Zó gaaf was het unieke Schaakfestival in Naaldwijk
Het was een primeur, niet alleen in Westland, maar in heel Nederland: het Schoolschaakfestival op zaterdag 27 mei 2023, ter ere van het 150-jarig jubileum van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond én als afsluiting van de Schoolschaakweek. In de Ontmoetingskerk in Naaldwijk vond een groot feest voor kinderen plaats waarbij alles in het teken stond van schaken, een spel dat ook in onze regio aan populariteit wint. Alleen de meiden zijn nog wat ondervertegenwoordigd.
Door Debbie van Eijk
Zaterdagmiddag 27 mei verwelkomt Ard Dekker, voorzitter Stichting Schoolschaak Westland, enkele kinderen bij binnenkomst. Geholpen door een andere vrijwilliger overhandigt hij hun een gratis trekkoordtasje met snoeptomaatjes van Tommies, een strippenkaart en een pen met daarop het jubileum van de Schaakbond aangegeven: 150 jaar, maar liefst.
Creatieve ideeën
Het interessants voor de kinderen is natuurlijk die strippenkaart, waarmee je allerlei gave dingen kunt doen: van zelf schaakstukken solderen en koekjes bakken in de vorm van schaakstukken, tot bijvoorbeeld een fotoshoot, hoed maken in de vorm van een schaakstuk, wedstrijdje ‘schaiku’ schrijven en een speurtocht. Van wie komen al deze creatieve ideeën? Van Gerdien Dekker, is het antwoord. Zij heeft dit evenement samen met Ard - haar man - bedacht.
V.l.n.r. Een deel van de mensen die het Schaakfestival in Naaldwijk mogelijk hebben gemaakt: Gerdien, van wie de meeste creatieve ideeën komen, Ard, voorzitter van Stichting Schoolschaak Westland, mascotte Beer en Jan. - DvE
Schaaksfeer
Maar de schaakverwondering houdt niet op bij de activiteiten: de hele ruimte is in schaaksfeer ondergedompeld. Buiten al staan er uit de kluiten gewassen houten schaakstukken op wieltjes. Binnen staan er beeldjes op plankjes aan de muur. Sommige aanwezigen lopen met een zelfgeknutselde schaakhoed op. En achter het gordijn, in het ‘zijzaaltje’ van de centrale ruimte, staan tientallen schaakborden opgesteld. Er is zelfs een schaakbord voor drie personen.
Schaken is trending
Schaken is de laatste jaren trending, vertelt Ard: “We zijn in 2015 begonnen met Schoolschaak Westland. Je ziet dat de populariteit van het schaken enorm toeneemt, door de animo bij toernooien, maar vooral in de scholen zelf. Op middelbare scholen is het echt een hype. Ik ben vorig jaar begonnen met schaakles geven in ‘s-Gravenzande. Dit jaar zou ik eigenlijk twee groepen van zestien hebben. Maar in de ene klas heb ik er 54 en in de andere klas twintig, maar daar hadden het er ook wel zestig kunnen worden.”
Van half naar één miljoen
“Middelbare scholieren zijn - ongeacht het schoolniveau - ook heel erg online aan het schaken nu. Van oktober tot januari dit jaar is het aantal online schakers in Nederland gestegen van een half miljoen naar één miljoen. Alleen in Nederland, hè. Schaken is gewoon heel populair.” In Westland zijn er twee schaakverenigingen: Schaakmat Westland en de Lierse Schaakvereniging.
Geen lange rijen
Geen wonder dus dat het feest vanmiddag zo goed bezocht is. Meer dan 150 kinderen in de basisschoolleeftijd genieten, ondanks het aantrekkelijke mooie weer buiten, hier binnen van de vele spelletjes en andere activiteiten. Maar te druk is het deze middag geen moment: “De kinderen zijn geleidelijk allemaal gekomen. Het is allemaal lekker verdeeld, er zijn geen lange rijen geweest”, aldus Ard, die behalve bij de regionale schaakorganisatie ook bij de landelijke Schaakbond betrokken is - de oudste schaakbond van de wereld.
Speciaal jubileumlied
Waar komt het idee voor dit unieke feest - géén schaaktoernooi, maar gewoon een heel leuk schaakfeest - vandaan? “Vanwege het 150-jarig jubileum van de Schaakbond, organiseren we dit jaar diverse activiteiten. Dit Schoolschaakfestival is er een van. Daarnaast bezocht Joyce van der Meijden, schrijfster van Simon de Schaker onlangs de bibliotheek in Naaldwijk. Verder hebben we een jubileumlied laten uitbrengen voor de Schaakbond, ‘Koningin van het Spel’, door Spruijt en Opperman, twee jonge en enthousiaste zangeressen. Dat wordt hier vandaag ook uitgevoerd.”
Spruijt en Opperman schreven in opdracht van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond het lied ‘Koningin van het Spel’, vanwege het 150-jarig jubileum van deze oudste schaakbond ter wereld. - DvE
Chessity
Wat Ard precies inspireerde voor dit Schoolschaakfestival: “Je hebt het Tata Steel Chess Festival in Wijk aan Zee, en daar ben ik een paar keer geweest. Zo’n vier jaar geleden gingen we daar met een hele bus heen en hebben we ook een prijs gewonnen. Daar hebben ze ook dit soort activiteiten, zoals robotjes maken, gesponsord door Chessity.” Chessity - die online schaken voor kinderen faciliteert - is voor het Westlandse feest ook een van de sponsors; van hen komen de trektouwtasjes.
Ook voor meiden
Tegen het einde van de middag worden de dan nog aanwezige meiden het podium op geroepen. Zij krijgen een roze sleutelhanger van het schaakstuk koningin. Schaken mag dan populair zijn, er doen nog opvallend weinig meisjes aan: slechts twee in Westland zijn lid van een schaakvereniging. Vandaar dit gebaar, als een soort statement: schaken is ook leuk voor meiden!
Een jongen - gekleed in een schaakbordshirt - neemt een prijs in ontvangst. - DvE
Schaiku’s
Daarna worden er nog prijzen uitgereikt voor enkele activiteiten: de kleurwedstrijd, gedichten schrijven (’schaiku’s’), de speurtocht en een wedstrijd paardenpoep. Een van de schaiku’s gaat als volgt: “Winst en verlies is niet erg / Gewoon lekker doorgaan / Schaken”. Het programma van deze middag heeft effect: een paar ouders geven al aan dat hun kind zo enthousiast is geworden, dat het wil gaan schaken. Maar dat is niet primair de bedoeling van het feest.
Joyce van der Meijden schreef de driedelige kinderboekenserie ‘Simon de Schaker’, over een jongen die goed voetbalt, veel vrienden heeft en graag schaaktopper wil worden. - DvE
Boek ‘Simon de Schaker’
Joyce van der Meijden, columnist, kinderboekenschrijfster, redacteur, journalist en bedrijfsjournalist is er deze middag ook. Ze is schrijver van de kinderboekenreeks ‘Simon de Schaker’, over een jongen die goed voetbalt, van avontuur houdt én schaakgrootmeester wil worden. Deze driedelige reeks heeft als doel zowel lezen als schaken onder kinderen te stimuleren. Het boek is in Westland, Hoek van Holland en Midden-Delfland uitgedeeld op alle basisscholen.
Jannet managede het schaakkoekjes bakken. - DvE
11 x 25 koekjes
Jannet is een van de begeleiders bij het koekjes bakken in de vorm van schaakstukken. Hoeveel koekjes ze, aan het eind van de middag, heeft helpen bakken? “Er zijn elf pakken koekbakmix doorheen gegaan. Je haalt er ongeveer 25 uit een pak, afhankelijk van hoe dun het deeg is. Dus reken maar uit.” Daarnaast waren er ook kant-en-klare cupcakes, die kinderen konden versieren met fondant - in de vorm van schaakstukken, uiteraard.
Schaakstukken solderen
Van alle activiteiten is schaakstukken solderen de populairste, in een zaaltje waar ook strijkkralenfiguren in de vorm van schaakstukken worden gemaakt. Hier begeleidt Marcus van WNT Web (Westland Natuur- en Techniekweb) de kinderen. Hij geeft wekelijks technieklessen op scholen, en elke woensdagmiddag in de bibliotheek in ‘s-Gravenzande en Wateringen. Daarbij leert hij kinderen bijvoorbeeld een raket afschieten, een fietsband plakken of ‘levende kunst’ maken met Makey Makey. Techniek is het sleutelwoord.
Marcus van WNT Web (Westland Natuur- en Techniekweb) leerde de kinderen hun eigen schaakstuk te solderen. - DvE
Uniek
Marcus, die de ‘soldeerbare’ schaakstukken zelf bedacht heeft: “De bedoeling is dat kinderen weer leren dat techniek leuk is. Juist in de basisschoolleeftijd, als ze nog niet echt een idee hebben van wat ze later willen. Door deze lessen zien ze in: van met je handen werken word je vuil, maar het geeft wél plezier.”
