‘Oekraïners zijn zulke lieve mensen’
“Ik denk dat elke Oekraïner familie in Rusland heeft en iedere Rus familie in Oekraïne”, vertelt Wendy Moerman. Sinds kort biedt zij samen met haar man Lesley Wigmore onderdak aan zeven Oekraïense vluchtelingen in hun woning in de Drevenbuurt.
Door Chrit Wilshaus
“Oekraïners zijn zulke lieve mensen. Zo helpen ze bijvoorbeeld Russische soldaten, die niet weten waar ze in terecht zijn gekomen. Die mogen Facetimen met hun moeder in Rusland”, aldus Wendy, die zich daarbij baseert op een filmpje dat één van de vluchtelingen haar heeft laten zien. Dat Wendy en Lesley Oekraïners in huis hebben opgenomen, heeft er ook mee te maken dat de grootmoeders van Wendy Oekraïens waren. “Zowel van mijn vaders als van mijn moeders kant.” In de Tweede Wereldoorlog vluchtten ze naar Nederland, met haar Nederlandse opa’s. Dat Wendy begaan is met vluchtelingen blijkt uit het feit dat zij zich meldt als vrijwilliger bij de tijdelijke opvang van Syrische vluchtelingen in de Olympiahal in 2015. “Maar die nam ik toen niet in huis, zij waren met zoveel.” Met meerdere familieleden in Oekraïne heeft Wendy haar hele leven al goed contact, verduidelijkt ze. Reden ook waarom ze de ontwikkelingen in dat land steeds heeft gevolgd. Zo weet ze dat twee families voor het oorlogsgeweld Donetsk zijn ontvlucht en richting Polen gingen. Een afstand van ongeveer 1100 kilometer. “Waarvan ze de laatste vele kilometers hebben moeten lopen. En dat met een meisje van twee erbij, terwijl ze geen buggy hadden. Hun enige bagage was het rugzakje wat ze ieder bij zich hadden.” Na anderhalve dag gelopen te hebben in de ijzige kou en zonder gegeten te hebben, komen ze bij de Poolse grens aan.” Wendy is daar vanuit Maassluis via Instagram getuige van en adviseert hen als het mogelijk is per bus door te reizen naar Duitsland, België of Nederland. “Dan komen we jullie daar wel ophalen.” Het wordt onder het Atomium in Brussel waar de families door vrijwilligers van een Belgische hulporganisatie naartoe zijn gebracht. De ontmoeting met hen en met de gevluchte Oekraïners was volgens Wendy heel emotioneel. De vluchtelingen denken trouwens dat ze er dan eindelijk zijn maar moeten dan nog twee uur per auto naar Maassluis!
Erg lief
Vanaf het moment dat Wendy en Lesley het besluit nemen Oekraïners gastvrijheid te willen verlenen in hun huis is volgens Wendy “het balletje gaan rollen.” Vanaf dan moet er van alles geregeld worden. Ook bedenkt Wendy dat het beter is om de tijdelijke gasten te verdelen over meerdere kamers dan ze allemaal in één kamer te huisvesten. “Als je zoveel hebt meegemaakt is het fijn als je je af en toe kunt terugtrekken. Dat mijn kinderen nu bij hun vader wonen, ik ben gescheiden, vind ik natuurlijk heel erg lief maar ook wel moeilijk.” De Oekraïners die bij Wendy en Lesley verblijven zijn overigens geen familie van elkaar. Wendy: “Maar moest ik dan in Brussel tegen die mensen die samen met hen gevlucht waren zeggen: Zoek het vanaf hier verder maar uit?” Een aantal van de tijdelijke huisgenoten van haar en haar man Lesley hadden overigens al plannen om naar Canada te gaan waar een broer reeds woont en beide families zijn al eerder binnen Oekraïne zelf gevlucht. “Er is al acht jaar een oorlog gaande waar wij in het westen weinig over hebben gehoord.”
Saamhorigheid
Inmiddels is burgemeester Edo Haan bij Wendy, Lesley en de vluchtelingen langs geweest. Bij die gelegenheid neemt hij onder meer een welkomstpakket voor nieuwe inwoners mee. En over de saamhorigheid die Wendy in Maassluis ervaart als het om vluchtelingen gaat, kan ze kort zijn: “Die is echt ongelooflijk.” Zo heeft ze binnen een dag geld bij elkaar om goede nieuwe schoenen voor de vluchtelingen te kunnen kopen. “Hun schoenen waren doordat ze zoveel gelopen hadden in Oekraïne helemaal kapot, dat was echt verschrikkelijk.” Volgens Wendy zijn haar gasten als ze aankomen in Maassluis, het is dan mooi voorjaarsweer, onder de indruk van de vele narcissen en krokussen die her en der in bloei staan. Wendy zou het trouwens goed vinden als vluchtelingen in Maassluis, net als in Rotterdam het geval is, een Rotterdampas krijgen.
Dood van de honger
Als Wendy en Lesley besluiten onderdak te gaan bieden aan vluchtelingen, zijn ze zich ervan bewust dat het om mensen gaat die (mogelijk) getraumatiseerd zijn. Dat uit zich bijvoorbeeld in stemmingswisselingen. “Zo zijn ze het ene moment superblij en het andere weer heel triest en verdrietig. Ik vind het zelfs soms best wel moeilijk om te bepalen wat je wel en wat je niet kunt vragen”, bekent Lesley. En Wendy vertelt vooral met de vrouwen van 17 en 22 een heel goed contact en diepe gesprekken te hebben. Tijdens het winkelen in een supermarkt in Maassluis wordt het een van de vrouwen te veel, nadat Wendy haar heeft gevraagd wat ze wil hebben. “Ze begon heel erg te trillen en te huilen. Het zien van al die overvloed, terwijl er in Oekraïene niets meer is, kon ze gewoon niet verwerken. In Oekraïne, had ze me laten zien, zijn de schappen in de winkels leeg en gaan de mensen dood van de honger: ze draaien zelfs de verwarming open in de hoop dat er nog wat water uitkomt. Een voor een storten ze een soort van in.” Bij de Oekraïense jongen uit het zich doordat hij ziek wordt van de stress die op die manier letterlijk een uitweg zoekt. Hij ziet dan ook wit rond zijn neus als uw verslaggever langskomt. “Hij mist zijn vader en straks moeten ze ook nog eens zonder hem doorreizen naar Canada. Het vreet aan mij dat een gek, ik kan het niet anders zeggen, dit allemaal op zijn geweten heeft.” Wendy spreekt de naam van die persoon in kwestie bewust niet uit. Alleen al het horen van zijn naam zou voor meer spanning kunnen zorgen. “Bovendien voelen ze zich schuldig dat zij wel de dans konden ontspringen en zovele landgenoten niet”, weet Wendy, die hen ervan heeft proberen te overtuigen dat het goed is dat ze gebruik hebben gemaakt van de kans die ze hebben gekregen om weg te komen uit een land in oorlog “Ik zou me niet voor kunnen stellen hoe het is om te moeten vluchten en alles en iedereen wat je dierbaar is achter te moeten laten.”
Voor het eerst beetje zorgeloos
Behalve dat Wendy en Lesley steun hebben aan elkaar en aan hun omgeving, kunnen ze ook een beroep doen op professionele hulpverleners. Want, benadrukt Wendy, het opnemen van mensen in huis die zijn getraumatiseerd is soms zwaar. Iets wat ze ook tegen anderen vertelt. “Ik wil daar geen doekjes om winden.” Volgens Wendy hadden haar Oekraïense gasten in hun thuisland een goed leven en is de bodem daar onderuit geslagen. Vorige week zijn Wendy en Lesley met hun Oekraïense gasten naar het strand geweest. “Daar hebben we ze voor het eerst een beetje zorgeloos gezien.” Behoefte om hun verhaal zelf te vertellen hebben ze niet als uw verslaggever langskomt. Die heeft daar wel begrip voor en laat weten dat dit alsnog kan mochten ze daar anders over gaan denken. En dan is het tijd het gesprek te beëindigen, drie Oekraïense gasten mogen belangeloos naar de kapper op de Markt nr.15. “Eén van de vele lieve initiatieven, die zij mogen ontvangen”, aldus Wendy.
