Spijbelen
Het nieuws in de kranten werd afgelopen week gedomineerd door de ‘leerplichtzaak’ van ons nationale troeteldier André Hazes. André Hazes en Monique Westenberg (met wie hij een soort van knipperlichtrelatie onderhoudt) moeten zich namelijk verantwoorden in een leerplichtzaak. Uit de media blijkt verder dat het meer concreet gaat om een vakantie buiten schooltijd om. Hazes en Westenberg gingen namelijk in het voorjaar van 2022 - buiten de schoolvakantie om - met vakantie naar de Verenigde Staten, samen met hun zoontje Dré jr. van vijf jaar oud. Dat leidde in die tijd tot de nodige kritiek en verontwaardiging op sociale media. “Belachelijk, dat is klassenjustitie”, “ze hebben schijt aan de wet”, “de gewone man (of vrouw) kan en mag dit ook niet zomaar doen”, etc. De repliek van Hazes en Westenberg was overigens ook helder: “Wij zijn ondernemers en in dat geval staat het je vrij om buiten schoolvakanties op pad te gaan”.
Maar klopt dit wel en hoe zit dit nu eigenlijk precies?
Leerlingen van vijf tot zestien jaar zijn leerplichtig. Om die reden mogen ouders of verzorgers hun kind niet zomaar meenemen op vakantie buiten de schoolvakanties om. Doen zij dit wel, dan is dat strafbaar. Maar er bestaan ook uitzonderingen: als een gezin vanwege werkzaamheden van ouders niet in de schoolvakanties weg kan, dan kan bij de schooldirecteur tijdig (dat wil zeggen: ruim - tenminste acht weken - van tevoren) toestemming worden gevraagd om buiten de schoolvakanties om op vakantie te gaan. In dat geval zal je ook duidelijk bewijs moeten leveren van het feit dat ‘normaal’ op vakantie gaan niet mogelijk is.
Een kind mag volgens de wet verder nooit langer dan tien dagen op vakantie buiten de schoolvakanties om. Wanneer overigens sprake is van een bijzondere gebeurtenis, zoals bijvoorbeeld een huwelijk of uitvaart, is het in beginsel wél mogelijk om langer dan tien dagen vrij te krijgen. Daarvoor moet dan wel toestemming worden gevraagd bij de leerplichtambtenaar van de gemeente.
Uiteraard heb ik begrip voor de verontwaardiging die door sommige mensen wordt geuit na het lezen van de ‘spijbelvakantie’ van Dré jr., maar tegelijkertijd moeten we dit soort zaken ook niet tot onredelijke proporties uitvergroten. Iedereen heeft wel eens gespijbeld, zoals van school, van werk, etc., en dat moet mijns inziens heus wel eens een keertje kunnen.
Persoonlijk ken ik overigens een tamelijk lange spijbelhistorie. Ik weet nog goed dat ik op de lagere school wel eens een dagje ‘ziek’ thuis mocht blijven van mijn moeder, terwijl ik allesbehalve ziek was. Mijn moeder noemde dat ‘schoolziek’. Dan mocht ik de hele dag op de bank liggen met een dekentje en haalde m’n moeder puddingbroodjes voor tussen de middag. Heerlijk vond ik dat en mijn moeder nog meer! En zodra mijn vriendjes thuis kwamen van school was ik plotseling - wonderbaarlijk - weer beter en rende ik het ouderlijk huis uit om me bij hen aan te sluiten. Op naar het voetbalveld!
Op de middelbare school werd deze ‘spijbellijn’ doorgezet, hoewel mijn moeder daarvan lang niet altijd (meer) op de hoogte was. Integendeel. Je moest dan een absentiekaart invullen en deze bij de conciërge afgeven. De kaart moest dan persoonlijk door één van de ouders of verzorgers zijn ondertekend. Je raadt het al: ik maakte de handtekening van mijn moeder of vader vakkundig na en ging lekker voetballen of ravotten in het park. Of muziek luisteren in de koffiebar op school, een obscuur donker hol waar stiekem werd geblowd en ook wel eens alcohol werd gedronken.
Overigens kreeg ik er in de loop van tijd een geduchte ‘tegenstander’ bij, want mijn zus werd op een gegeven moment als leraar aangesteld op mijn middelbare school. En helaas had zij al snel door (mede ingefluisterd door de andere leraren) dat ik bekend stond als een ‘moeilijk ventje’. Het gebeurde vervolgens dan ook met regelmaat dat ik door haar aan mijn oren uit de koffiebar werd getrokken.
Gevolg van dit alles: in plaats van zes jaar deed ik acht jaar over de middelbare school. Evert genoot liever van het buitenleven dan van de schoolbanken.
Na de middelbare school volgde de universiteit. Als jongvolwassene zonder ouderlijk en zusterlijk toezicht was dat voor mij helemaal het Walhalla. Uiteindelijk heb ik zes jaar over m’n studie rechten gedaan en deze studie heb ik voor het grootste gedeelte behaald door uittreksels van studieboeken uit mijn hoofd te leren. Boeken daadwerkelijk lezen, daar had ik ‘een broertje dood’ aan, ik liep de spreekwoordelijke kantjes eraf. Liever ging ik met mijn medestudenten de kroeg in dan uren studeren in de Universiteitsbibliotheek.
Als ik het achteraf allemaal zo bekijk, dan valt het spijbelgedrag van Dré jr. dus eigenlijk nog wel reuze mee.
Uiteindelijk is het toch allemaal goed gekomen. Inmiddels ben ik 27 jaar advocaat, geheelonthouder, en maak ik nog steeds werkweken van 60 uur met het grootste plezier en vol van ambitie. En geloof het of niet, af en toe een dagje of een paar uurtjes tijdens werktijd ‘spijbelen’, daarvan kan ik nog steeds genieten: zoals een dagje naar de sauna met m’n vrouw, samen naar de sportschool/personal trainen, of samen naar de dierentuin met onze kleinzoon. En dan na thuiskomst natuurlijk wel linea recta naar m’n werkkamer, de ‘verloren’ uurtjes inhalen...
Zoals André Hazes het zelf zo treffend zingt: “ik leef m’n eigen leven”. En zo is het maar net!
