Zelf invloed uitoefenen op de wachttijd voor een huurwoning

Algemeen
Thijs Kroese en Stefan van Schaik.
Thijs Kroese en Stefan van Schaik. (Foto: Han Giskes)

PURMEREND – Het werken met de schaarste aan sociale huurwoningen is voor gemeenten en woningcorporaties een lastige opgave. Naast het bouwen van zoveel mogelijk woningen is het bevorderen van de doorstroming een focus om te zorgen dat ‘de verhuistrein blijft rijden’. Toch blijven er nog voor lange tijd te weinig woningen beschikbaar, daarom is nu ook een nieuw systeem ontwikkeld om de beschikbare woningen eerlijker te verdelen. Wethouder Thijs Kroese. “Het blijft een herverdeling van schaarste, dat is op zich wel frustrerend, maar ik denk dat het optuigen van een goed systeem om hiermee om te gaan met alle beste bedoelingen is gelukt.” Samen met Stefan van Schaik van de Wooncompagnie licht hij het nieuwe systeem toe.

Vorige week bracht de gemeente het bericht naar buiten dat in de regio’s Amstelland-Meerland, Amsterdam en Zaanstreek-Waterland overeenstemming is over een nieuw systeem om de schaarse beschikbare sociale huurwoningen eerlijker te verdelen. Bepaalde tot nu toe voor degenen zonder urgentieverklaring alleen het aantal jaren wachttijd je ‘woonpunten’, binnenkort komen daar twee elementen bij: situatiepunten en zoekpunten. De situatiepunten zijn weggelegd voor afgebakende groepen; problematisch thuiswonende jongeren, gescheiden mensen met kinderen en inwonende gezinnen. De extra zoekpunten echter kan iedereen die staat ingeschreven behalen door inderdaad actief te zoeken en te reageren op de beschikbare woningen bij Woningnet.

Behoefte aan een tussenvorm

“In het huidige systeem van enerzijds de urgenties en anderzijds de standaard wachtjaren was grote behoefte aan een tussenvorm”, legt Kroese uit. “De urgenties blijven bestaan. Daar zitten enorm strikte eisen aan. Maar met de situatiepunten kunnen we andere categorieën die dringend woonruimte nodig hebben beter tegemoet komen. Flexibel ook en op maat gesneden. Dat extra werk stoppen we er met liefde in. Bovendien kunnen nu bijvoorbeeld starters met zoekpunten meer invloed op hun positie op de lijst uitoefenen.”

Actief eigen positie verbeteren

Wanneer je elke week reageert op een woning, tot vier in de maand, bouw je per maand een zoekpunt op dat gelijk staat met een jaar inschrijftijd. Zo kunnen actieve zoekers zelf hun positie verbeteren. “Nu staat iedereen in dezelfde rij”, vult Stefan van Schaik aan. “Ook mensen die weliswaar staan ingeschreven maar niet direct een woning nodig hebben. En dat is prima. Iedereen moet de kans hebben zijn woonambitie waar te maken. Maar deze mensen zullen niet actief op woningen reageren. Door dat wel te doen kun je verschil maken. Jouw positie en verzamelde punten zie je straks direct bij het inloggen.”

Ook inzetten op doorstroming

De schaarste aan woningen zelf is niet zo simpel en snel opgelost. “Natuurlijk is de bouw van sociale huurwoningen cruciaal”, benadrukt Kroese. “Daar zetten wij ook groot op in. Maar het is niet 123 gebeurd. Het gaat druppelsgewijs, met dertig woningen hier, twintig woningen daar, maar uiteindelijk vul je daar ook een emmer mee. Mensen denken vaak dat het niet op schiet. Maar dertig nieuwe woningen betekent minimaal dertig en wellicht wel zestig mensen minder op de wachtlijst. We zouden meer willen maar we hebben niet alles in de hand. Niet alle grond waarop gebouwd wordt is van de gemeente, dus hebben we niet volledig inspraak in de verdeling. Bovendien zetten wij ook in op de doorstroming die weer bijdraagt aan verminderen van de wachtlijsten; die variatie in bouw is hiervoor belangrijk. We willen de hele woningmarkt verbeteren, ook die voor het middensegment, daarin is de gemeente Purmerend vrij vooruitstrevend.”

Pijn verzachten

Van Schaik: “Bij een goede doorstroming komen er meer sociale huurwoningen vrij. Wij noemen het verhuistreintjes, hoe langer de trein, hoe meer woningzoekenden we kunnen helpen. Dus naast een nieuwe verdeling hanteren we en zoeken we instrumenten om het aanbod te vergroten. Een goed voorbeeld van een doorstromingsmaatregel is het geven van voorrang bij nieuwbouw voor mensen die een huurwoning achterlaten. Dat zijn allemaal kleine onderdelen die de pijn op de woningmarkt proberen te verzachten. Maar we hebben zeker niet de illusie dat dit in een paar jaar is opgelost. Uiteindelijk zijn het allemaal puzzelstukjes die in elkaar moeten vallen.”

Huidige inschrijfjaren blijven staan

De huidige inschrijfjaren blijven gewoon staan wanneer het nieuw systeem actief wordt. “Er komt alleen een dimensie bij in zoek- en situatiepunten. En het is zeker niet zo dat men langer moet wachten op een woning hierdoor. De starter gaat er erg op vooruit omdat deze zelf actief kan werken aan zijn plaats op de wachtlijst. En dat geldt voor iedereen die snel een woning wil hebben: je hebt er nu zelf invloed op. En dat kan best hard gaan”, besluit Kroese.

Tot 28 juli kunnen inwoners een reactie geven op dit plan. Kijk hiervoor op www.socialehuurwoningzoeken.nl.