Concept-testament; geldig of niet? Deel II
In deel I van deze column werd een casus van de rechtbank in Den Haag besproken. Hierin oordeelde de rechtbank dat wanneer er volstrekte zekerheid is dat hetgeen is vastgelegd in het concept-testament overeenstemt met de uiterste wil van de erflater op het moment van overlijden, er op grond van de redelijkheid en billijkheid met het concept-testament kan worden afgeweken van het versterferfrecht. Hierdoor zijn er dus rechtsgevolgen verbonden aan het concept-testament.
Recentelijk speelde er bij de rechtbank in Gelderland eenzelfde soort kwestie: Eiseres A heeft een langdurige relatie gehad met de overleden erflaatster B. Erflaatster is tijdens haar ziekbed verzorgd door A en ook is er een concept-testament opgesteld. In dit concept-testament is A als enig erfgenaam aangewezen, maar de handtekening van B ontbreekt. B is komen te overlijden voordat zij deze heeft kunnen ondertekenen.
A vordert in deze dat de rechtbank vaststelt dat zij enig erfgenaam is en zij vordert dat er een verklaring voor recht komt dat het testament van 12 mei 2021 geldt als wettig opgemaakt notarieel testament. Volgens A is dit concept-testament namelijk in overeenstemming met de laatste wil van erflaatster B.
De rechtbank kan niet vaststellen dat erflaatster B het concept-testament in dezelfde vorm zou hebben ondertekend wanneer zij meer tijd zou hebben gehad. Het toetsingsmoment en het cruciale moment waarop het testament wordt beoordeeld en officieel wordt gemaakt, is wanneer het wordt vastgelegd in een notariële akte. Op dit moment is de notaris alleen met de erflaatster. Vast staat dat dit moment nooit heeft plaatsgevonden en dit is dan ook de reden dat de rechtbank niet kan spreken van een uiterste wilsbeschikking. Ook het verstrijken van veel tijd tussen het opstellen en bespreken van het testament en het niet ondertekenen duidt erop dat naast de rechtbank ook de notaris niet de overtuiging heeft dat het concept-testament overeenkwam met de laatste wil van de erflaatster.
Het cruciale verschil tussen de casus besproken in deel I van deze column en deze casus is dat de rechtbank Gelderland door het verstrijken van een aanzienlijke hoeveelheid tijd tussen het opstellen en het bespreken van het testament niet kan spreken van absolute zekerheid dat de laatste wil van erflaatster is opgenomen in het concept-testament.
Er zijn dus verschillende uitkomsten mogelijk in vergelijkbare zaken. Daarom is het van essentieel belang dat u uw wensen omtrent uw nalatenschap definitief laat vastleggen bij een notaris. En vergeet vooral niet om het testament bij de notaris te ondertekenen om onzekerheden te voorkomen!
Astrid Lof - Schipper en Lof advocaten
