo interpreteert het college, “roept op om de gevoelens van de raad kenbaar te maken met de overwegingen naar het kabinet en de Tweede kamer. Als die motie met een meerderheid wordt aangenomen, zullen we dat ook uitvoeren.”