Gemengde reacties in Petten over verlenging crisisnoodopvang
PETTEN – Crisisnoodopvang Petten (CNO) blijft tot in elk geval 1 januari 2024 open. Het COA heeft 6 april jl. bij de gemeente Schagen een verzoek ingediend om de CNO locatie langer aan te houden en de locatie over te nemen als noodopvanglocatie. Het college van burgemeesters en wethouders van de gemeente Schagen heeft besloten om in principe in te stemmen met het verzoek van het COA. Inwoners en de dorpsraad van Petten vinden het echter merkwaardig dat zij pas na twee weken van het verzoek op de hoogte werden gesteld. “Het gaat om de betrokkenheid van inwoners bij dit soort besluiten. Meer overleg was op zijn plaats geweest”. Het zijn de woorden van J. Martin (voorzitter Dorpsraad Petten).
Door: Anne Smit
De situatie in Ter Apel, waarbij honderden mensen de nacht moesten doorbrengen zonder een dak boven hun hoofd, is de aanleiding geweest voor het oprichten van een CNO. Om de onmenselijke situatie in Nederland op te lossen heeft het Rijk het verzoek ingediend om op korte termijn crisisnoodopvangplekken te realiseren. De gemeente Schagen heeft haar medewerking verleend aan het realiseren van een CNO. Het verschil tussen een crisisnoodopvanglocatie en een noodopvanglocatie zit voornamelijk in het beheer. De crisisnoodopvanglocaties worden op dit moment beheerd door de gemeenten en veiligheidsregio’s. Noodopvanglocaties vallen onder de volledige verantwoordelijkheid van het COA.
Op de locatie in Petten worden voornamelijk gezinnen opgevangen die in afwachting zijn van gezinshereniging. Er is een basis onderwijsvoorziening naast de locatie gerealiseerd evenals een loods waar kinderen kunnen spelen. Voor het in gebruik nemen van de CNO is een gedoogbeschikking afgegeven wegens strijdig gebruik met het bestemmingsplan. Deze gedoogbeschikking loopt tot 1 juli 2023. In verband met het verzoek van het COA om de opvanglocatie langer open te houden, is deze verlengd tot 1 januari 2024. De komende zes maanden inventariseert het COA alle vraagstukken met betrekking tot een mogelijke overname.
Een grote verrassing
De dorpsraad Petten ontving een uitnodiging om 2 mei in gesprek te gaan met de burgemeester over de Crisisnoodopvang Petten. De dorpsraad meldt dat er is verzuimd om, ondanks hun herhaalde verzoek, een agenda voor dit gesprek toe te sturen. “Helaas was er voor ons geen mogelijkheid om ons adequaat voor te bereiden op dit gesprek. Het schijnt dat het al bekend was dat dit op gang werd gezet. Daar zaten we dan, op 2 mei, bij de burgemeester. Van tevoren gaf ze aan het over de CNO te willen hebben. Voor ons kwam het als een grote verrassing toen zij te kennen gaf dat de CNO met nog een half jaar verlengd wordt en dat de gemeente bezig is om het aan het COA over te dragen voor een periode van vijf jaar. Dit hadden wij absoluut niet verwacht.”
‘We zijn juist zo lekker bezig’
De gemeente heeft toegezegd dat na de zomer een evaluatiegesprek met de dorpsraad gaat plaatsvinden, waarin onder meer wordt besproken hoe de opvang de afgelopen periode is verlopen en welke aandachtspunten er zijn. Ook heeft de gemeente toegezegd de ingebrachte aandachtspunten van de dorpsraad en inwoners mee te nemen in de besluitvorming. “Deze aandachtspunten kunnen altijd nog aangevuld worden.”
De dorpsraad Petten heeft 12 mei jl. een brief verstuurd aan de gemeente. Hierin staat dat ze zich zorgen maken. Zij vallen over het feit dat de burgemeester de dorpsraad hier pas over geïnformeerd heeft tijdens het genoemde gesprek en hierbij is voorbijgegaan aan de andere stakeholders in Petten. Volgens de dorpsraad had de burgemeester een brede burgerparticipatie moeten inzetten. “Zeker gelet op de impact die een dergelijk besluit met zich meebrengt. In 2016 was Petten al eens eerder aangewezen als noodopvang, waarom nu weer Petten, en dat voor vijf jaar? De communicatie in dit verhaal ontbreekt geheel.”
Zij vragen zich af of de locatie in Petten aan de eisen van het COA voldoet. Petten is, zoals J. Martin omschrijft, een dorp in beweging, er is lange tijd niets gebeurd in het kustplaatsje. Er is een structuurvisie gemaakt, zodat het dorp een volwassen karakter krijgt, wat leidt tot een welvarend toerisme. “We zijn juist zo lekker bezig, er gebeurt van alles. Op het strand gaan we bijvoorbeeld tachtig recreatiebungalows neerzetten. Meer toeristen naar Petten betekent meer blije gezichten. Wij hameren ook op meer woningbouw voor onze jongeren in Petten”, vertelt hij.
Aandachtspunten
Een aantal aandachtspunten die met het COA besproken worden in de verdere uitwerking zijn; de samenstelling van de groep en verhouding tussen inwoners en aantal vluchtelingen, de invloed van stikstof bij de opvang en of dit niet in de knel komt met woningbouw in Petten, de veiligheid, de druk op voorzieningen als onderwijs en zorg en het stagneren van doorontwikkelingen in Petten.
Er zijn ook burgers in Petten die aangeven dat zij geen last van de asielzoekers hebben en dat de contacten goed zijn. “Men gebruikt gevoelsmatige argumenten, we weten het niet, maar er heerst angst. We zijn gastvrije mensen, Pettemers doen hun best de asielzoekers erbij te betrekken. Toch blijven er zaken spelen, de zomer komt eraan, het is een groot verschil in cultuur”, verzucht hij. De gemeente meldt dat de ervaringen met de CNO in Petten positief zijn en dat de samenwerking tussen Veiligheidsregio, COA en de gemeente goed verloopt. Er wordt in Petten vrijwel geen overlast ervaren. De bewoners van de CNO worden betrokken bij activiteiten in het dorp zoals Petten on ICE, lichtjestocht en Koningsdag. Ook bezoeken een aantal bewoners zo nu en dan een voetbalwedstrijd van Petten.
CNO in Petten
Waarom is Petten aangewezen voor deze rol? De dorpsraad schrijft in hun brief van 12 mei dat zij zich zorgen maken over de praktische uitvoerbaarheid en haalbaarheid van de opvang. “De veiligheid in het algemeen, maar zeker in het badseizoen, wordt in twijfel getrokken. De verhouding tussen het huidige inwoneraantal en vluchtelingen is uit balans: circa 1600 inwoners tegenover 225 asielzoekers. Wij vragen ons ook af wat de invloed op de stikstofdepositie van het in stand houden van de opvang is, komt dit niet in de knel met de beloofde woningbouw in Petten? Is het op de locatie, die is aangemerkt als een BPL gebied (Bijzonder Provinciaal Landschap) toegestaan om een opvang van deze omvang en voor deze duur te plaatsen? Zo hebben wij nog veel meer vragen, waar we helaas nog geen antwoord op hebben.”
Nieuwe wetgeving
“Om de asielcrisis onder controle te krijgen, heeft het kabinet verschillende maatregelen genomen. Een van deze maatregelen is de beoogde wet ‘gemeentelijke taken mogelijk maken asielopvangvoorzieningen’. Op dit moment is het COA afhankelijk van vrijwillige medewerking van gemeente om opvangplaatsen voor asielzoekers mogelijk te maken. De regering wil dit veranderen. Daarom stelt zij voor om gemeenten een wettelijke taak te geven in het opvangen van asielzoekers. Deze nieuwe wetgeving moet ervoor zorgen dat de opvang van asielzoekers beter wordt verspreid onder de gemeente waarmee de onderlinge solidariteit wordt vergroot. Om tot een verdeling van de opvangplaatsen te komen maakt de minister van Justitie en veiligheid eens per twee jaar een inschatting van het aantal op te vangen asielzoekers. Per provincie worden afspraken gemaakt over de verdeling. Als het totale aanbod aan opvangplekken landelijk niet voldoet aan het benodigde aantal plekken, dan worden deze plekken aangewezen”, legt de gemeente Schagen uit.
Vanuit de spreidingswet kunnen gemeentes op verschillende momenten een financiële bonus ontvangen, bijvoorbeeld als er vrijwillig opvangplaatsen worden aangeboden. Deze financiële bonus kan onder meer uitgegeven worden aan ontwikkelingen in de omgeving van de opvanglocatie. De gemeente heeft besloten om de spreidingswet voor te zijn. Woensdag 24 mei zou de uitwerking van de wet naar de Tweede Kamer worden gestuurd, maar die deadline is niet gehaald, dit veroorzaakt uitstel.
De gemeente meldt het volgende: “In de aanloop naar het realiseren van de verschillende Crisisnoodopvanglocaties in Noord-Holland Noord is onderzocht waar geschikte locaties zijn. Helaas komen er niet veel locaties in aanmerking als opvanglocatie. Dit heeft verschillende oorzaken. Hierbij moet gedacht worden aan de ligging, eigendom van locatie maar ook de grote van een terrein. Overigens worden er op meerdere locaties in de gemeente Schagen vluchtelingen opgevangen of zijn eerder vluchtelingen opgevangen. Dat gaat om de locaties Bosweg in ’t Zand, Noorderlicht in Tuitjenhorn/Warmenhuizen en De Ark in Schagen.”
Petten hoopt vooral niet op het wegblijven van toeristen, dat is niet gunstig voor recreatieve ondernemers.
Gesprekken
De gemeente verwacht dat de definitieve besluitvorming - of de locatie overgedragen kan worden aan het COA - na de zomerperiode plaatsvindt. De direct omwonenden zijn persoonlijk door de gemeente bezocht en er is toelichting gegeven op het voorgenomen besluit van het college. Inwoners hebben een brief ontvangen met een korte toelichting op het besluit. Ook is aangegeven dat de inwoners vòòr de zomervakantie een uitnodiging ontvangen over een informatiebijeenkomst. “Op het moment dat er vanuit het COA meer duidelijkheid is over de procedure, organiseren wij een informatiebijeenkomst. Alle inwoners, ondernemers en de dorpsraad Petten ontvangen hier een uitnodiging voor”, besluit ze.
