Alzheimer kreeg geen vat op grenzeloze liefde voor Joke
PURMEREND - De grenzeloze liefde tussen Jeroen Riemeijer en zijn vrouw Joke werd 7 jaar geleden abrupt verstoord, toen Joke de diagnose Alzheimer kreeg. Het leven stortte in. Drie maanden geleden overleed de grote liefde van Jeroen. Bizarre Nevel is de titel van het boekje waarin hij vanaf de prille ontdekking van de ziekte beschrijft wat het met hem, Joke, de kinderen en overige familie heeft gedaan. Jeroen heeft Joke vanaf dag een verzorgd, totdat het echt niet meer ging en ze naar een verzorgingshuis in Medemblik moest. "Ik hield zoveel van die vrouw, dat is met geen pen te beschrijven. Wij woonden destijds in Osdorp, zij was 13 en ik 14 en toen dacht ik al, die is voor mij", aldus de Purmerender.
Jeroen, die onder meer bekend is als een van de Vrienden voor Purmerend, en Joke zijn op woensdag 30 oktober te zien in de documentaire Uit elkaar (20.30 uur op NPO2). In het tweeluik, op 23 oktober is deel 1 te zien, tonen documentairemakers Frans en Silvia Bromet de kwetsbaarheid, het geduld en de onmacht waarmee mantelzorgers te maken krijgen die hun partner verliezen aan dementie. In het geval Jeroen Riemeijer toont het eerst en vooral zijn intense liefde voor, de zorg van en zijn niet in woorden te vatten liefde voor zijn Joke, die hij nog dagelijks op een aparte plaats in zijn huis eert. "Hier zit ik elke dag koffie te drinken en praat ik met Joke", zegt hij met een blik gericht op het fraaie in Maleisië gemaakte portret van Joke.
Intiem en ontroerend
Uit elkaar is een intiem en ontroerend portret van zes echtparen die zo goed en kwaad als het gaat omgaan met de ontwrichtende aandoening die hen heeft getroffen. Zij proberen liefdevol mee te bewegen met het ziekteproces van hun partner. Langzaam zien zij hen hulpbehoevend worden. Als mantelzorger worden zij opgeslokt door steeds zwaarder wordende toewijding en de vraag hoe nu verder. De ziekte dwingt hen niet alleen afscheid te nemen van een geliefde, maar ook van een gedeeld leven. Over dat laatste zegt Jeroen: "We waren zó gelukkig, deden echt alles samen, reisden over de hele wereld, waren dolblij met onze twee kinderen en later de aanhang en kleinkinderen (de derde is op komst) en snapten elkaar in alles. Zij raakte mij. Het was simpelweg heel bijzonder met haar. En dat was wederzijds, vertelde ze mij vaak."
Vermoeden
Nu zeven jaar geleden, op 53-jarige leeftijd, kregen Joke, die als verpleegkundige werkte, en Jeroen in het Alzheimercentrum van de VU Amsterdam de definitieve diagnose Alzheimer voor hun kiezen. "Ik had wel een vermoeden, want er gebeurden steeds vaker rare dingen met Joke. Ze vergat dingen, stond met de auto ineens op een kruispunt stil, omdat ze niet meer wist welke kant ze op moest, en ga zo maar door. Ik merkte ook dat haar houding en de dynamiek, die haar zo kenmerkten, verdween. Op weg naar Amsterdam dacht ik nog: als we verdomme maar niet te horen krijgen dat het Alzheimer is, maar in feite wist ik wel beter. Het ergste was dat Joke het allemaal nog zo goed begreep, ze kon nog praten. Het was het slechtste moment uit ons leven. We hebben elkaars handen gepakt, zijn vervolgens naar het strand gereden en daar hebben we eerst samen om het hardst geschreeuwd. Daarna hebben we afgesproken dat we zouden doen alsof Alzheimer niet bestaat", herinnert Riemeijer zich als de dag van gisteren.
Geluk bij een ongeluk
De periode die daarop volgde heeft Jeroen alles uit de kast getrokken om Joke overal mee naar toe te nemen. "We gingen nog meer reizen, deden theaterbezoeken, gingen uit eten, zijn naar Azië geweest en ga zo maar door. Ik voelde dat we zoveel mogelijk dingen moesten doen om het haar naar de zin te maken. Totdat het niet meer verantwoord was. Ik besloot wel om te stoppen met werken, om tot het laatst toe voor Joke te zorgen. Ik vond dat ik dat tegenover haar, de vrouw waar ik zoveel van hou, verplicht was. Ik heb er geen moment over getwijfeld, al heeft het wel geholpen dat mijn project bij Shell klaar was en ik met een aardig bedrag weg kon. Dat was dan nog een geluk bij een ongeluk."
In mei vorig jaar wist Joke volgens Jeroen niet meer wie ze was en herkende ze nagenoeg niemand meer. "Dat ging best wel heel snel. Eerst kon ze het huishouden niet meer doen, koken ging niet meer en daarna kon ze zichzelf niet meer verzorgen. Op een gegeven moment heb ik in de slaapkamer belletjes gehangen, omdat ik bang was dat ze uit bed ging, niet meer wist waar ze was en ik het niet hoorde."
Huisarts
Het was uiteindelijk de huisarts van de Riemeijers, tevens goede vriend, Paul Macco die Jeroen toesprak en zei dat het niet langer kon en afgelopen moest zijn. "Hoe verschrikkelijk ik het ook vond, maar het kon gewoon niet langer. We hebben toen veel verzorgings- en verpleeghuizen bezocht en ik ben me in de meeste gevallen doodgeschrokken van hoe het er in die huizen aan toe gaat. Totdat we via zorgorganisatie Omring bij een huis in Medemblik kwamen. Dat was fantastisch. Joke heeft het daar dertien maanden geweldig gehad. Ik was er elke dag. Niet dat ze me herkende, maar ik wilde dat gewoon."
Op 30 juni van dit jaar overleed Joke in de armen van Jeroen. Haar as heeft Jeroen doelbewust in een grote urn en drie kleine doosjes laten doen. De grote urn staat op een prominente plek in de als eerbetoon aan Joke ingerichte achterkamer ("ik drink hier elke dag koffie en dan kijk ik naar Joke's portret en praat met haar"). Twee van de drie kleine doosjes staan bij de dochters in Middelharnis (Zeeland) en Signapore. De as in het derde doosje strooien Jeroen en de kinderen binnenkort uit op een plek in Maleisië. "Daar zijn Joke en ik vaak geweest en is in mijn ogen ónze plek. Daar hoort een deel van Joke's as te liggen."
Presentatie boekje
De presentatie van het boekje Bizarre Nevel is op vrijdag 1 november bij boekhandel Het Leesteken in Purmerend. Het eerste exemplaar reikt Jeroen Riemeijer uit aan zijn vriend en huisarts Paul Macco.
