Van monumentaal barrel naar barrel-organ

Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt vlucht de Joodse Alkmaarder Eli Prins naar zijn zuster Rosa in het Engelse Bath. Zijn ouder en broer Aaron gaan niet mee en zullen later in Sobibor omgebracht worden. In Bath maakt hij kennis met Jimmie Wills. Eli vertelt hem over de ellende en armoede in Alkmaar. Jimmie wil Alkmaar helpen door inzamelingen te houden. Via koningin Wilhelmina krijgt hij het ook voor elkaar dat Alkmaar en Bath tweelingsteden worden. Geld en goederen worden spontaan voor het goede doel afgestaan, Zo worden er over een lengte van een Engelse mijl (ruim 1600 meter) penny’s gelegd. In 1945 wordt een barrel-organ aangeschaft. Er werd rood-wit-blauw bord op aangebracht. Zo bracht het orgeltje £ 7.500 (Nu circa € 300.000) op!

Prominente plaats

Als burgemeester Van Kinschot in juli 1945 Bath zijn dank uitbrengt, krijgt hij het barrel-organ aangeboden. Bath en Alkmaar werden tot de eerste twee zustersteden binnen Europa uitgeroepen. Het instrument zelf verwierf een prominente plaats in ons stadhuis. Rond 2016 nam de ‘Bathion’ Chris Davies contact op met Otto de Jong van het Regionaal Jeugd Orkest Artiance om dit jaar te ere van 75 jaar stedenband het orgeltje voor een speciaal concert in Bath te gebruiken. Burgemeester Bruinoge was aanvankelijk terecht huiverig daaraan mee te werken. Hij vreesde dat het inmiddels zeer verzwakte historisch monumentje te veel schade zo oplopen. Het tevens onbespeelbaar geworden orgeltje was in feite gedegradeerd tot barrel van onschatbare waarde.

Na veel overleg is het nu toch zover. Het orgeltje is vorige week in Bath aangekomen en zal daar door Richard Dean gerestaureerd worden. Op die manier kan het volgend voorjaar toch deel uitmaken van een speciaal herinneringsconcert, dat door Covid-19 dit jaar niet kon doorgaan.

(Tekst: Bob de Mon)