Toename autoverkeer: moet Rijswijk meer met de vuist op tafel slaan?
De komende jaren groeit het autoverkeer in Rijswijk. Zeker met de bouw van de Binckhorst net over de grens in Den Haag, waar 25.000 tot 35.000 woningen worden gebouwd. Dat betekent nóg meer auto’s vanuit Den Haag door Rijswijk. Volgens meerdere fracties in de gemeenteraad moeten goede afspraken worden gemaakt om te zorgen dat het verkeer in Rijswijk niet gaat lijden onder de Haagse bouwwoede: “Als we niet oppassen, heeft Den Haag de lusten en Rijswijk alleen maar de lasten.” Maar niet alle partijen in de raad zijn het met CDA Rijswijk eens. Hun voorstel voor een regionale mobiliteitsvisie werd dinsdagavond 20 december afgewezen met 14 stemmen tegen 15. BVR (Beter voor Rijswijk) stemde verdeeld.
Door Debbie van Eijk
Er zijn een hoop bouwplannen in de regio Den Haag en Rijswijk. Bijvoorbeeld het verleggen van de tramverbinding over de Geestbrugweg. CDA Rijswijk wil daar nog even mee wachten. Eerst moet er worden gekeken hoe het met het verkeer moet, vindt de partij.
Mobiliteitsvisie
Tijdens de laatste raadsvergadering op 20 december heeft de CDA-fractie - samen met VVD, Rijswijks Belang en Wij. Rijswijk - de vele bouwplannen in Den Haag en Rijswijk aan de kaak gesteld middels een motie, en vooral het vele extra verkeer als gevolgd daarvan. CDA Rijswijk: “Veel extra verkeer op de al drukke wegen in onze gemeente. Daarom moet er wat ons betreft een integrale en regionale mobiliteitsvisie ontwikkeld worden met aandacht voor alle vormen van vervoer.”
‘Voor inwoners opkomen’
Zolang die visie niet is ontwikkeld, willen CDA, VVD, Rijswijks Belang en Wij. Rijswijk geen nadere voorbereidingen voor het verleggen van tramverbindingen (zoals over de Geestbrugweg). Ze willen doorgaand verkeer richting Den Haag, en dus door Rijswijk, ontmoedigen. “Voor onze inwoners opkomen,” noemen ze dat. “Als we niet oppassen heeft Den Haag de lusten en Rijswijk alleen maar de lasten.”
Dreigende taal zit constructief gesprek in de weg
Met één stem te weinig werd de motie afgewezen. ChristenUnie vond de tekst in de motie van CDA te dreigend. Zo zouden er mogelijk wegafsluitingen en pollers moeten komen volgens de indieners als de regio zich niet aan de randvoorwaarden van Rijswijk houdt. “Daarmee snijden we onszelf in de vingers,” aldus ChristenUnie. Ook GroenLinks is bang dat de ‘dreigende taal’ in de motie een constructief gesprek in de weg zit.
Illusie
Maar Udo Oelen herinnert namens VVD Rijswijk aan de afspraken die in februari zijn gemaakt, toen Rijswijk akkoord ging met een snelle tramverbinding over de Geestbrugweg: “Daar waren een aantal voorwaarden aan verbonden. Maar aan die voorwaarden wordt nog helemaal geen invulling gegeven. Veel Rijswijkers voelen dat de bereikbaarheid en leefbaarheid van Rijswijk steeds verder onder druk komt te staan, ondanks het aanvaarden van het STOMP-principe.” De politiek rekent er tot nog toe op dat mensen voor de fiets kiezen en het openbaar vervoer, maar dat is een illusie, vinden naast VVD nog meer partijen: “Het aantal auto’s neemt alleen maar toe. Er moet iets gebeuren.” VVD wil er dan ook zeker wel met gemeenten in de regio uitkomen, maar zegt te willen opkomen voor de eigen inwoners.
Evenveel prioriteit aan onze knelpunten als aan het Haagse probleem
Rijswijks-Belang vindt dat de Rijswijkse wethouder Mobiliteit, Armand van de Laar, “heus weleens met de vuist op tafel mag slaan. Er gaan OV-haltes weg, zoals bij de Treubstraat en Broekpolder. De wethouder mag heus weleens aangeven het niet goed te vinden dat er zoveel haltes worden weggehaald.”
Danny van Dam (Wij. Rijswijk) wees op de snelle groei van Rijswijk, in 2035 richting de 85.000 inwoners, en de Binckhorst met ongeveer 50.000 nieuwe inwoners. “We moeten evenveel prioriteit geven aan het oplossen van onze knelpunten als aan het Haagse probleem.”
Dreigement past niet
Maaike Harmsen (ChristenUnie) kon zich echter niet vinden in de motie: “Deze motie behelst een dreigement, dat kan niet binnen een regionale samenwerking. Dat past niet bij een kleine stad, ook niet bij een grote stad. Wat wel past: een verzoek aan het college om met de omliggende gemeenten op te trekken. Delft heeft grote moeite met de plannen van tramlijn 1. Voorburg: daar kunnen we van gedachten mee wisselen, maar daar moeten we de tijd voor nemen. Dat is onmogelijk als we deze motie aannemen, met een dreigement van pollers of wegafsluitingen. Daarmee slaan we onszelf op de vingers. Bovendien forenst 20% van de Rijswijkers naar Den Haag met de auto.”
Bovendien forenst 20% van de Rijswijkers naar Den Haag met de auto
Ed Braam (BVR) aarzelde. Hij relativeerde de gevoeligheden in de motie eerst als een feitelijke ondersteuning van het STOMP-principe: het principe dat er eerst voorrang wordt gegeven aan fietsers en OV bij de inrichting van een weg, om het zo leefbaar mogelijk te houden. Maar na uitleg van de wethouder kwam hij daarop terug.
Uitleg wethouder
Verantwoordelijk wethouder Mobiliteit, Armand van de Laar (D66) erkent dat het verkeer groeit in deze regio. “Dat geldt voor alle soorten verkeer. Ook de fietspaden worden drukker. Het mobiliteitssysteem staat gigantisch onder druk. Daar moeten we iets aan doen.” Maar er zijn al plannen om de mobiliteit te waarborgen, stelde hij. De wethouder had het over een mobiliteitsvisie die er vanuit het kabinet komt, over het behouden van een goede doorstroming in heel Nederland: Mobiliteit 2050. Ook gaat de MRDH (Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, waar Rijswijk onder valt) begin 2023 praten over maatregelen voor het beheersbaar houden van deze regio.
Wat er nu vooral gedaan wordt: zorgen dat reizen per fiets en OV zo prettig mogelijk wordt
Wat er nu vooral gedaan wordt: zorgen dat reizen per fiets en OV zo prettig mogelijk wordt, vooral door bredere fietspaden en extra bushaltes. Dat het nu even minder gaat met het OV, met name door verdwijnende haltes en hogere tarieven, komt door de nasleep van corona. Op de lange termijn wordt het OV juist weer beter. Er komt vanuit de strategische agenda van de MRDH al een soort regionale mobiliteitsvisie, schatte de wethouder in. Maar daarvoor is juist samenwerking in de regio nodig, benadrukte hij. “Deze motie neemt die kans daartoe weg.” Toch niet zo hard met de vuist op tafel slaan, dus.
Udo Oelen (VVD) wilde hierop weten in hoeverre er echt zo’n regionale mobiliteitsvisie vanuit de MRDH gaat komen en hoe de wethouder de positie van Rijswijk aan de onderhandelingstafel dan inschat.
Ondergeschoven kindje
CDA noemde nog een pijnlijk feit: er komen mogelijk niet 25.000 woningen, maar zelfs 35.000 bij in de Binckhorst. Van die wijziging is Rijswijk niet op de hoogte gesteld. Het is niet voor het eerst dat Rijswijk zich het onderschoven kindje voelt in regionaal beleid. Met de motie geeft CDA vooral aan dat gevoel uiting: neem Rijswijk serieus. CDA noemde buurgemeente Leidschendam-Voorburg als voorbeeld: “Zij gaan niet alleen de dialoog aan, maar onderhandelen ook. Daar hebben ze een mooi resultaat mee bereikt als het gaat om doorgaande wegen. Wij moeten als gemeenteraad soms laten zien dat het ons menens is. Er staat in deze motie nergens dat we de dialoog moeten stoppen. Niet alles kan via de tram, bus of fiets. Dat is niet realistisch.”
Wij moeten soms laten zien dat het ons menens is
Nog iets waarin Rijswijk zich niet serieus genomen voelt: het probleem van de Prinses Beatrixlaan, waar het verkeer om de haverklap vast staat. “Dat betekent dat ook andere doorgaande routes een groot probleem worden. Als we nu niets doen, is het straks te laat.”
Niet de juiste weg
GroenLinks was kritisch over de motie om met wegafsluitingen te gaan werken als er geen goed plan voor de mobiliteit komt: “Wat zal daar het effect van zijn?” Hierop erkende Menno van Enk (CDA) geen verkeersdeskundige te zijn, maar noemde wel een voorbeeld: “Als er een poller komt voor toegang van de Binckhorst naar Voorburg, dan is er wel autoverkeer tussen Rijswijk en Voorburg, maar het verkeer vanaf de Binckhorst en omgekeerd, moet dan over de Rotterdamsebaan door de tunnel.” Dat noemde Maarten van ‘t Eind van GroenLinks “niet de juiste weg.”
Ondertunneling Beatrixlaan
Danny van Dam (Wij. Rijswijk) was echter juist kritisch over de band met andere gemeenten, en noemde daarvoor weer de Prinses Beatrixlaan. Ondertunneling daarvan is nog steeds niet in zicht, onder meer omdat de regio zich daar niet hard genoeg voor inzet.
Armand van de Laar gaf hier min of meer toe dat de ondertunneling van de Beatrixlaan te lang duurt. “We hebben er 30 miljoen voor gereserveerd, 365.000 euro in de begroting voor vrijgemaakt. Inmiddels zijn we er al een jaar of tien, vijftien mee bezig. Maar mijn voorganger (Jeffrey Keus, red.) heeft gezegd: wij willen er echt serieus mee aan de slag en er werk van maken.” Ook wees hij nog eens op het goede OV dat er komt, via RijswijkBuiten of de Prinses Beatrixlaan. “De mobiliteitsvisie zal er zeker niet binnen een paar maanden zijn, maar mogelijk wel afspraken over hoe we daar in de regio mee omgaan.”
Macht Rijswijk beperkt
Eigenlijk is de macht van Rijswijk ook beperkt, illustreerde Van de Laar. Als Rijswijk medewerking zou weigeren op een cruciaal punt, dan “klapt de provincie over je heen. Er wordt een aanwijzing gegeven voor tram 1. Onze positie is klein. We hebben wel wat in de melk te brokkelen, maar zijn ook gedwongen om mee te gaan in wat van nationaal belang is. Als gemeente moet je je daar een weg in banen. Wij hebben dat goed gedaan, door het verbreden van die scope (op de Geestbrugweg, red). Er wordt meer gelet op verkeersveiligheid. Daarom is er vrij intensief een ontwerptraject aan de gang.”
Verdeelde stemming
Na deze uitleg trok Ed Braam (BVR) zich terug, die eerder nog aangaf de motie te zien als een manier om ‘even de rem erop’ te zetten, om te zorgen voor meer duidelijkheid in de regio over het wegennetwerk. In een korte schorsing overlegde hij met drie andere BVR-raadsleden. Deze fractie stemde uiteindelijk verdeeld: 2 stemmen voor de motie, 2 stemmen tegen.
Dat betekende in totaal 14 stemmen voor en 15 stemmen tegen. De motie van CDA, VVD, Wij. Rijswijk en Rijswijks-Belang werd verworpen. “Ongelooflijk,” vindt Menno van Enk (CDA). “Enkele partijen vonden het te pittige en te ‘dreigende’ teksten. Maar tot nu toe hebben we als Rijswijk met praten, pappen en nathouden onvoldoende resultaat geboekt. Voor nu jammer, maar we laten dit niet los. We blijven strijdlustig vechten voor de Rijswijkers!”
De discussie is terug te zien in een opname van de raadsvergadering op 20 december 2022 vanaf 1 uur en 20 minuten.
