Westland houdt 8,7 miljoen over, maar voorziet financiële uitdagingen

Door Evelyne Lammerding

De schuld (langlopende leningen) van de gemeente in 2022 bedraagt € 314 miljoen. Dat is 38 miljoen lager dan begroot en 5 miljoen lager dan eind 2021. Eind 2021 zat de gemeente met een schuldpositie van € 319 miljoen.

De reserves komen eind 2022 uit op € 271,3 miljoen. Dat is 6,4 miljoen meer dan per 1 januari 2022 op de rekening staat. Reserves bestaan uit algemene en bestemmingsreserves. Aan bestemmingsreserves is een bepaald doel gekoppeld.

De algemene reserve vormt de bufferfunctie voor algemeen gebruik. De gemeente heeft vorig jaar een grotere buffer opgebouwd; die steeg van € 34,2 miljoen naar 42,7 miljoen.

2022

Een bijzonder jaar, zo omschrijft het college 2022 in het voorwoord bij de jaarrekening. Begint 2022 met een lockdown, niet lang daarna breekt de oorlog in Oekraïne uit. Deze en meer zaken hebben ook een grote invloed op de Westlandse huishoudens en op de gemeentelijke financiën. Zo zijn de financiële maatregelen om de corona-effecten op te vangen in de loop van het jaar afgeschaft. Als het gaat om de oorlog in Oekraïne voorziet Westland in opvanglocaties voor Oekraïners.

Eind 2022 worden 360 Oekraïners in 5 opvanglocaties opgevangen. Bij particulieren zijn vorig jaar 1100 Oekraïeners opgevangen. Voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen heeft het Rijk gelden uitgekeerd aan gemeenten.

De gigantisch gestegen energieprijzen, een inflatie van 10 procent en de hoog opgelopen kosten voor levensonderhoud raken ook Westlandse gezinnen en bedrijven. Ook hiervoor keerde het Rijk compensatiegelden uit. De gemeente heeft daaraan een extra tegemoetkoming toegevoegd voor de lagere inkomensgroepen.

Uitgaven

De gemeente Westland heeft in totaal minder geld uitgegeven dan was begroot. Maar aan twee programma’s is meer uitgegeven uit dan verwacht.

Naar het programma verkeer, vervoer en waterstaat is meer geld gegaan dan was begroot. Zo viel bijvoorbeeld de gladheidsbestrijding hoger uit als gevolg van verschillende vorstperiodes. Daartegenover staat dat er minder verkeersprojecten zijn voorbereid.

In het programma sport, cultuur en recreatie is een nadeel ontstaan bij onder meer de sportaccommodaties en zwembaden. Het college schrijft dit toe aan lager uitgevallen aangevraagde subsidies.

Aan de andere kant zijn er voordelen ontstaan bij het openbaar groen en (openlucht-)recreatie bij het dagelijks onderhoud, zoals maaien. De investeringssubsidie sport laat een plusje van € 115.000 zien. Het college wil dit bedrag overhevelen naar 2023.

Sociaal domein

Voor het omvangrijke programma sociaal domein is vorig jaar minder uitgegeven dan begroot. Dat komt onder meer doordat het Rijk € 14,5 miljoen beschikbaar stelde voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. De werkelijke kosten komen neer op € 10,9 miljoen. De overblijvende 3,6 miljoen telt mee in het resultaat. Het college stelt voor om voor dit bedrag een bestemmingsreserve te vormen.

Verder veroorzaken positieve resultaten bij de sociale wijkteams een voordeel. Tenslotte vallen bij de Wmo de uitvoeringskosten lager uit en is er een positief resultaat bij de Wmo-dienstverlening.

Energietoeslag

Nadelen zijn ontstaan op de budgetten voor inkomensregelingen. Bij de inkomensregelingen ligt de oorzaak bij de energietoeslag, schrijft het college. Deze regeling bereikte meer inwoners dan verwacht.

Het Rijk heeft de regeling van 2023 naar voren gehaald. Daardoor is een deel van deze lasten terechtgekomen in 2022. De compensatie is inmiddels binnengekomen, merkt het college op.

Ook het budget voor jeugdzorg pakte nadelig uit. De prognoses voor jeugdzorg en voor het persoonsgebonden budget bleken te laag te zijn.

Uitdaging

Van der Stee noemt de gemeente financieel gezond. Maar het Rijk heeft nog wat veranderingen voor de jeugdzorg in petto. Ook wordt een groter beroep gedaan op de Wmo. En het gemeentefonds wordt in 2026 en 2027 herverdeeld.

Volgens de wethouder vormen die onzekerheden een ‘uitdaging’ bij het vinden van een juiste balans tussen toekomstige inkomsten en uitgaven. Hoe groot die uitdaging is, is nog onduidelijk.

De gemeenteraad buigt zich 5 juli over de begroting.