Wie is verantwoordelijk voor het opruimen van dode dieren?
Er is weer vogelgriep geconstateerd in Midden-Delfland. Tientallen dode zwanen zijn gesignaleerd. Wie moet je bellen als je een dood dier aantreft? En wie betaalt de eventuele kosten? Dat vroegen we ons af toen we vorige week tijdens een wandeling twee (bijna) dode schapen aantroffen.
Door Gemma van Winden-Tetteroo
We zijn aan de wandel en lopen langs de westkant van de Vlaardingsekade in Schipluiden. Opeens treffen we een schaap in nood. Hij leeft nog maar heeft het heel slecht. Zou hij op zijn rug gelegen hebben? Het is bekend dat schapen dan binnen heel korte tijd overlijden. Er ligt een enorme hoop ontlasting achter het beest. We proberen ‘m op zijn poten te zetten. Hij weegt weinig, het arme dier zakt direct weer ineen. Meerdere pogingen mislukken. Dit voelt niet goed.
We schakelen telefonisch wat connecties in en er zal geprobeerd worden contact op te nemen met de eigenaar. Dit dier moet zo snel mogelijk uit zijn lijden verlost worden. In afwachting daarvan moeten we het beest helaas aan zijn lot overlaten en we lopen richting de Trambrug. Tweehonderd meter verder treffen we in de kudde nog een schaap. Die is duidelijk al dood. Dus nogmaals een foto en nogmaals een poging de eigenaar te bereiken want hij is verantwoordelijk voor de zorg van zijn dieren maar ook voor het afvoeren als een beest overleden is en voor melding als het om een besmettelijke ziekte lijkt te gaan.
Kastje naar de muur
Het is vervelend als je een dood dier treft. Wie moet je bellen en wie zorgt ervoor dat de dode dieren weggehaald worden? Uiteraard is, zoals hierboven gemeld, de eigenaar van gehouden dieren zelf verantwoordelijk, maar hoe zit dat met dode vogels? “Ik ben in die materie gedoken,” zegt oud-veehouder Jan van den Berg, bestuurslid van LTO Noord-afdeling Delflands Groen. “Wij kregen vragen over tientallen dode zwanen die aangetroffen zijn rondom Schipluiden. Ik heb eerst contact gezocht met de gemeente maar die meldde dat dit een zaak van het Rijk is, tenzij een zwaan op gemeentegrond of in de berm ligt, dan is de gemeente wel aansprakelijk om het kadaver te verwijderen. Hier kwam ik dus niet verder. Daarna de NVWA gebeld, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. maar die meldde doodleuk dat ze niet komen omdat ze al op de hoogte zijn dat er vogelgriep heerst in Midden-Delfland!”
Snelheid vereist
Kennelijk is het dan niet interessant meer om onderzoek te doen terwijl de site van de NVWA wel meldt dat ze staan voor de veiligheid van voedsel, consumentenproducten, dierenwelzijn en natuur. Kortom: ook hier had Jan van den Berg niets aan. Toch is het, zeker met het oog op verdere verspreiding van de vogelgriep, wel belangrijk dat dode dieren zo snel mogelijk opgeruimd worden, dat zegt de NVWA zelf ook. “Zodra een pluimveehouder meldt dat hij zieke dieren heeft, staat er meteen een instantie op de stoep die mogelijk alle dieren ruimt, ook in een bepaalde straal rondom de besmettingshaard,” zegt Jan, “Je moet je bedrijf volledig ontsmetten, niemand mag op je erf komen en je mag er een tijd geen dieren meer houden. Alles ter bestrijding van het virus. En hier laten ze de dode dieren gewoon liggen!”
Wie zal dat betalen?
De boeren in Midden-Delfland en elders, hebben vrij veel last van grote zwermen wilde zwanen en ganzen in hun weilanden. De dieren vreten heel veel gras dat eigenlijk voor de koeien bestemd is, ze bevuilen op enorme wijze de bodem en dus zijn ze schadelijk voor het boerenbedrijf. Daar valt echter weinig aan te doen, ze vliegen aan en strijken neer. Maar als een boer een paar dode zwanen aantreft in zijn polder, dan zou hij verplicht zijn dat te melden bij de NVWA. Vervolgens moet hij zelf de kadavers afvoeren. Niet naar de Avalex want dode dieren op zijn terrein worden gezien als bedrijfsafval. De boer moet dan een destructiebedrijf laten komen en dus ook betalen voor het afvoeren van de zwanen of ganzen waar hij al zoveel last van heeft gehad. Wel heel wrang.
Urgentie
Nu al die meldingen van dode wilde zwanen bij de LTO binnenkwamen heeft Basjan Niemansverdriet, Themahouder Flora en Fauna LTO Noord/Zuid-Holland een mail gestuurd naar diverse instanties om aandacht te vragen voor dit probleem.
Het verzoek daarin is om vanuit de provincie de coördinatie te organiseren zodat de kadavers op zeer korte termijn worden opgeruimd voordat deze besmettelijke ziekte zich verder gaat verspreiden. “Op dit moment worden er al verschillende dode dieren aangevreten door kraaien, kauwen en andere aas-etende dieren. De urgentie van opruimen is daarom groot.”
De gemeente Midden-Delfland meldt desgevraagd de Rijksprotocollen toe te passen maar belooft wel navraag te doen bij de NVWA over deze kwestie. Wordt dus nog vervolgd.
