EU zint op marktmaatregelen door oorlog Oekraïne
Jan Braakman
Vervroegde uitbetaling van de inkomenssteun, inzetten van braakland voor de teelt van voedergewassen en het openen van de private opslag voor varkensvlees behoren tot de maatregelen die de Europese Commissie overweegt in reactie op de gevolgen van de Russische invasie in Oekraïne.
De Europese Commissie heeft een zogenoemd non-paper voorgelegd aan de lidstaten. De landbouwministers van de EU-lidstaten gaan maandag praten over de gevolgen van de oorlog in Oekraïne.
Voorraden voer en voedsel
De Europese Commissie denkt aan twee marktmaatregelen. Een daarvan is een uitzonderlijke maatregel bij marktverstoringen. Doel van de ingreep is om marktverstoringen zo veel mogelijk te dempen of zo mogelijk te voorkomen. Instrumenten die de Europese Commissie daarbij heeft zijn onder meer het opschorten van invoerrechten of invoerquota. De Europese Commissie bekijkt ook de noodzaak om de informatie over de aanwezige voorraden aan voer en voedsel preciezer in beeld te krijgen door lidstaten daarover maandelijks te laten rapporteren.
Private opslag voor varkensvlees
Het plan om private opslag voor varkensvlees in te stellen heeft al eerder op tafel gelegen, ook toen er nog geen oorlog in Oekraïne was.
Verschillende lidstaten stellen voor om braak gelegde gronden in ecologische focusgebieden in te zetten voor de teelt van eiwitgewassen of voor begrazing. In Nederland is dat niet aan de orde, maar landbouwminister Henk Staghouwer zal zich bij de landbouwraad constructief opstellen tegenover die wens van andere lidstaten.
Voorschotten op inkomenssteun
Verder stelt de Europese Commissie voor om de vervroegde en verhoogde uitbetaling van voorschotten op de inkomenssteun toe te staan van de directe betalingen. Dat zou dan kunnen vanaf 16 oktober.
De Europese Commissie heeft al eerder bij de lidstaten de vraag voorgelegd of het zinvol is tijdelijk staatssteun toe te staan – onder andere in de agrarische sector – om de Europese economie te ondersteunen. De Europese Commissie wil lidstaten de mogelijkheid geven om bedrijven en sectoren die zwaar getroffen worden te ondersteunen, dat heeft onder andere betrekking op steun voor meerkosten door uitzonderlijk hoge gas- en elektriciteitsprijzen.
