‘Corona overkwam iedereen en ons ook’
NOORD - “Ja, het was een tijd van veel extra spanning”, zegt Edwin van der Meer, bestuursvoorzitter van het BovenIJ Ziekenhuis, in een terugblik op de pandemie die na anderhalf jaar lijkt te luwen. “Het begin was hectisch, corona overkwam iedereen en ons ook. We hebben alle zorg, behalve de acute zorg, gestopt. Op de Intensive Care waren bij het uitbreken van de pandemie alle 12 kamers in gebruik door covidpatiënten, de hartbewaking was verplaatst naar de uitslaapkamer. We hebben aan de bestrijding van de pandemie ons steentje bijgedragen met een gemiddeld aantal covidpatiënten dat past bij de omvang van ons ziekenhuis: 3 tot 6 patiënten op de IC, tussen de 12 en 16 patiënten in de kliniek. Maar zoals overal was het ook hier soms gewoon vol. Dan volgden overplaatsingen naar ziekenhuizen elders, soms naar Purmerend of Zaandam, soms verder. En toen het wat rustiger werd kwamen vanuit andere regio’s ook patiënten hierheen.”
door John Jansen van Galen
“Die verplaatsingen van patiënten werden steeds beter gecoördineerd. Elk ziekenhuis kreeg zijn fair share van patiënten. Wij hebben daar maanden boven gezeten maar dat konden we aan. Je belde het coördinatiecentrum en prompt kwam een ambulance met beademingsapparatuur voorrijden. Het was vaak pijnlijk voor de familie van zo’n patiënt. Wij hebben hier iemand van ver buiten de Randstad gehad, die met hulp van de verpleegkundige via een Ipad op zijn buik met zijn vrouw en kinderen communiceerde. En die later een hartstikke mooi kaartje stuurde met veel dank voor de goede zorgen. Dat doet verpleegkundigen die wekenlang voor zo iemand hebben gezorgd, erg goed.”
“Het personeel op de covidafdelingen had er veel behoefte aan over hun ervaringen te praten. Daar hebben ze ook hulp voor gekregen, want het is niet niks wat je in korte tijd meemaakt: meer mensen die dood gaan aan een onbekend virus, waarvan in het begin niemand nog iets wist. Maar niet alleen patiënten werden ziek, ook personeel, zeker in het begin toen er nog geen vaccinatie was. Er is een groot beroep gedaan op medewerkers om in te vallen, toch te komen als ze dat eigenlijk niet van plan waren. Er was een grote saamhorigheid in het ziekenhuis, die hier vanwege de kleine schaal toch al sterk is: de schouders eronder! De werkdruk was enorm. U zegt nu dat het mondkapje u bij dit weer warm zit, maar toen hadden we ook een warm voorjaar en als het in de buitenwereld warm is, is het in het ziekenhuis nog warmer, zeker als je daar helemaal ingepakt staat.”
“In het begin van de golf kregen we enorm veel applaus, mensen brachten bloemen, schoolkinderen kwamen tekeningen brengen, het stadsdeel trakteerde op chocolaatjes. Maar toen de golf aanhield verstomde het applaus een beetje en verminderde het aantal cadeautjes en complimenten. Kwam er minder begrip in de samenleving voor ons als zorgprofessionals. Mensen werden aan de toegang tot het ziekenhuis wat minder aardig, omdat wij een strikte controle voeren voordat je naar binnen mag. Maar het personeel heeft zich daardoor nooit laten ontmoedigen.”
“We hebben veel vrijwilligers, veelal van een wat hogere leeftijd, en die hebben we geruime tijd niet laten komen zowel om zowel henzelf te beschermen als de patiënten en de medewerkers. Maar het nuttige werk dat die vrijwilligers doen kwam daardoor wel neer op de schouders van anderen. Dat is gelukt, er was begrip voor. En nu mogen de vrijwilligers, als ze dat zelf willen, gelukkig weer komen. De reguliere zorg is nu hervat, alle operatiefaciliteiten zijn weer open, alle bedden ook. De covidafdeling en de IC zijn deels ontmanteld: nog een stukje is covidproof met gesluisde kamers, daar ligt nog een enkeling. Voor de rest is het weer normaal, zij het met restricties voor bezoek: een per patiënt, twee bij bevallingen.”
“Van blijvend belang is de slag in digitalisering die we gemaakt hebben. We waren al op de goede weg met onze BeterDichtbij app, maar dat nam door de pandemie een enorme vlucht, met beveiligd mailen, met beeldbellen. Er is regelgeving gekomen waardoor dat allemaal mag en betaald wordt. Deels is contact met de patiënten niet digitaal te vervangen, maar voor korte consulten zijn veel mensen blij dat ze die rit naar hier niet hoeven te maken. Als je je specialist eenmaal kent vindt men het vaak prima dat het verder online kan. Steeds minder zorg zal in het ziekenhuis plaatsvinden, vanuit het streven naar zinnige en zuinige zorg, of zoals het kabinet zegt: de juiste zorg op de juiste plek. Waar het thuis kan, moeten we dat doen. Nu al geven we patiënten bij infectieziekten thuis intraveneuze antibiotica onder regie van de internist en met hulp van de wijkverpleegkundige. Dat is nu bij 20 à 30 patiënten gedaan en die zijn zonder uitzondering ongelooflijk tevreden - al moet je hiervoor niet te onhandig zijn met dat naaldje.”
“In deze hele vleugel van het BovenIJ ziekenhuis met 25 vertrekken waren door corona ruim een jaar lang maar 3 à 4 mensen aanwezig, Pas drie weken geleden heb ik voor het eerst weer lijfelijk aan een bespreking deel genomen: met 3 mensen op 4 meter van elkaar. En dat blijft zo. Morgen heb ik van 8 tot 6 aanhoudend besprekingen, alles via Teams, met amper pauze voor een sanitaire stop. Dat zal deels zo blijven. De voordelen zijn groot: je bent geen reistijd kwijt, veroorzaakt geen luchtvervuiling en draagt bij aan duurzaamheid. Al mis ik het persoonlijke contact.”
