Schakelklas helpt nieuwe Westlanders op weg
Kinderen van vluchtelingen die naar Nederland komen, zijn vaak de taal niet voldoende machtig om mee te kunnen draaien op de reguliere basisschool. In Westland is er voor hen de Schakelklas in Monster.
door Mahir Hijazie
De Schakelklas Westland is een speciale basisschool voor kinderen van 4 tot en met 13 jaar die nog maar kort in Nederland zijn. Op de school aan de Hazelaarstraat 46 in Monster leren de kinderen vooral de Nederlandse taal. Meestal zijn ze in een jaar tijd zo ver dat ze naar een basisschool in hun eigen buurt kunnen. De school telt op dit moment 37 leerlingen. Dat aantal fluctueert gedurende het schooljaar, de school heeft te maken met een continue instroom van leerlingen.
Volgens de schoolleider Huib van Koeveringe is de school ontstaan naar aanleiding van de vluchtelingenstroom in 2015. De basisscholen in het Westland hadden moeite om deze leerlingen goed op te vangen en passend onderwijs te bieden. Daarom is er voor gekozen om een Schakelklas op te richten. Een centrale plek in het Westland met veel expertise op NT2 (Nederlands als 2e taal)-gebied die kan voorzien in de onderwijsbehoeften van deze specifieke doelgroep leerlingen.
Taalniveau
In de Schakelklas staat alles in het teken van het aanleren van de Nederlandse taal. Maar naast de taal worden ook de standaardvakken aangeboden, zoals rekenen, lezen, spelling, wereldoriëntatie, sociale vaardigheden, etc. De leerlingen worden ingedeeld op basis van leeftijd en de school heeft drie groepen.
Van Koeveringe zegt: “Wij hanteren verschillende toetsen en testen om het taalniveau in kaart te brengen. Zo gebruiken wij methode gebonden toetsen (Wereld voor Woorden), de Taaltoets Alle Kinderen (TAK) en testen om de taalstadia van een leerling in kaart te brengen.”
De tijd die een leerling doorbrengt op Schakelklas Westland is van verschillende factoren afhankelijk. Zo zijn de leeftijd, het moment van instromen, de cognitieve vermogens, de sociaal-emotionele ontwikkeling van een leerling en de eventuele belastende voorgeschiedenis (denk aan vlucht, trauma en thuissituatie) van invloed op de tijdsperiode. Die is dus niet voor alle leerlingen gelijk. Gemiddeld genomen verblijft een leerling één tot anderhalf jaar op de Schakelklas.
Alle leerlingen komen uit verschillende culturen en dat maakt het werk van de juffen en meesters moeilijk. Van Koeveringe: “We zouden niet willen spreken van moeilijkheden, maar van uitdagingen. Allereerst is de taalbarrière de grootste uitdaging waarmee wij te maken hebben. Het is daarom van belang om als school zorgvuldig aandacht te besteden aan de communicatie met ouders en leerlingen. Wij maken veel gebruik van tolken. Maar ook ouders nemen bij gesprekken steeds vaker zelf een vriend of familielid mee die de taal al machtig is. Als dagelijks communicatiemiddel gebruiken wij Social Schools. Deze app werkt voor school en ouders. Ouders kunnen berichten zelf vertalen naar hun eigen moedertaal.”
Afstand
De meeste ouders van kinderen in de Schakelklas wonen in andere Westlandse dorpen. Ze moeten elke dag twee keer hun kinderen brengen en ophalen. Dat vinden ze lastig te combineren met werktijden en afspraken. Vooral ouders van jongere kinderen - van 4 tot 6 jaar - geven aan hier tegenaan te lopen. Deze kinderen gaan niet zelf met de fiets of de bus naar school.
Veel ouders vragen zich ook ad waarom hun kinderen als 4-jarige naar de Schakelklas in Monster moeten in plaats van de basisschool in de buurt.
Van Koeveringe daarover: “Bij de aanmelding van nieuwkomers wordt altijd gekeken naar de beste plek voor het kind. In enkele gevallen kan dat de basisschool in de wijk van het kind zijn, maar in de meeste gevallen is de Schakelklas een meer geschikte plek om te starten. De keuze voor welke school wordt bepaald bij de intake. Bij de intake dient er een juiste afweging te worden gemaakt welke school passend is.”
Er bestaan drie soorten schakelklassen. De derde variant is de Verlengde schooldag. Daarbij krijgen kinderen extra onderwijs in de Schakelklas op de basisschool in de eigen buurt buurt krijgen. Het gaat dan om zo’n 2,5 uur per week (100 uur per schooljaar) die aan de reguliere schooldagen wordt geplakt. Deze soort zou beter aansluiten bij de wensen van de ouders van Schakelklas-kinderen.
