Oorkonde voor alle georganiseerde herdenkingen

Door Shirley Brandeis

Nee, niet met oranje wimpel op 4 mei. “Dat mag alleen bij de vlag op Koningsdag en enkele koninklijke verjaardagen.” Hans Teernstra kent het vlaggenprotocol. Als huismeester van het Tuinstadhuis op Plein ’40-’45 ondersteunde hij sinds 2002 het comité van bewoners dat de herdenking op het plein organiseert. Na zijn pensioen als vrijwilliger (enkele jaren daarvan als voorzitter) en als initiatiefnemer van de Herdenkingsloop. Niks bijzonders, vindt de man die al sinds zijn veertiende zich onbezoldigd inspant voor zijn medemens en samenleving. “Als ik anderen kan helpen en blij kan maken met mijn bijdrage, ben ik tevreden.”

Gedroomd

De speeltuinvereniging, de atletiekvereniging, de Dam tot Damloop, Stichting Behoud van ’t Oud, de Marathon van Amsterdam, de bewonerscommissie van het AZC, de scootmobielentocht van ESAN… De lijst vrijwilligerswerk is hiermee niet eens volledig. “Ik doe het graag”, wimpelt hij de complimenten hierover weg. Al ontvangt hij met glinsterende ogen de waardering die hem af en toe wat grootser wordt gegeven. De Andreaspenning uit handen van locoburgemeester Simone Kukenheim in 2019 was een grote verrassing. “Een hoge onderscheiding van de gemeente Amsterdam is dat. Ik was totaal verrast, maar ik had er wel van gedroomd.”

Nooit op de grond

Voor zijn inspanningen bij de herdenkingen, meer dan twintig jaar, besloot het Platform 4 en 5 mei in Nieuw-West Hans zijn volgende onderscheiding te overhandigen. En zijn vrouw Truus een boeket in de kleuren van de Nederlandse vlag met een vleug oranje. “Dankzij haar kan Hans dit allemaal doen”, zegt Hélène de Bruine van het 4 mei comité aan de Haarlemmerweg. “Ik ben zijn geheugen” weet Truus, die tijdens het gesprek alle aantallen, jaartallen en andere nodige data voor de Westerpost oplepelt of opzoekt. En Hans bijstaat in het loslaten van zijn jarenlange, uiterst serieus genomen taken rond 4 mei. Hans: “Ik denk deze dagen geregeld: hebben ze hier wel aan gedacht?” Doorgaan was echter geen optie. “Het comité van bewoners was uiteengevallen. In mijn eentje kan ik dit niet doen. Het stadsdeel heeft het overgenomen.” Als ze maar goed omgaan met de vlag, benadrukt hij. Dus eerst naar de top hijsen, voordat deze halfstok wordt gehangen. “En nooit de vlag de grond laten raken.”

Alle achtergronden

Jammer vindt hij het dat de Herdenkingsloop, waarbij hardlopers en wandelaars tot aan acht uur enkele locaties aandoen en rozen bij de monumenten leggen, niet meer wordt georganiseerd. “Ik had dat graag naar alle zes locaties uitgebreid.” Maar hij snapt dat wat hij en bewoners jaren vrijwillig hebben gedaan, ambtenaren en ingehuurde krachten niet allemaal kunnen doen. “Als de herdenking op het plein maar wordt georganiseerd.” Met de jaren zag hij het aantal bezoekers toenemen. Zag hij de alleroudsten wegvallen of niet meer komen wegens gebrek aan helpende handen in de verzorgingstehuizen om hen naar het plein te brengen. Zag hij lastige jeugd de waardigheid verstoren, maar ook weer andere jongeren zich aansluiten en voordragen. “Er is veel veranderd, en ook weer niets. Het is fijn dat mensen, van alle achtergronden, komen om te herdenken.”

Dit jaar is hij als bezoeker op het plein in Slotermeer. Hij hoeft geen kransen te regelen, geen vlag te hijsen, geen stoelen neer te zetten, beveiliging te regelen, cake in te kopen, koffie te zetten… “Je gunt elk comité een Hans”, zegt Martje Postma van het 4 mei comité aan de Sloterplas. Zij weet als oud-bestuurder en als vrijwilliger hoeveel inspanningen het kost om een herdenking te organiseren. “Hans deed ook veel voor de andere comités. Wat wij bedachten, regelde hij. We missen hem nu al.”
Nog twee wensen heeft hij. “Dat ze overal op de wereld de wapens neerleggen. En ik zou graag een keer worden uitgenodigd voor de herdenking op de Dam.” Truus ziet dat nog wel gebeuren. Maar is ook blij dat ze in de meivakantie een keer samen weg kunnen. Al zijn ze ook dit jaar weer thuis. Hans: “Ik wil graag op het plein kijken hoe het gaat. En samen herdenken.”