“Gemalen zijn parels in de polder”

Gemma van Winden-Tetteroo

Het Hoogheemraadschap is wel gewend om met nattigheid te werken maar om de officiële opening nu in de stromende regen te doen, dat ging zelfs het schap wat te ver. En dus werd er een grote partytent neergezet tussen de Dijkmolen en het vernieuwde gemaal. Daar werden de genodigden ontvangen. Zij kregen inzage in het intensieve proces van renovatie van het monumentale gemaal Dijkpolder. Het gebouw stamt uit 1873 en was aan vernieuwing toe. Het vertoonde verzakkingen en scheuren en de oude pomp moest vervangen worden. Daar werd het afgelopen jaar hard aan gewerkt. Oude gebouwen zorgen nogal eens voor verrassingen als je eenmaal gaat graven en breken. Dat was zeker hier ook het geval.

Pannevispomp

“Het herstellen van scheuren en verzakkingen in een dergelijk oud pand was een technisch uitdagende klus,” zo vertelt de aannemer. “Bij het wegbreken van de vloer kwamen de oude gemetselde funderingsgewelven tevoorschijn. Er moest inpandig een heel nieuwe betonconstructie met funderingspalen aangebracht worden om het pand weer stevig en stabiel te maken.” De pomp uit 1919 is nu vervangen door een nieuwe pompinstallatie. Daarbij is de bediening van het gemaal gemoderniseerd en heeft het gebouw een facelift gekregen. Hierbij werd extra aandacht besteed aan het behoud van de originele architectuur. “Dat zie je met name terug in het karakteristieke metselwerk rond de gevel. De oude Pannevis pomp in de vorm van een slakkenhuis, is echt een museumstuk en heeft een mooie plek net buiten het gemaal gekregen als eerbetoon aan de rijke historie en oude techniek van dit gemaal.”

Uitdagende klus

Een powerpointpresentatie toonde hoe de oude funderingen werden blootgelegd en de nieuwe pomp via het dak geplaatst moest worden. “Het gerenoveerde gemaal heeft nu een capaciteit van 54 m3 per minuut. Dat zijn bijna 5.500 emmers water per minuut. Hiermee is het gemaal goed in staat om het overtollig regenwater bij buien weg te pompen. Zo houden we het water in de Dijkpolder en omgeving op het juiste peil.” Net als bij alle andere nieuwe gemalen is ook hier een visvriendelijke pomp geplaatst. Dankzij deze pomp worden water en vissen van de laag gelegen polder naar het hoger gelegen boezemwater verplaatst. Om vissen ook van hoog naar laag te helpen, is naast het gemaal een vispassage aangelegd. Zo kunnen de vissen vanuit de boezem de polder weer in zwemmen.

Met een druk op de symbolische knop opende hoogheemraad Manita Koop samen met wethouder Melanie Oderwald het nieuwe gemaal. “De polder van Midden-Delfland zit vol oude verhalen. Gemaal Dijkpolder, gebouwd in 1873, staat naast de monumentale Dijkmolen uit 1718. Het zijn honderden jaren later nog steeds tastbare bewijsstukken van onze rijke geschiedenis als waterbeheerders. Het zijn parels in de polder, ons cultureel erfgoed,” aldus Manita Koop.