Chinees restaurant De Pauw stopt, einde van een tijdperk
NOORD-SCHARWOUDE - Binnenkort moet Langedijk het stellen zonder restaurant De Pauw. Na 31 maart geen ‘Chineesje’ meer halen, geen babi pangang, loempia, sateetje of foe yong hai. Bizar idee en helaas geen gerucht. Het is echt de realiteit en volgens huidige eigenaar Keng Liu de bittere optelsom van een aantal grote tegenvallers.
“Mijn ouders zijn 70 en 72 jaar oud en die hebben hun hele leven zeven dagen per week gewerkt in ons restaurant. Toen ik het zo’n vijftien jaar geleden overnam, besloten we het restaurant een dag te sluiten en ik stuurde mijn ouders op vakantie. Dit zijn andere tijden, en ik wil niet dat die mensen letterlijk werken totdat ze er bij neervallen!” Het was te doen, ook al leverden de Chinees-Indische restaurants toen al steeds meer in qua populariteit. “
In 1986 opende De Pauw haar deuren en de jaren ‘80 waren hoogtijdagen voor het Chinees Indische restaurant. Als je uit eten ging, dan ging je naar ‘de Chinees’. Was er wat te vieren, dan deed je dat in Langedijk bij De Pauw. Jongeren van nu kiezen niet zo snel meer voor eten bij ‘de Chinees’, terwijl het voor de wat oudere generatie echt onderdeel was van hun leven. “Verjaardagen werden hier gevierd, huwelijksjubilea, met kerst zat ons restaurant altijd vol en de zondag was een favoriete dag om eten bij ons te halen. Die traditie zagen we door de jaren heen wel minder worden.”
En toen kwam corona. Restaurants moesten dicht, ook De Pauw werd gedwongen de deuren te sluiten. “Toen we uiteindelijk weer open mochten, merkten we dat oudere mensen niet meer naar een restaurant gingen uit angst om corona te krijgen. Die angst zat er ook flink in bij mijn moeder Sheung, die het werk achter de toonbank liever overliet aan het personeel. We hebben veel van onze reserves moeten aanspreken omdat we geen personeel wilden ontslaan, maar het duurde en duurde maar. Toen we eindelijk weer open mochten hebben we weer wat betere maanden gekend maar toen kwam de volgende klap: de oorlog in Oekraïne en de daardoor extreem gestegen energieprijzen. Die stegen in het begin echt met duizenden euro’s, en we kregen rekeningen die het tienvoud waren van wat we nu betaalden! Ik ben meteen aan het bezuinigen geslagen, maar meer dan 8% bezuinigen lukte echt niet. Door een aantal maatregelen betaal ik nu nog steeds het driedubbele van wat ik normaal betaalde. Het klinkt gek, maar ik ben elke maand blij dat ik dat tenminste nog kan betalen.” Het betekent echter wel dat er geen winst meer wordt gemaakt, terwijl Keng zestig uur per week aan het werk is. “En dat zette mij wel aan het denken. Ik ben nu 44 jaar oud. Is dit nog jaren zo vol te houden? Wil ik dit nog wel?”
Daar kwam bij dat de kok van De Pauw er vorig jaar mee stopte. En Chineze koks zijn niet meer te krijgen. “In de coronatijd zijn veel koks uit angst naar China teruggegaan en in Nederland worden er gewoon geen Aziatische koks meer opgeleid. Net als de uitbaters van de Chinese restaurants, worden de huidige koks natuurlijk ook steeds ouder, dus het is een uitstervende beroepsgroep aan het worden. Bovendien is het keihard werken, zeven of zes dagen per week én elke avond. Je krijgt niemand meer zo gek dat ze dat nog willen doen, behalve als ze er enorm mee geld mee verdienen. En dat geld is er niet”, verzucht Keng. Enige mogelijkheid was nog om een kok uit China te halen. “Maar China is geen ontwikkelingsland meer, inwoners van China zijn geen gastarbeiders, zoals de generatie van mijn ouders en grootouders dat nog wel was. Bovendien worden de koks die er nog wel zijn in Nederland door concurrenten bij elkaar weggekocht.” Zijn vader moest noodgedwongen weer achter het fornuis en samen met Keng staat hij de hele week in de keuken. “Geen ideale situatie. Ik merk aan mezelf dat dit niet vol te houden is, laat staan voor een man op leeftijd. Gelukkig hebben we eind vorig jaar de knoop doorgehakt en besloten te stoppen. Mijn vader wilde nog wel doorgaan, die vindt het emotioneel moeilijk om het restaurant te sluiten. Mijn moeder is wel erg opgelucht.”
In tegenstelling tot oudere generatie Chinezen, die met het hele gezin in het restaurant werkten, moest Keng de kar in zijn eentje trekken. “Ik ben pas in de zaak gegaan toen ik 18 jaar was, maar maakte mijn studie Civiele Techniek niet af. Ik kon geld verdienen in het restaurant en vond dat wel prettig natuurlijk. Mijn broertje en zusje hebben wel gestudeerd en doen nu iets totaal anders dan horeca. Net als mijn vrouw overigens, heel verstandig van ze”, lacht hij. Het betekent ook dat hij nog geen idee heeft van wat hij nu gaat doen. “Ik heb eigenlijk alleen horeca ervaring, maar moet daar nu even niet aan deken. Eerst maar even vakantie nemen en in alle rust nadenken over wat ik wil.”
De familie Liu gaat de klanten ontzettend missen. “Door de jaren heen hebben we hele generaties in het restaurant mogen ontvangen, kinderen van kinderen en nu zelfs de kleinkinderen. Sinds het bekend is dat we ermee gaan stoppen komen er veel mensen langs in het restaurant om ons te bedanken, het beste te wensen. Maar veel mensen zijn ook geschrokken en soms zelfs emotioneel. Voor veel mensen verdwijnt er met het restaurant ook een traditie.”
Keng en zijn ouders willen iedereen bij deze bedanken voor hun jarenlange steun en gezelligheid. “Veel van onze vaste klanten zullen we nog wel tegenkomen, zoals we ook door veel mensen op straat worden begroet”, glimlacht Keng. “Bovendien hebben we voor de resterende tijd ontzettend veel reserveringen mogen krijgen. Het restaurant zit tot aan ons afscheid nagenoeg vol.”
Vrijdag 31 maart sluit De Pauw definitief haar deuren en zal het pand te koop komen te staan. Het is niet bekend of er een ander restaurant in het pand komt.
(door Marsha Bakker)
