Groene Jeroen: Oranjeborstjes

Soms zijn mensen verbaasd om ‘s zomers een roodborstje te zien, omdat ze denken dat ze hier alleen in de winter voorkomen. Maar de roodborst is een vrij algemene Nederlandse broedvogel, alleen in de winter worden hun aantallen behoorlijk aangevuld door noordelijke roodborsten die graag in onze warmere Nederlandse tuinen overwinteren.

Ook omdat ze in onze kale wintertuinen veel zichtbaarder zijn zie je roodborsten in de winter dus een stuk makkelijker dan in het zomerse groen. Ze eten vooral insecten, dus het is best knap dat ze hier overwinteren, want de meeste van die insecten zitten dan diep weg gekropen.

Roodborsten hebben geen rode borst. Hun borsten zijn toch echt oranje van kleur en dat is dus een gemiste kans qua publieke relaties van ons oranje-adel-borst-rijke landje. Oranjeborstjes behoren net als nachtegalen tot de lijsterfamilie en hun lied is dan ook behoorlijk mooi. Een beetje weemoedig vind ik het zelf altijd. Ze zingen jaarrond. Waarom? Welnu: omdat het voor hen erg belangrijk is om een eigen territorium te hebben. Met dat zingen zeggen ze vooral: “Deze tuin is van mij, snotverdorie!” Jaja, hoe mooi ze ook zingen en hoe lieftallig en onschuldig ze ook ogen, roodborsten zijn nogal agressief. Nou gebruik ik dit woord niet graag bij dieren, want het wordt vaak verkeerd gebruikt, maar roodborsten, zowel de mannen als de vrouwen, zijn een groot deel van de tijd bezig met het uitschelden, verjagen, in elkaar slaan en soms zelfs vermoorden van andere roodborsten. En soms ook van andere vogels. Er zijn foto’s waar men een opgezette koekoek in de buurt van een roodborst had gezet en deze werd bliksemsnel gemolesteerd. Het schattige roodborstje was daar zo intens mee bezig dat de fotograaf zijn gezicht tegen de koekoek aan kon houden zonder dat de roodborst ophield met zijn doldrieste aanval.

Maar een roodborst in de tuin maakt iedereen blij. Ze broeden graag enigszins overdekt, dus als je een oude fluitketel of iets dergelijks op een rustig plekje ergens rechtop klem zet, bijvoorbeeld in de klimop, dan is er kans dat je maandenlang van een hele familie oranjekeel-borstjes kan genieten.