Vrouwen op nieuwe kunstroute

Cultuur
Jill Ruijter bij haar monument voor Anna Reijnvaan.
Jill Ruijter bij haar monument voor Anna Reijnvaan. (Foto: Jeroen Leonhard)

AMSTERDAM - Met een monument voor Anna Reijnvaan is De Zaak Muurbloem te zien op de nieuwe kunstroute ‘Vrouwen van West’. Het herdenkingsbord is ontworpen door Jill Ruijter. Zij straalt trots tussen andere kunstwerken van en over vrouwen. De route kun je lopen of digitaal bewandelen op de site van Buitenkunst.

In Amsterdam kun je 1.640 kunstwerken zien. Slechts 15% is vrouw. Het werk van Jill Ruijter is te zien op de Pesthuislaan en gekozen tijdens een expositie in De Hallen. Buurtbewoners konden kiezen uit zestien verschillende ontwerpen gemaakt door de leerlingen van het Huygens College.

De Zaak Muurbloem

De Zaak Muurbloem produceerde het monument. Zij nam de leerlingen mee op een speurtocht over het ziekenhuisterrein en begeleidde de lessen grafische vormgeving. Zo ontstond een verbinding tussen werk van mensen uit het heden en uit de geschiedenis.
Anna Reijnvaan was een zeer belangrijke vernieuwster in de gezondheidszorg en leefde van 1844 tot 1920. Annemarieke Weber, Clara Kroes, Maria Dubbeldam en Danielle Havertong wilden juist deze vergeten vrouw in de schijnwerpers zetten. Het tweede project van De Zaak Muurbloem is een eerbetoon aan saxofoniste Rosa King. Ook zij woonde en werkte in West.

Koningin worden?

You can’t be what you can’t see, wat je ziet kun je óók worden. Als je koningin wilt worden zit je goed. Een derde van de 16% standbeelden van vrouwen in Nederland is koningin. Maar waar zie je inspiratie voor een ander beroep? In de Bosboom Toussaintstraat staat een klein standbeeld voor ‘de vroedvrouw’ bij het geboortecentrum (1990) van Beatrijs Smulders. Saillant detail is dat je aan het straatnaambord voor Bosboom Toussaint niet kunt aflezen dat dit een eerbetoon is aan de schrijfster Gertruida Bosboom Toussaint (1812 – 1868).

Maak vrouwen zichtbaar

De titels in de Boekenkast in de Lootsstraat zijn gekozen door kunstenares Sanja Medic. Bekende boektitels van de overbekende, zichtbare mannen uit de schrijversbuurt. Volgens Agnes Cremers van Bureau Van Gisteren zou Medic er vandaag geen vrouwen aan toevoegen. Maar als je haar nergens ziet, komt een schrijfster ook niet in de canon van de Nederlandse literatuur. Aagje Deken en Betje Wolf zie je gelukkig wel in West.

Vrouwen in verzet

Schrijfster word je makkelijker dan koningin. Of ga kijken naar het borstbeeld van verzetstrijdster Jacoba van Tongeren. Mensen in haar Groep 2000 kregen een code, zo konden ze elkaar niet verraden via hun echte namen als zij door de Duitsers opgepakt en uitgehoord werden. Zo slim! Ze redde zeker 4.500 onderduikers en woonde in de Antillenstraat. Haar neef heeft jarenlang gestreden voor erkenning van deze vergeten vrouw. Het bronzen beeld is gemaakt door Fabio Pravisani.

Nieuwe kunstopdrachten

Slechts 20% van de makers van alle buitenkunst in West is vrouw. Gelukkig heeft kunstenares Susanne Khalil Yusef de eerste opdracht gekregen van ‘Vrouwen van West’. Zij maakt een beeld bij het 50-jarig bestaan van de Blijf van mijn Lijfhuizen en het Oranjehuis in de Lootsstraat. De Zaak Muurbloem adviseert om het volgende beeld in West te laten maken door Joyce Overheul die verzetstrijdster Truus van Lier in brons vereeuwigde.

Annemarieke Weber / De Zaak Muurbloem
maak vrouwen zichtbaar en vindbaar met hun werk