Deelname experiment centrale stemopneming
ZAANSTAD - De Provinciale Staten verkiezing worden 20 maart 2019 gehouden en de Waterschapverkiezing en de verkiezing voor het Europees Parlement vinden 23 mei 2019 plaats. Het college stelt aan de raad voor om bij deze verkiezingen deel te nemen aan het experiment centrale stemopneming van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, bedoeld om te onderzoeken of met een andere vorm van stemopneming het telproces betrouwbaarder kan worden gemaakt.
Sinds weer met het rode potlood wordt gestemd en de stembiljetten handmatig moeten worden geteld, ervaren gemeenten enkele knelpunten bij de stemopneming. Zo zijn er steeds meer politieke partijen die meedoen en zijn de stembiljetten groter en minder overzichtelijk geworden. Daarbij zijn er regelmatig dubbele verkiezingen op één dag.
Door de lange verkiezingsdag merken we ook in Zaanstad dat de stembureauleden vermoeid raken. Dit leidt tot verminderde concentratie en toenemende kans op fouten. In een poging deze knelpunten weg te nemen heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de Tijdelijke experimentenwet stembiljetten en centrale stemopneming in het leven geroepen. Deze wet biedt gemeenten de mogelijkheid om te experimenteren met een andere vorm van stemopneming met als doel het telproces betrouwbaarder, transparanter en dus beter controleerbaar te maken.
In de praktijk betekent dit dat op de verkiezingsavond zelf op decentrale stembureaus alleen de telling op lijstniveau wordt gedaan. De volgende dag worden door een gemeentelijk centraal stembureau de uitgebrachte stemmen op kandidaat niveau geteld.
Ondanks dat bij het experiment de telling op kandidaat niveau pas de volgende dag plaats vindt, is er op de verkiezingsavond wel gewoon een voorlopige uitslag op partijniveau.
Door deelname aan het experiment centrale stemopneming kan worden ondervonden of de betrouwbaarheid van de uitslag vergroot kan worden dankzij inzet van frisse krachten die de telling uitvoeren. Het voordeel van frisse krachten is, dat zij scherp zijn en los staan van het stemproces op de verkiezingsdag. Een ander groot voordeel is dat de telling gestructureerd en uniform kan worden georganiseerd, op een locatie met voldoende faciliteiten.
