Onvertelde verhalen mogen niet vergeten worden
In de theaterwandeling ‘Open Ogen’ onderzoeken tien jonge spelers wat het betekent om in tijden van oorlog de waarheid en je eigen onvolkomenheden onder ogen te zien. Een mooi ingewikkeld thema dat op een toegankelijke manier de stemmen van toen laat horen in het nu.
Door Annemiek van Moorst
De voorstelling ‘Open Ogen’ is een onderdeel van Theater na de Dam, een jaarlijks terugkerend evenement en is in 2012 ontstaan uit de wens om op een eigentijdse manier invulling te geven aan de herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en andere oorlogssituaties, en om stil te staan bij vrijheid, democratie en mensenrechten.
Dit jaar zetten bijna 400 jongeren op 46 locaties door heel Nederland op 4 mei een voorstelling neer. De Rijswijkse Schouwburg doet voor het eerst mee met een theaterwandeling door Rijswijk. De jongeren zijn gedreven toneel- en musicalspelers en hebben ieder zo hun eigen redenen om mee te doen.
Bruce (14) speelt bij Musical 2.0 in Amsterdam en vindt de oorlog een bijzonder onderwerp. In de uitnodiging stond ‘voor spelers die willen maken en makers die willen spelen.’ Dat trok hem enorm aan. Hij vindt het fijn om mee te denken in het script.
Zijn zusje Megan (11) doet ook mee. Zij zit op het NME een musical opleiding voor jong talent in Den haag. Zij zit in groep 8 van de basisschool, daar is net de Tweede Wereldoorlog behandeld. Zij vindt toneel spelen en de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog een interessante combinatie. Kaylinn (11) speelt ook bij NME in Den Haag. Zij was geraakt door deze geschiedenis.
Het unieke van dit project is dat het script niet alleen gemaakt wordt door de scriptschrijver, maar juist in samenspraak met de jongeren. In februari 2024 zijn de jongeren Bruce, Hannah, Julia, Kaylinn, Megan, Roxy, Selina, Thalia, Tymo en Yentl samen met de theatermaker en schrijver Orihana Calcines gestart. Het is de eerste keer dat zij samenwerkt met een groep kinderen. Deze manier van werken levert haar enorm veel positiefs op.
Ze zijn begonnen met vier brainstormsessies. Zij doken de geschiedenis van Rijswijk in. Daar zijn de scènes op gebaseerd. Ze spraken ook met de 98-jarige ooggetuige Ton Weterings. Zijn verhalen raakten de kinderen enorm. De spelers realiseerden zich dat het echte gebeurtenissen zijn in plaats van verhalen. De samen geschreven scènes waren eerst losse flarden. Deze werden steeds compacter en kregen uiteindelijk een duidelijke vorm.
Wijze lessen
Met het theaterstuk ‘Open Ogen’ veroveren zij de harten van het publiek met diepgaande boodschappen en meeslepende verhalen. Wanneer volg je simpelweg orders, hoe bepaal je wat het juiste pad is en wat doe je als ook de mensen die je vertrouwt lelijke fouten maken?
De spelers die mee doen trekken er ook wijze lessen uit. Bruce zegt: “We moeten niet wegkijken van wat er is gebeurd. De titel ‘Open Ogen’ geeft aan dat we er bewust mee bezig moeten zijn en eraan blijven denken dat dit nog steeds wel gebeurt. Het komt nu allemaal veel dichterbij.” Megan en Kaylinn vullen aan: “We beseffen ons nu veel meer hoe gezinnen uit elkaar werden getrokken. We gaan terug in de tijd.”
De Rijswijkse cast van Theater na de Dam. - PR foto
Theater na de Dam stimuleert om zoveel mogelijk te doen met zo min mogelijk budget. Door die eenvoud stap je als toeschouwer met de spelers mee de geschiedenis in.
Orihana, Kaylinn, Megan en Bruce en de overige spelers nodigen iedereen uit voor deze aangrijpende voorstelling die gespeeld wordt op diverse buitenlocaties.
De start is bij het Tollenscafé in museum Rijswijk. De voorstelling wordt gespeeld op 4 mei om 15.00 en 20.45 uur. De kaartjes kosten 7,50 en zijn te verkrijgen via https://www.rijswijkseschouwburg.nl/voorstelling/theater-na-de-dam.
