Klaas Kwadijk vereerd met VHP Prijs
PURMEREND - Klaas Kwadijk is de kersverse winnaar van de VHP Jaarprijs 2019. De verschillende bijdragen die Kwadijk leverde en nog steeds levert aan het vertellen van de geschiedenis van Purmerend, maar zeker ook het feit dat hij zijn eigen positie altijd wegcijfert, hebben ervoor gezorgd dat het bestuur van de Vereniging Historisch Purmerend hem de eervolle prijs heeft toegekend. In De Stallen aan de Koemarkt kreeg Kwadijk de VHP-Jaarprijs vrijdagmiddag uit handen van VHP-voorzitter Tineke Abercrombie-Schoorl.
De prijs wordt sinds 1996 jaarlijks uitgereikt aan een persoon of organisatie die zich verdienstelijk heeft gemaakt als het gaat om het verleden van Purmerend. Dat Klaas Kwadijk nummer 24 in de rij is geeft al aan dat veel Purmerenders zich bezig houden met de (rijke) historie van de stad. Illustere voorgangers van Kwadijk zijn onder anderen Rob Teunnissen, Frits Dix, Hennie Ebbing, Vincent Nijenhuis en het 4 en 5 Meicomité.
De hoofdrolspeler reageerde prettig verrast. Hij had geen idee wat hem te wachten stond, want aanvankelijk was hij door VHP-penningmeester Peter Knook naar De Stallen gelokt met de smoes dat hem een overleg met zorgpartners stond te wachten. "Dit had ik totaal niet verwacht. Ja, het doet me veel", reageerde Kwadijk nadat hij de prijs, de beeltenis van Willem Eggert, kreeg.
Tineke Abercrombie-Schoorl betitelde de winnaar als een uitermate bescheiden man, die zichzelf haast onzichtbaar maakt, maar die door velen zeer wordt gezien en gewaardeerd om wie hij is en wat hij doet.
Zorg voor ouderen
"Over een deel van de geschiedenis, met name de zorg voor ouderen in de stad, schreef je twee boeken. Het eerste boek, De geschiedenis van de Rusthoeve-toekomst', ging over de periode 1936-2011 en beschrijft het ontstaan van dat bejaardenhuis. Het moest een alternatief zijn voor de armenhuizen in de omgeving en het proveniershuis aan de Gouw. Mooi is de opmerking die ik van je las dat het bijzonder is dat het gebouw tot op de dag van vandaag nog steeds dezelfde functie heeft. Het is niet gesloopt of gewijzigd in een kantoorbestemming. Sterker nog, hier brandt ook 's avonds het licht nog", aldus de voorzitter.
Kwadijks tweede boek beschrijft een halve eeuw geschiedenis van bejaardenhuis 'De Tien Gemeenten'. Of beter gezegd: zijn De Tien Gemeenten, want hij was er jaren achtereen directeur. "Ook een huis waar aanvankelijk het geloof ook een rol speelde maar waar zeker ook de wens bestond voor een woongemeenschap voor gelijkgezinden. En zoals je als persoon bent gaat het je om je naasten en beschrijf je ook de mensen in het gebouw: de bewoners en verzorgers."
Waardevolle documenten
De VHP-voorzitter benadrukte dat beide boeken waardevolle documenten zijn en dat ze voornamelijk de geschiedenis van de ouderenzorg in het snel groeiende Purmerend beschrijven, maar daarbij ook een beeld geven van de landelijke ontwikkelingen zoals de ontkerkelijking, de veranderingen in de zorg en het ontstaan van andere woonvormen.
Het schrijven van het boek over de Rusthoeve bracht ook de tragische geschiedenis van een Joodse bewoonster naar voren. Het betrof Jeanette Elizabeth Heigmans, voormalig onderwijzeres. Zij woonde van 1937 tot 1942 in De Rusthoeve. Op 4 juni 1942 verhuisde ze gedwongen naar een 'pension' in Amsterdam. Negen maanden later werd ze via Westerbork gedeporteerd naar vernietigingskamp Sobibor in Polen en daar op 5 maart 1943 vermoord. Dat was aanleiding voor Kwadijk om alles in het werk te stellen om ter nagedachtenis aan haar een zogeheten Struikelsteen te laten plaatsen. (Stolpersteine - herinneringstekens voor alle slachtoffers van het Nationaalsocialisme. Een project van de Duitse kunstenaar Gunther Demnig die sinds 2000 de stenen persoonlijk plaatst op talrijke plaatsen in heel Europa en zo ook op 24 februari 2015 bij De Rusthoeve).
Meer Joodse mensen weggevoerd
"Verder onderzoek leerde dat er nog meer Joodse mensen uit Purmerend zijn weggevoerd. Samen met Yvette van Aurich bereidde je ook een aanvraag voor om Struikelstenen voor de familie Zwart uit Purmerend geplaatst te krijgen. In het magazine van Vereniging Historisch Purmerend werd het door jou geschreven verhaal van de familie Zwart geplaatst, tijdens de 4 mei bijeenkomst in de Nicolaaskerk vertelde je erover en recent, op donderdag 3 oktober 2019, werden door de Duitse kunstenaar vier Stolpersteinen (struikelstenen) gelegd in het trottoir voor de woning aan de Thorbeckekade 12."
Ook dit belangrijke deel van de geschiedenis van Purmerend is door Klaas Kwadijk onder de aandacht gebracht. Abercrombie-Schoorl: "Zeker met het oog op de viering van 75 jaar vrijheid, komend voorjaar, is het goed om te weten wat we precies vieren en wat vrijheid betekent. Kortom, jouw verschillende bijdragen aan het vertellen van de geschiedenis van de stad Purmerend zijn reden voor het bestuur van VHP jou de VHP-Jaarprijs 2019 toe te kennen."
